Τα απομεινάρια μιας μέρας

Είναι η ΝΔ ένα πολυσυλλεκτικό κόμμα με άξονα τις μεταρρυθμίσεις ή μια ανανεωμένη εκδοχή της Δεξιάς στην Ελλάδα με ολίγη από Ποτάμι και θαμώνες στο Ντόλτσε (νυν Φίλιον);

Με βεβαιότητα είναι ένα μαζικό λαϊκό κόμμα με αναφορά στις γειτονιές, στις ΔΕΚΟ, στους αγρότες, στους μεσαίους, στους εμπόρους, στην Εκκλησία. Και επίσης με βεβαιότητα τον τόνο δίνει αυτή η ανθρωπογεωγραφία και όχι οι κεντρώοι μουσαφιρέοι της. Το είδαμε, το βλέπουμε, θα το δούμε με την ενίσχυση του δόγματος «τάξη και ασφάλεια», την επιμονή να μην κυρώνει τις συμφωνίες με τη Βόρεια Μακεδονία, με την οργανική σχέση της με μέρος της επίσημης Ιεραρχίας, αλλά και με την αντιπροσφυγική πολιτική της των push backs.

Κι όμως δεν αρκεί η παλιά δεξιά δεξαμενή να κρατά κυβερνήσεις. Φαίνεται πως απ’ το 2016 και την επικράτηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, ένα μέρος και της κεντρώας δεξαμενής μετακινήθηκε εδώ. Απενοχοποιημένα ή όχι δεν έχει σημασία. Αυτό δε, το δεύτερο κομμάτι, σήμερα είναι πιστό στον Κυριάκο και παρά τις δεξιές του οπισθοχωρήσεις. Είναι πιο πιστό θα λέγαμε από το παραδοσιακό του κοινό και επίσης αρκετά κρίσιμο γιατί έχει συχνά το πηδάλιο των ιδεών ή των ιμάντων της ιδεολογικής ηγεμονίας του.

Δεν είναι όμως και δεν θα είναι το καθοριστικό για την προοπτική επικράτησης της ΝΔ και στα χρόνια που έρχονται. Οπως λένε μια σειρά οξυδερκών δημοσιολόγων, αρχίζει και αλλάζει όλη η σύνθεση του εκλογικού σώματος. Η νεολαία όλο και περισσότερο – και ειδικά το κομμάτι της που διάγει αποκλειστικά ψηφιακό βίο – έχει τάσεις ριζοσπαστικοποίησης. Μιλά για το κλίμα. Για την ανάγκη να αμβλυνθούν οι κοινωνικές ανισότητες. Για την ανάγκη επιστροφής ενός Κοινωνικού Κράτους. Θέλει εργασία γιατί έχει δεξιότητες αλλά δεν δείχνει και καμία καούρα να γλείφει πελατειακά δίκτυα. Φεύγει έξω, αλλά παραμένει τοπική. Δεν βλέπει με καχυποψία τον ξένο. Αναζητά εκ νέου τον ελεύθερο χρόνο της. Ζει απ’ το κινητό της.

Προσέξτε όμως: όλα τα παραπάνω δεν συνιστούν ακόμη εκλογική τάση. Δεν θα τα δείτε πουθενά ακόμη συγκροτημένα ως πολιτική μάζα. Ακόμη την ψήφο τη ρίχνουν οι μεσαίοι. Οι φτωχοί. Οι ενδιάμεσοι. Οι εξαρτώμενοι. Τα απομεινάρια μιας ημέρας. Οι τελευταίοι ρομαντικοί ενός πολιτικού συστήματος που με ορίζοντα το 2023 θα αλλάξει άρδην στη χώρα μας. Οι επόμενες εκλογές θα είναι η τελευταία πράξη μιας ανθρωπογεωγραφίας που διαμορφώθηκε μεταπολιτευτικά. Ο νέος άξονας Αριστεράς – Δεξιάς θα αλλάξει κι αυτός ίσως με τη βοήθεια μιας μεταβατικής περιόδου.

Πολιτισμικά και κοινωνικά θα αναδύεται μια νέα συλλογική ανάγκη εντός ή εκτός κομμάτων που θα ξεκινάει από τις απαντήσεις και όχι από τις ερωτήσεις ή τα θολά προγράμματα που επιβάλλουν κάθετα οι διάφορες ηγεσίες. Η νέα πραγματικότητα θα έχει βουλευτή τέως ντελιβερά, ενώ η όποια νέα κυβέρνηση θα θεωρήσει αναγκαίο να έχει υπουργό γιατρό και υπουργείο Τεχνητής Νοημοσύνης. Οι συνελεύσεις των εργαζομένων θα γίνονται με zoom, μεγάλο μέρος του πληθυσμού θα επιστρέψει στην ύπαιθρο και θα διαμορφώσει μια νέα ζωή – κράμα Τεχνολογίας και Αγροτικής Παραγωγής.

Ο,τι σήμερα ζούμε θα φαντάζει παλιό. Απλώς η μετάβαση θα είναι επώδυνη, ακανθώδης, πάνω σε νέες ανισότητες που άμεσα θα ενταθούν. Θα το καταλάβουν έγκαιρα τα κόμματα; Ας απαντήσουν τα ίδια.