Πώς βγήκαμε από την κόλαση του Αφγανιστάν

Βγήκαμε από την κόλαση και ήρθαμε στον παράδεισο. Αυτό ζήσαμε». Ο Ταχίρ Γκαφόρ είναι ένας από τους αφγανούς διερμηνείς που δούλεψαν για την ελληνική δύναμη στο Αφγανιστάν. Κατάφερε να φτάσει στην Αθήνα με την οικογένειά του και τα άλλα μέλη της ομάδας των «18 Αφγανών ελληνικού ενδιαφέροντος» έπειτα από προσπάθειες δυόμισι μηνών το βράδυ της Κυριακής. Και μια πορεία μέσα από την κόλαση των Ταλιμπάν που, όπως λέει ο Ταχίρ στα «ΝΕΑ», αρκετές φορές έφτασε κοντά στο να τους στερήσει τα πάντα. Τη ζωή τους, αλλά κυρίως την ασφάλεια των παιδιών τους.

«Μας ειδοποίησαν, πριν από μερικές ημέρες, ότι πρέπει να πάμε από την Καμπούλ στη Μαζάρ ι Σαρίφ. Είχαμε επικοινωνία με μια γυναίκα στην Αγγλία. Μιλούσαμε με αυτή που είχε κανονίσει το υπουργείο Εξωτερικών. Φτάσαμε στο Μαζάρ ι Σαρίφ και από εκεί μπήκαμε σε πτήση προς τη Γεωργία. Και από εκεί ήρθαμε στην Αθήνα», λέει ο Ταχίρ περιγράφοντας στα «ΝΕΑ» τα τελευταία μέτρα του αγώνα δρόμου του προς την ελευθερία. «Περάσαμε πολλές δύσκολες ημέρες. Ηταν πολύ δύσκολο. Η ελληνική κυβέρνηση, το υπουργείο Εξωτερικών, ο πρεσβευτής στο Ισλαμαμπάντ, ο κύριος Ανδρέας Παπασταύρου, και πολύς κόσμος ακόμα προσπάθησαν πάρα πολύ για να μας βοηθήσουν. Για να μας πάρουν από το Αφγανιστάν και να έρθουμε στην Αθήνα», σε έναν δρόμο εξαιρετικά επικίνδυνο και επίπονο.

Οι «18 Αφγανοί ελληνικού ενδιαφέροντος» που έφτασαν την Κυριακή το βράδυ είναι οι δύο διερμηνείς που χρησιμοποιούσε η ελληνική δύναμη στο Αφγανιστάν με τις οικογένειές τους, καθώς και δύο απόφοιτοι της Σχολής Ευελπίδων με τις οικογένειές τους και ένας ηθοποιός, οι οποίοι προστέθηκαν στην ομάδα στη συνέχεια. Ο συντονισμός των προσπαθειών εξαρχής έγινε από το γραφείο του γενικού γραμματέα του ΥΠΕΞ Θεμιστοκλή Δεμίρη, ο οποίος είχε και τις επαφές με τις ΜΚΟ, με την International Bar Association Human Rights Institute (IBAHRI) να είναι η οργάνωση που τελικά κατάφερε να τους εξασφαλίσει τα απαραίτητα διαβατήρια, αλλά και την πτήση που τους οδήγησε εκτός Αφγανιστάν. Οι «18» εντάχθηκαν σε μια ομάδα συνολικά 367 αφγανών πολιτών «δικαστών, βουλευτών και δημοσιογράφων που θέλαμε να τους φέρουμε επειδή κινδύνευε η ζωή τους», όπως είπε κατά την άφιξή τους στο αεροδρόμιο ο Δεμίρης, που τους υποδέχτηκε.

Μήνες προσπαθειών

Ωστόσο προηγήθηκαν μήνες προσπαθειών, με τους ανθρώπους αυτούς να μετρούν κάθε μέρα που κατάφερναν να επιβιώσουν ως μία ακόμα νίκη στο περιβάλλον τρόμου που επιβάλλουν οι Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν.

Ρωτάω για τις ημέρες του Αυγούστου, όταν ο Νίκος Δένδιας έδωσε εντολή στον έλληνα πρεσβευτή στο Ισλαμαμπάντ Ανδρέα Παπασταύρου να μεταβεί στην Καμπούλ για να βοηθήσει στις διαδικασίες προκειμένου να απεγκλωβιστούν, ενώ έγινε προσπάθεια να φτάσει στην Καμπούλ και κυβερνητικό αεροσκάφος με τον πρέσβη και στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, αλλά ανεπιτυχώς. «Και τότε ήταν πολύ δύσκολα, τότε έγινε και η έκρηξη στην Καμπούλ», θυμάται ο Ταχίρ. «Ημασταν από τις 12 τη νύχτα μέχρι τη 1 το επόμενο μεσημέρι σε ένα λεωφορείο όρθιοι και προσπαθούσαμε να μπούμε μέσα στο αεροδρόμιο. Μπήκαμε μέσα και έπειτα από μισή ώρα μάς έβγαλαν πάλι έξω οι Ταλιμπάν. Με πολλή προσπάθεια από το ΥΠΕΞ καταφέραμε να φύγουμε» σημειώνει, λέγοντας «ο κύριος πρέσβης ήταν μέσα και εμείς έξω. Μιλούσαμε συνέχεια μαζί του. Οι Ταλιμπάν δεν καταλαβαίνουν τίποτα».

Αφού οι ξένες δυνάμεις αποχώρησαν από το αεροδρόμιο της Καμπούλ, οι προσπάθειες απεγκλωβισμού συνεχίστηκαν. Αυτή τη φορά μέσω των χερσαίων συνόρων με προορισμό το Πακιστάν. «Εκεί παραλίγο να χάσουμε τον Καρίμ», λέει ο Ταρίχ αναφερόμενος στον ηθοποιό που απεγκλωβίστηκε μαζί τους. «Είχε μαζί του το λάπτοπ του, με ταινίες και τραγούδια. Και ξέρετε ότι οι Ταλιμπάν δεν τα θέλουν αυτά», λέει και μου εξηγεί πως όταν ξεκίνησαν να φύγουν, ο ίδιος έκρυψε το κινητό του πάνω στη γυναίκα του, ενώ έκλεισε e-mail, whatsapp και κοινωνικά δίκτυα για να μη βρουν συνομιλίες.

Η χειρότερη κατάσταση

Ρωτάω για όσους έμειναν πίσω. Οικογένεια, φίλους, αν υπάρχουν και άλλοι που θα προσπαθήσουν να φέρουν στην Ελλάδα. Είναι πολύ επικίνδυνα για όλους, μου απαντά. Εχει ακόμα δύο αδέρφια που δούλευαν για τον ISAF και την ελληνική ομάδα, όπως λέει, έχει μείνει εκεί και η αδερφή του. Θα προσπαθήσουν να μιλήσουν με το υπουργείο Εξωτερικών για να βοηθήσουν τους συγγενείς τους, αλλά, όπως αναφέρει, «ακόμα δεν ξέρουμε από πού να ξεκινήσουμε». Η χειρότερη κατάσταση όμως, παραδέχεται ο Ταχίρ, αφορά τις γυναίκες, «δεν μπορούν να περπατήσουν ούτε στον δρόμο χωρίς να έχουν άντρα μαζί τους, πρέπει να είναι καλυμμένες, να μη φαίνεται το πρόσωπο, και αυτά είναι τα ελάχιστα. Τα προβλήματά τους είναι εκατομμύρια». «Η κατάσταση στο Αφγανιστάν είναι πολύ επικίνδυνη. Ανθρωποι που δούλευαν για την κυβέρνηση, μεταφραστές, δικηγόροι και πόσοι άλλοι. Είναι πολύ επικίνδυνα για αυτούς. Δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσοι άνθρωποι έχουν πρόβλημα, ούτε εγώ να το περιγράψω», λέει, καθώς ο τρόμος είναι πλέον ο νέος κυρίαρχος στο Αφγανιστάν…