Το λάθος μέτρο

Οι πολλοί γνωρίζουν ότι οι αγρότες απολαμβάνουν φέτος πολύ υψηλές τιμές για την πώληση των προϊόντων τους. Είναι αλήθεια ότι το σιτάρι πουλήθηκε φέτος σε διπλάσια τιμή σε σχέση με πέρυσι. Το βαμβάκι με μεγάλη άνοδο άνω του 50%. Το καλαμπόκι και οι ζωοτροφές το ίδιο. Η τιμή του λαδιού καταγράφει ρεκόρ 5ετίας, το ίδιο και στο αιγοπρόβειο γάλα. Παρόμοια η κατάσταση σε πολλά ακόμα προϊόντα. Λίγοι ωστόσο γνωρίζουν, ότι οι σοδειές χτυπήθηκαν φέτος από τις καιρικές συνθήκες. Αρα μειωμένη παραγωγή, μικρότερη στρεμματική απόδοση. Ακόμα πιο λίγοι γνωρίζουν ότι έχουν αυξηθεί όλοι οι συντελεστές του κόστους παραγωγής. Τη μερίδα του λέοντος, έχει το κόστος της ενέργειας (ηλεκτρικό ρεύμα και πετρέλαιο για κίνηση, άρδευση κ.λπ.) το οποίο σύμφωνα με μελέτη του ΙΟΒΕ συμμετέχει με ποσοστό 32% στο συνολικό κόστος παραγωγής ενός προϊόντος. Μαζί δε με το κόστος της γης που επίσης έχει πάρει την ανηφόρα και τα εργατικά χέρια, φτάνουν αυτοί οι τρεις παράγοντες να καλύπτουν το 51,8% του κόστους της αγροτικής παραγωγής. Ολοι εντυπωσιακά αυξημένοι σε σχέση με πέρυσι.

Αύξηση ωστόσο καταγράφουν και τα γεωργικά εφόδια που χρειάζεται ο αγρότης για την καλλιέργειά του. Σπόροι και πολλαπλασιαστικό υλικό, λίπασμα και φυτοπροστατευτικά φάρμακα εισάγονται σχεδόν στο σύνολό τους και πωλούνται σημαντικά ακριβότερα σε σχέση με πέρυσι. Είναι βέβαιο οπότε ότι υπάρχει θέμα. Μικρότερες σοδειές με υψηλότερο κόστος παραγωγής, δεν είναι βέβαιο ότι μπορούν να είναι κερδοφόρες, ακόμα και με τις τιμές ρεκόρ πώλησης των προϊόντων που καταγράφτηκαν φέτος. Οπότε η παρέμβαση της κυβέρνησης, έχει κάποιο νόημα. Δεν είναι ωστόσο βέβαιο ότι ο τρόπος είναι ο σωστός. Η κυβερνητική επιλογή για επαναλανσάρισμα του μέτρου της επιστροφής του ειδικού φόρου κατανάλωσης, δημιουργεί πολλά ερωτήματα.

Πρώτα από όλα στους ίδιους τους αγρότες, η συντριπτική πλειονότητα των οποίων αποκλείεται κατά τα φαινόμενα από τα οφέλη του. Ηδη σε πολλές αγροτικές περιοχές υπάρχει γκρίνια, η οποία εκτιμάται ότι θα μεγαλώσει καθώς μόνο ένας στους τέσσερις αγρότες είναι δικαιούχος. Πέραν αυτού αναρωτιούνται πώς θα εφαρμοσθεί. Η αναφορά του Πρωθυπουργού έκανε λόγο για νέους και αγρότες ενταγμένους σε συνεργατικά σχήματα. Για την πρώτη κατηγορία των νέων είναι μάλλον ξεκάθαρο τι ισχύει.

Με τη δεύτερη υπάρχουν προβλήματα. Τι θα γίνεται για παράδειγμα με έναν αγρότη που παραδίδει τα σιτηρά του στον συνεταιρισμό και το βαμβάκι του στον ιδιώτη εκκοκκιστή. Θα εισπράττει την επιστροφή του ειδικού φόρου μόνο για το μέρος της παραγωγής που αφορά τα σιτηρά; Αγνωστο ακόμα και δύσκολο να καθοριστεί.

Υπάρχει ωστόσο ένα μεγαλύτερο θέμα που αφορά την ουσία του μέτρου. Η επιστροφή του ειδικού φόρου κατανάλωσης, του αγροτικού πετρελαίου, δίνονταν επί χρόνια και καταργήθηκε όχι λόγω κάποιας εκδικητικότητας κατά των αγροτών. Ούτε κάποιου μένους κατά του συγκεκριμένου κλάδου. Καταργήθηκε το 2016 γιατί δημιουργούσε περισσότερα προβλήματα από αυτά που έλυνε. Υπήρχε η σοβαρή υπόνοια ότι χρησιμοποιούνταν ως μέσο για να γίνεται εκτεταμένο λαθρεμπόριο στα καύσιμα.

Το ερώτημα τώρα που η κυβέρνηση λέει ότι θα το επαναφέρει, είναι εάν εκμηδενίστηκε ο λόγος που είχε οδηγήσει στην κατάργησή του; Αν δεν εκμηδενίστηκε η πιθανότητα λαθρεμπορίου και μένει εκτός του μέτρου η πλειονότητα των αγροτών, τότε τι νόημα έχει η επαναφορά του; Μήπως είναι λάθος ένα μέτρο που ανοίγει τρύπες ανομίας και αφήνει πολλούς παραπονούμενους;