Metaverse – Σοβαροί κίνδυνοι για τη Δημοκρατία, την κοινωνία και τους χρήστες

Το Metaverse αποτελεί ένα Διαδίκτυο μέσα στο Διαδίκτυο. Θα προσφέρει μέσω της τεχνολογίας AR (augmented reality – επαυξημένη πραγματικότητα) και VR (virtual reality – εικονική πραγματικότητα) καθηλωτικές εμπειρίες στους χρήστες του.

Όμως, πέρα από την ψυχαγωγία και τις υπέροχες στιγμές που παρουσίασε σ’ ένα εντυπωσιακό βίντεο ο Μάρκ Ζούκερμπεργκ, υπάρχουν σοβαροί κίνδυνοι για τους χρήστες ατομικά αλλά και την κοινωνία συνολικότερα και τη δημοκρατική λειτουργία.

Τι σημαίνει καθηλωτική εμπειρία με απλά λόγια;

Σημαίνει ότι «μπαίνεις εικονικά στο περιβάλλον που βρίσκεται ο φίλος σου, η παρέα σου» χρησιμοποιώντας ειδικά γυαλιά και ακουστικά. Μεταφέρεσαι τεχνητά εκεί. Δεν έχεις αφή, γεύση, όσφρηση, αλλά «συμμετέχεις» -νομίζεις- με τη βοήθεια της τεχνολογίας με την ακοή και την όραση. Είναι σαν να τηλε-μεταφέρεσαι.

Εδώ είναι το κλειδί. Δεν τηλε-μεταφέρεσαι σωματικά, δεν συμμετέχεις σωματικά. Ένα avatar σου συμμετέχει.

Είναι ουσιαστικά ένα αληθοφανές περιβάλλον. Δεν είναι όμως η αλήθεια και η πραγματικότητα. Είναι ψευδο- συμμετοχή και ψευδο- τηλεμεταφορά.

Πώς γίνεται όλο αυτό; Μα φυσικά με γυαλιά VR που φοράς. Eδώ και χρόνια έχει εξαγοράσει την εταιρεία που τα έφτιαξε, την Oculus, το Facebook.

Δηλαδή, είσαι διακοπές, μοιράζεσαι στους διαδικτυακούς φίλους την εικόνα από τη  υπέροχη θέα και εκείνοι δεν την βλέπουν από βίντεο, όπως σήμερα, αλλά «έρχονται» εικονικά εκεί και έχουν την ψευδαίσθηση ότι είναι μαζί σου.

Και γιατί είναι επικίνδυνο;

Για τη Δημοκρατία: Συμμετέχεις σε μια διαδήλωση, εκδήλωση, πολιτική και κοινωνική δράση μέσα από τον υπολογιστή ενώ «αισθάνεσαι» ότι είσαι εκεί. Προφανώς δεν είναι το ίδιο. Δεν συμμετέχεις. Μπορεί να επηρεάζονται πολιτικές συμπεριφορές και στάσεις αν κάποιος ζει σε έναν εικονικό κόσμο.

Για τους χρήστες: Μπορεί να έχουν απώλεια προσανατολισμού και μπορεί να τραυματίσουν τον εαυτό τους, όπως το να πέσουν από ένα μπαλκόνι, να μπουν στη μέση του δρόμου και να τους χτυπήσει αυτοκίνητο. Έρευνες έχουν καταγράψει στοιχεία που βλάπτουν την ψυχική υγεία, όπως απομόνωση, κατάθλιψη, ακόμη και βίαιες συμπεριφορές.

Για την κοινωνία: Χειριστικοί κακοποιοί μπορούν να καθοδηγήσουν ομάδες σε ληστείες, δολοφονίες, τρομοκρατικές ενέργειες, χωρίς να είναι παρόντες.

Για την οικονομία: Οι ψηφιακές οικονομικές συναλλαγές στον εικονικό κόσμο που θα γίνονται, πως θα γίνονται, τα περιουσιακά στοιχεία θα είναι εικονικά ή πραγματικά; θα αναπτυχθούν νέα κρυπτονομίσματα;, κ.ο.κ.

Είναι αυτονόητο πως ανακύπτουν νομικά ζητήματα όπως και ζητήματα προσωπικών δεδομένων αλλά και ψηφιακής ασφάλειας.

To Facebook από το 2015 διεξάγει έρευνες για το νέο του «προϊόν» και επιχειρεί να πρωτοπορήσει.

Πλέον, θα πρέπει να μιλάμε για τη νέα γενιά των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης.

Ναι, υπάρχουν οφέλη από αυτή την τεχνολογία και πρέπει να εξελιχθεί. Αλλά, πρώτα πρέπει να διασφαλίσουμε ότι θα εξαλειφθούν οι κίνδυνοι και ταυτόχρονα ότι οι πολίτες θα έχουν εκπαιδευτεί για τον τρόπο χρήσης του metaverse στην καθημερινότητά τους και πως πρέπει να διαχειρίζονται την ψηφιακή τους παρουσία.

Απέχουν χιλιόμετρα φωτός η αληθοφάνεια και η αλήθεια.

Και γι’ αυτό θα πρέπει αυτή φορά να τεθούν οι κανόνες από εθνικούς και υπερεθνικούς φορείς πριν την κυκλοφορία του metaverse.