Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος – Η πανδημία είναι το Τσέρνομπιλ του 21ου αιώνα

Ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος ανεβάζει φέτος δυο παραστάσεις που έχουν κεντρίσει ήδη το ενδιαφέρον του θεατρικού κοινού.

«Η Τριλογία των Λήμαν Μπράδερς» παίζεται ήδη με μεγάλη επιτυχία στο Θέατρο Ιλίσια και το «Τσέρνομπιλ» της Σβετλάνα Αλεξίεβιτς κάνει πρεμιέρα στις 10 Νοεμβρίου στο Θέατρο του Νέου Κόσμου.

Συνάντησα τον αγαπημένο σκηνοθέτη στον Νέο Κόσμο και μιλήσαμε για τα δύο έργα που σκηνοθετεί φέτος, για την πανδημία, τις κοινωνικές διακρίσεις και πολλά άλλα.

Η ιστορία των Λήμαν από τη μία και Τσέρνομπιλ από την άλλη. Δύο θέματα που μοιάζει να μην έχουν καθόλου κοινά μεταξύ τους αλλά ούτε και με την Ελλάδα του σήμερα. Και όμως έχουν περισσότερα από όσα μπορούμε να φανταστούμε. Ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος δίνει όλες τις απαντήσεις.

Πώς επέλεξες την «Τριλογία των Λήμαν Μπράδερς» και το «Τσέρνομπιλ»;

Και τα δύο έργα είναι επιλεγμένα πριν την πανδημία του κορονωϊού. Το έργο «Η τριλογία των Λήμαν Μπράδερς» το βρήκε η γυναίκα μου η Κοραλία. Με την Κοραλία και τον Μίλτο, τον γιο μας, συνεργαζόμαστε σε όλα. Εγώ στη σκηνοθεσία, η Κοραλία στην δραματουργία και ο Μίλτος έχει την ευθύνη όλου του θεάτρου. Η Κοραλία βρήκε το «Λήμαν» και εγώ ήθελα να κάνω και το Τσέρνομπιλ  που μου άρεσε πολύ από την πρώτη στιγμή που το διάβασα.

Έχουν κοινά στοιχεία τα δύο έργα;

Και τα δύο έχουν ένα κοινό στοιχείο: τον αφηγηματικό λόγο που έχει βέβαια να κάνει με θέατρο. Στο θέατρο έτσι κι αλλιώς αφηγούμαστε μια ιστορία. Εγώ όντως έχω μια προτίμηση προς αυτήν την κατηγορία θεάτρου. Με ενδιαφέρει να υπάρχει μια ιστορία και το πώς εγώ θα μπω σε αυτή, όχι το πώς θα τη φέρω στα μέτρα μου. Αυτό είναι και παίδεμα να καταλάβεις την ιστορία όσο μπορείς καλύτερα. Θεωρώ τον συγγραφέα πιο έξυπνο από εμένα, αφού μου αρέσει το έργο του.

Πώς είναι η συνεργασία με τη γυναίκα και το γιό τους; Υπάρχουν εντάσεις;

Είναι πολύ καλός ο συνδυασμός των τριών μας. Με διαφωνίες και κάποιες σοβαρές. Στο θέατρο είναι πολύ δημιουργική ακόμα και η διαφωνία. Τα επιλέγουμε η Κοραλία κι εγώ. Στο κομμάτι αυτό μας εμπιστεύεται απόλυτα ο Μίλτος. Με την Κοραλία είμαστε μαζί 43 χρόνια κι έχουμε κώδικα συνεννόησης. Εγώ αντέχω και την κριτική και μου αρέσει. Δεν κερδίζεις τίποτα με το να κλείνεσαι και να είσαι αρνητικός. Κρατάς βεβαίως αυτό που σου είναι χρήσιμο και στα θετικά και στα αρνητικά. Μια αυστηρή κρίση από κάποιον που εμπιστεύεσαι είναι για καλό.

«Η Τριλογία των Λήμαν Μπράδερς» έχει αγαπηθεί ήδη από το κοινό. Ποια στοιχεία του έργου πιστεύεις ότι την έχουν κάνει να ξεχωρίζει;

Έχω αγαπήσει πολύ την παράσταση και παίζουν μεγάλο ρόλο οι ηθοποιοί που επέλεξα. Είναι και οι τρεις θηρία υποκριτικής, ήταν η πρώτη μου επιλογή. Με ενδιαφέρει πολύ η ομάδα. Παίζει για μένα μεγάλο ρόλο το θέμα της κίνησης πάνω στη σκηνή. Ήθελε πολλή οργάνωση σε αυτό το έργο για να είναι καθαρό. Με τη Σεσίλ Μικρούτσικου που συνεργαζόμαστε χρόνια, δουλεύω πολύ καλά. Επίσης με ενδιαφέρει και το θέμα της μουσικής. Στο Λήμαν έχει ζωντανή μουσική, συνεργάστηκα για πρώτη φορά άψογα με τον Θοδωρή Οικονόμου. Ήταν μαζί μας σε όλες τις πρόβες. Έμπαινε, δεν μίλαγε, καθόταν στο πιάνο και σηκωνόταν όταν τελείωνε η πρόβα. Όλες τις δοκιμές του τις έβλεπα ζωντανά.

Το έργο είναι γραμμένο με αυτόν τον τρόπο, το θεατρικό. Προηγήθηκε το θεατρικό έργο και στη συνέχεια ο Μασίνι το έκανε μυθιστόρημα.  Εμείς το μικρύναμε λίγο, δεν είμαστε μαθημένοι στην Ελλάδα για πολύ μεγάλη διάρκεια έργων. Μου αρέσει που οι ηθοποιοί είναι πολύ δυνατοί και όλοι κουβαλάνε κάτι διαφορετικό. Έχω δουλέψει ξανά και με τον Μάκη Παπαδημητρίου, και με τον Μιχάλη Οικονόμου και με τον Αργύρη Ξάφη. Στις πρόβες έχω μεγάλη έγνοια το πού θα το πας, τι θα πάρεις από τον κάθε συνεργάτη, πώς θα μετακινήσεις τον ηθοποιό.

Με ποιο τρόπο θα παρουσιάσεις στη σκηνή ένα βιβλίο σαν το «Τσέρνομπιλ»;

Το «Τσέρνομπιλ» έγινε με μεγάλη επιτυχία σειρά, εκεί έγινε σενάριο κανονικό. Στην παράστασή μας χρησιμοποιούμε αυτούσιες τις αφηγήσεις του βιβλίου. Η Αλεξίεβιτς δέκα χρόνια μετά την έκρηξη πήγε στην περιοχή και κατέγραψε ιστορίες ανθρώπων. Είναι συγγραφέας αλλά της αρέσει και η καταγραφή. Αυτό το είδος θεάτρου με ενδιέφερε από την αρχή ως σκηνοθέτη. Η πρώτη μου παράσταση που παρουσιάστηκε στο Θέατρο του Νέου Κόσμου ήταν ο «Κοινός Λόγος» της Έλλης Παπαδημητρίου. Αφηγήσεις από την Μικρά Ασία μέχρι τον Εμφύλιο. Διάλεξα τότε να πάρω ιστορίες μόνο γυναικών. Αυτό δεν ταίριαζε εδώ, ούτε ήθελα να κάνω το ίδιο μετά από 23 χρόνια. Αλλά αυτό, το πώς ο λόγος ενός απλού ανθρώπου μετατρέπεται σε θέατρο, με ενδιαφέρει πολύ.. Την συγγραφέα – όπως κι εμένα- την ενδιαφέρει η ανθρώπινη πλευρά. Η καταστροφή του Τσέρνομπιλ ζωντανεύει μέσα από τις διηγήσεις Εμείς, από τις 100 του βιβλίου, διαλέξαμε τις 16.

Στα δύο έργα θα βρούμε κοινές αναφορές με τη σημερινή εποχή;

Και το Λήμαν όταν το σκέφτηκα είδα στοιχεία που αφορούσαν και εμάς με την οικονομική κρίση. Με αυτό το έργο κατάλαβα ότι η πανδημία είναι το Τσέρνομπιλ του 21ου αιώνα. Διαβάζοντάς το βλέπεις πώς οι κυβερνήσεις διαχειρίζονται τα πράγματα, πώς η εξουσία στρέφει την κατάσταση προς το συμφέρον της. Δεν είναι μακριά το Τσέρνομπιλ από την πανδημία που ζούμε. Το έργο φωτίζει διαφορετικές πλευρές της ιστορίας. Πχ. Υπάρχει ο αξιωματικός που κατάλαβε λάθη, ενώ ήταν πολύ αφοσιωμένος στο κόμμα και υπάρχει και ο άλλος που δεν κατάλαβε τίποτα.

Η παράσταση βασίζεται σε 16 μονόλογους τους οποίους ερμηνεύουν ο Στέλιος Μάινας, η Μαρία Κατσιαδάκη, η Πηνελόπη Τσιλίκα, ο Δαυίδ Μαλτέζε και ο Γιάννης Λεάκος. Είναι μια πολύ ωραία ομάδα. Μια αφήγηση τη βλέπουμε σε βίντεο στα ρώσικα με ελληνικούς υπότιτλους. Ερμηνεύει η Αρετή Σεϊνταρίδου.

Η παράσταση θα ξεκινήσει 10 Νοεμβρίου και τα έσοδα των εισιτηρίων της πρεμιέρας θα διατεθούν για τα δικαστικά έξοδα για τον Ζακ Κωστόπουλο. Μου ζήτησε η κίνηση που αγωνίζεται για τον Ζακ να πω λίγα λόγια και ήρθαμε σε επαφή για να αφιερώσουμε στη μνήμη του την πρεμιέρα του έργου.