Ζεϊμπέκικο

Μια γενναία γυναίκα μάς έκανε να κλάψουμε αυτές τις μέρες. Η Φώφη Γεννηματά μάς βοήθησε να ξαναδούμε αλλιώς την πολιτική και τους πολιτικούς, πιο άμεσα, πιο ανθρώπινα, πιο συναισθηματικά. Μας ανάγκασε όμως να δούμε με άλλο μάτι και την ίδια, την προσωπικότητά της, την πορεία της, τις επιλογές της. Προκάλεσε αισθήματα θαυμασμού και δέους. Ισως επειδή, όπως είπε αποχαιρετώντας την η μεγάλη της κόρη, χόρεψε το ζεϊμπέκικο της ζωής καλύτερα απ’ όλους.

Μια παθιασμένη γυναίκα μάς ζητά αυτές τις μέρες να μη σταματήσουμε να αγωνιζόμαστε για το περιβάλλον. «Πρέπει να υιοθετήσουμε τη στάση που είχε κρατήσει ο Ουίνστον Τσόρτσιλ στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν η Βρετανία ήταν η μόνη χώρα στην Ευρώπη που όρθωσε το ανάστημά της απέναντι στη ναζιστική Γερμανία κι εκείνος έλεγε στους πολίτες: «Θα πολεμήσουμε μέχρις ενός. Δεν θα εγκαταλείψουμε τη μάχη»», λέει η διάσημη πρωτευοντολόγος Τζέιν Γκούντολ στη Libération με αφορμή το νέο της βιβλίο που κυκλοφόρησε στα 87 της και το ονόμασε Βιβλίο της ελπίδας. «Ευτυχώς είμαστε πολλοί. Είναι σαν ένα παζλ, ο καθένας πρέπει να ασχοληθεί με ένα κομματάκι».

Μια δυναμική γυναίκα πραγματοποιεί αυτές τις μέρες το αποχαιρετιστήριο ταξίδι της στην Ελλάδα. Στην τελευταία χρηματοπιστωτική κρίση, η Ανγκελα Μέρκελ συνέβαλε στη δημιουργία ενός χάσματος μεταξύ Βορρά και Νότου, με τον πρώτο να κατηγορεί τον δεύτερο, όχι αδίκως, ότι ζούσε για χρόνια πάνω από τις δυνάμεις του κι έπρεπε να πληρώσει το τίμημα. Τώρα προσπαθεί να αποτρέψει ένα χάσμα μεταξύ Ανατολής και Δύσης, πιέζοντας για έναν συμβιβασμό των Βρυξελλών με την Ουγγαρία του Ορμπαν και την Πολωνία του Κατσίνσκι. «Δεν θέλει να αφήσει την Ευρώπη διχασμένη», λέει αξιωματούχος της ΕΕ στο Politico. «Πρόκειται για την κληρονομιά της».

Η ενότητα είναι μια ευγενής λέξη, αλλά δεν έχει μεγάλη σχέση με την πραγματικότητα. Κι αν για να αποτρέψεις τον διχασμό πρέπει να κάνεις εκπτώσεις στις αξίες σου και τα ιδανικά σου,  η κληρονομιά που θέλεις να αφήσεις στιγματίζεται. Ιδιαίτερα μάλιστα αν στην εξίσωση εμπλέκονται όχι μόνο αφηρημένες και οικουμενικές έννοιες, αλλά συγκεκριμένοι και διμερείς αγωγοί.

H γερμανίδα καγκελάριος κράτησε γερά το τιμόνι για 16 χρόνια. Κάτω από το βάρος των περιστάσεων έλαβε αποφάσεις για τις οποίες μπορεί εκ των υστέρων να μετανιώνει (όπως η κατάργηση της πυρηνικής ενέργειας ή το καλωσόρισμα των προσφύγων) ή να αισθάνεται δικαιωμένη (όπως η διατήρηση της Ελλάδας στην ευρωζώνη παρά τις κραυγές των γερακιών). Της έλειπε όμως το όραμα. Και, αντίθετα με τη Γεννηματά και την Γκούντολ, της έλειπε το πάθος. Ισως επειδή δεν βρήκε ποτέ εκείνο το κομματάκι του παζλ. Ισως επειδή δεν ήξερε ζεϊμπέκικο.

Και οι τρεις γυναίκες πάντως αξίζουν τον σεβασμό μας.