«Κόκκινο» στα ρυπογόνα ΙΧ – Η πράσινη ατζέντα στην καθημερινότητα των πολιτών

Την πράσινη ατζέντα και στην καθημερινότητα των πολιτών βάζει η κυβέρνηση μέσα από μεταρρυθμίσεις οι οποίες αλλάζουν τη ζωή και τις συνήθειές τους.

Κατά τη διάρκεια του Υπουργικού Συμβουλίου που συνεδρίασε υπό τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη παρουσιάστηκαν από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα οι βασικές αρχές του Εθνικού Κλιματικού Νόμου και του νομοσχεδίου για τις ΑΠΕ, την Αποθήκευση Ενέργειας και τα Υπεράκτια Αιολικά Πάρκα, αλλά και το Εθνικό Σχέδιο Κυκλικής Οικονομίας 2021-2025.

Ο πρωθυπουργός κατά τη διάρκεια της εισαγωγικής τοποθέτησής του έκανε ιδιαίτερη αναφορά στον κλιματικό νόμο, λέγοντας ότι για πρώτη φορά η Ελλάδα αποκτά τέτοιο πλαίσιο, το οποίο περιλαμβάνει συγκεκριμένες δεσμεύσεις.

Ανέφερε ενδεικτικά:

1.Από το 2023 σε όλα τα νέα σπίτια που θα κατασκευάζονται θα απαγορεύεται η εγκατάσταση καυστήρων πετρελαίου εκεί που υπάρχει επαρκές δίκτυο φυσικού αερίου.

2.Από το 2025 όλα τα νέα ταξί σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, αλλά και το 1/3 των ενοικιαζόμενων οχημάτων, θα πρέπει να είναι ή ηλεκτρικά ή οχήματα μηδενικών εκπομπών ρύπων.

3. Από το 2030 θα απαγορεύεται η πώληση νέων ΙΧ με κινητήρες εσωτερικής καύσης (βενζινοκίνητα και πετρελαιοκίνητα).

Συμβολικές δεσμεύσεις

Σύμφωνα με πληροφορίες των «ΝΕΩΝ», οι προαναφερόμενες αλλαγές θα τεθούν ως γενικές και συμβολικές δεσμεύσεις στον εθνικό κλιματικό νόμο και θα εξειδικευτούν αργότερα στην πορεία προς την ενεργειακή μετάβαση με νομοσχέδια ή υπουργικές αποφάσεις.

Το νέο νομοθετικό πλαίσιο περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, εθνικούς ποσοτικούς στόχους και επιμερισμό τους στους επτά κυριότερους παραγωγικούς τομείς που έχουν το υψηλότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, με γενικές κατευθύνσεις αλλά και συγκεκριμένα μέτρα για την επίτευξη των κλιματικών στόχων της χώρας.

Ορίζονται εθνικοί ποσοτικοί στόχοι για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% το 2030 σε σχέση με το 1990, κατά 80% στο 2040, με απώτερο στόχο την κλιματική ουδετερότητα το 2050.

Η πορεία επίτευξης και ο επιμερισμός των βαρών στους επιμέρους τομείς γίνεται μέσω της κατάρτισης τομεακών προϋπολογισμών άνθρακα πενταετούς διάρκειας για:

Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας.

– Μεταφορές.

– Βιομηχανία.

– Κτίρια.

– Γεωργία και κτηνοτροφία.

– Απόβλητα.

– Χρήσεις γης, αλλαγές χρήσεων γης και δασοπονία.

Το σχέδιο νόμου προβλέπει τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων για κάθε έναν από τους παραπάνω τομείς, όπως επίσης και οικονομικά κίνητρα για επενδύσεις και επιχειρηματικές δραστηριότητες που συνεισφέρουν έμπρακτα στον περιορισμό της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

Επενδύσεις

Εξάλλου με το νομοσχέδιο για την περαιτέρω απλούστευση των διαδικασιών αδειοδότησης σε έργα ΑΠΕ, την καθιέρωση θεσμικού πλαισίου αποθήκευσης ενέργειας, αλλά και τους διαγωνισμούς για την παραχώρηση θαλάσσιων περιοχών σε επενδυτές πλωτών υπεράκτιων αιολικών πάρκων, εκτιμάται ότι θα προσελκυστούν επενδύσεις της τάξεως των 16 δισ. ευρώ.

Ετσι, με τις διατάξεις για τις ΑΠΕ επιδιώκεται η επιτάχυνση της αδειοδότησης νέων έργων, τα οποία θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην επίτευξη του στόχου για αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ σε ποσοστό 70% στην τελική κατανάλωση ενέργειας έως το 2030.

Οι βασικοί στόχοι συνοψίζονται ως εξής:

– Μείωση της διάρκειας αδειοδότησης νέων έργων σε λιγότερα από δύο έτη.

– Επιτάχυνση του ρυθμού υλοποίησης νέων επενδύσεων σε ΑΠΕ εκτιμώμενου ύψους 10 δισ. ευρώ και συνολικής ισχύος 12 GW.

Για την επίτευξη των στόχων, το σχέδιο νόμου προβλέπει την αναμόρφωση της διαδικασίας για την αδειοδότηση νέων έργων. Ο χρόνος υλοποίησής της μειώνεται δραστικά από τα περίπου 5 χρόνια που είναι τώρα σε 14 μήνες, δεδομένου ότι τα στάδια περιορίζονται από 7 σε 5.

Με την ψήφιση του νόμου, το σύνολο των απαιτούμενων ενεργειών για την απόκτηση άδειας θα διενεργείται ψηφιακά, ενώ τα δικαιολογητικά που θα πρέπει να υποβάλουν οι επενδυτές μειώνονται από 91 σε μόλις 54.

Υπεράκτια αιολικά

Στόχος είναι η εκπόνηση του νομικού και ρυθμιστικού πλαισίου για την ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων, ισχύος τουλάχιστον 2 GW (Γιγαβάτ) έως το 2030.

Πρόκειται για σημαντικές επενδύσεις που εκτιμάται ότι θα ανέλθουν σε 6 δισ. ευρώ έως το τέλος της δεκαετίας, θα συμβάλουν καθοριστικά στην ενεργειακή μετάβαση της χώρας με την αξιοποίηση του πλούσιου αιολικού δυναμικού και θα δημιουργήσουν νέες και ποιοτικές θέσεις εργασίας.

Οι σχετικές διατάξεις περιλαμβάνουν τους εξής βασικούς άξονες:

– Χωροταξική ρύθμιση και διαδικασία επιλογής θαλάσσιων οικοπέδων.

– Επιλογή μοντέλου ανάπτυξης.

– Ορισμός φορέα διαχείρισης.

– Διαδικασία σύνδεσης.

– Καθορισμός ενίσχυσης.

Με τη νομοθετική πρωτοβουλία διασφαλίζεται το δημόσιο συμφέρον, καθώς το κράτος ορίζει την επιλογή των περιοχών ανάπτυξης οι οποίες παραχωρούνται σε επενδυτές με ανταγωνιστικές διαδικασίες, ενώ διατηρεί και τον έλεγχο της ισχύος που δημοπρατείται.

Παράλληλα, προάγονται η διαφάνεια και ο ανταγωνισμός, με την υλοποίηση των σχετικών διαδικασιών από έμπειρο Φορέα Διαχείρισης, ο οποίος θα πρέπει να συγκεντρώνει μια σειρά από χαρακτηριστικά που θα εγγυώνται στους επενδυτές ταχύτητα, τεχνογνωσία και διαφάνεια.

Αποθήκευση

Το νομοσχέδιο προβλέπει, μεταξύ άλλων, την καθιέρωση τριών κατηγοριών αδειών για έργα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας:

– Εργα αμιγούς αποθήκευσης (μεμονωμένοι σταθμοί αποθήκευσης).

– Εργα ΑΠΕ συνδυασμένα με μονάδες αποθήκευσης. Γίνεται κατηγοριοποίηση σε σταθμούς ΑΠΕ που συνδυάζονται με μονάδες αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας οι οποίες δεν απορροφούν ενέργεια από το δίκτυο (η αποθήκη είναι πίσω από τον σταθμό ΑΠΕ), καθώς και σε σταθμούς ΑΠΕ με μονάδες αποθήκευσης που μπορούν τόσο να εγχέουν όσο και να απορροφούν ενέργεια από το δίκτυο.

Τα πρώτα έργα θα είναι επιλέξιμα για λήψη ενίσχυσης μέσω διαγωνιστικής διαδικασίας με βάση το κοινοποιημένο καθεστώς ενίσχυσης έργων ΑΠΕ, ενώ η δεύτερη κατηγορία έργων δεν δύναται να λαμβάνει ενίσχυση.

– Καταναλωτές με ενσωματωμένη μονάδα αποθήκευσης. Ομοίως, τα έργα αυτά κατηγοριοποιούνται σε σχέση με τη δυνατότητα έγχυσης ή μη ενέργειας στο δίκτυο. Για την πρώτη περίπτωση έργων θα είναι αναγκαία η αδειοδότηση της μονάδας αποθήκευσης ενώ για τη δεύτερη όχι.