Ινδία – Σε… πενήντα χρόνια ο στόχος των μηδενικών εκπομπών

Ο δρόμος της Ινδίας προς τις καθαρές μηδενικές εκπομπές άνθρακα θα είναι μακρύς και δύσκολος – αν και δεν είναι αδύνατος, θα χρειαστεί πολύς στρατηγικός σχεδιασμός τις επόμενες δεκαετίες, είπαν οικονομολόγοι στο CNBC.

Ο τρίτος μεγαλύτερος παγκοσμίως ρυπαντής της ατμόσφαιρας με αέρια του θερμοκηπίου, η Ινδία, εξέπληξε όλο τον κόσμο τη Δευτέρα όταν από το βήμα της COP26 έθεσε τον στόχο για καθαρές μηδενικές εκπομπές άνθρακα – μετά από χρόνια απόρριψης σχετικών εκκλήσεων της διεθνούς κοινότητας.

Μιλώντας στη σύνοδο κορυφής COP26, ο πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι είπε ότι η Ινδία θα επιδιώξει καθαρές μηδενικές εκπομπές άνθρακα έως το 2070. Αν και είναι η πρώτη φορά που η Ινδία διατυπώνει δημοσίως μια τέτοια υπόσχεση, το χρονοδιάγραμμα απέχει δύο δεκαετίες από τον στόχο του 2050 που έθεσαν οι διοργανωτές της συνόδου για το κλίμα.

Οι καθαρές μηδενικές εκπομπές αναφέρονται στην επίτευξη συνολικής ισορροπίας μεταξύ των παραγόμενων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που απομακρύνονται από την ατμόσφαιρα, μέσω φυσικών μέσων ή με τη χρήση της ακόμη εκκολαπτόμενης τεχνολογίας δέσμευσης άνθρακα.

«Έμεινα έκπληκτη επειδή υπήρξε μια πολύ έντονη συζήτηση για το net-zero στην Ινδία», δήλωσε στο CNBC η Ulka Kelkar, διευθύντρια του προγράμματος για το κλίμα στο World Resources Institute της Ινδίας.

Μπορεί η Ινδία να πετύχει τον στόχο της για το 2070;

Η Ινδία συνεχίζει να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα ορυκτά καύσιμα όπως το πετρέλαιο και ο άνθρακας, και οι οικονομικές της προτεραιότητες επικεντρώνονται κυρίως σε εσωτερικά ζητήματα. Η ενεργειακή ζήτηση της χώρας αναμένεται να αυξηθεί απότομα την επόμενη δεκαετία καθώς η οικονομία συνεχίζει την αναπτυξιακή της τροχιά.

Η Kelkar εκτιμά ότι ο στόχος της Ινδίας για το 2070 είναι «πολύ εφικτός» όταν συνεκτιμηθεί με τους άλλους στόχους για το 2030 που ανακοίνωσε ο Μόντι.

Περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

-Η Ινδία θα επεκτείνει την δυναμικότητά της σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στα 500 γιγαβάτ έως το 2030.
-Περίπου το 50% των ενεργειακών αναγκών της θα προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές.
-Θα μειώσει τις συνολικές προβλεπόμενες εκπομπές άνθρακα κατά ένα δισεκατομμύριο τόνους από τώρα έως το 2030.
-Η Ινδία θα μειώσει την ένταση άνθρακα στην οικονομία της κατά λιγότερο από 45%.

Οι δεσμεύσεις «θα παρέχουν βεβαιότητα πολιτικής στη βιομηχανία για επενδύσεις σε τεχνολογίες απαλλαγής από εκπομπές άνθρακα και επίσης θα εμπνεύσουν τις πολιτείες και τις πόλεις της Ινδίας να ορίσουν τις δικές τους μηδενικές διαδρομές προς την ανάπτυξη», σχολίασε η Kelkar στο CNBC..

Μέχρι το 2070, η Ινδία θα είναι επίσης μια συγκριτικά πλουσιότερη χώρα με πολύ υψηλότερο κατά κεφαλήν εισόδημα που θα δημιουργήσει τον δημοσιονομικό χώρο που απαιτείται για τη μετάβαση, δήλωσε ο Vaibhav Chaturvedi, οικονομολόγος στο Συμβούλιο για την Ενέργεια, το Περιβάλλον και το Νερό.

«Πιστεύουμε ότι το 2070 είναι εφικτό», σχολίασε στο CNBC.

Ο Chaturvedi εξήγησε ότι η Ινδία πρέπει να αντιμετωπίσει πιθανές προκλήσεις – όπως να διασφαλίσει ότι οι εργαζόμενοι στον άνθρακα δεν θα εγκαταλειφθούν, οι τιμές της ενέργειας δεν θα αυξηθούν βραχυπρόθεσμα και θα συμμετάσχουν στις αποφάσεις και οι τοπικές κυβερνήσεις των πολιτειών. Οι μεταρρυθμίσεις στη διανομή ηλεκτρικής ενέργειας είναι επίσης «απολύτως απαραίτητες» για να ανοίξει ο δρόμος για την ενεργειακή μετάβαση.

Τι συμβαίνει μετά;

Η Ινδία πιθανότατα θα στοχεύσει πρώτα στον τομέα της ενέργειας, σύμφωνα με τον Chaturvedi. Η χώρα έχει ήδη σημειώσει πρόοδο στην ώθησή της για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μέσω ηλιακής και αιολικής ενέργειας.

«Ο δεύτερος τομέας είναι το υδρογόνο — αυτός είναι επίσης πολύ κρίσιμος. Οι μεγαλύτεροι παίκτες στην Ινδία έχουν ήδη εισέλθει στην αγορά», πρόσθεσε.

Το υδρογόνο είναι ένας «πολυχρηστικός φορέας ενέργειας» που μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση διαφορετικών ενεργειακών προκλήσεων, σύμφωνα με τη Διεθνή Οργάνωση Ενέργειας. Έχει ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών που μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση των εκπομπών άνθρακα σε πολλούς τομείς.

Ωστόσο, το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής υδρογόνου σήμερα εξακολουθεί να βασίζεται στα ορυκτά καύσιμα ως πηγή ενέργειας, γεγονός που την καθιστά μια διαδικασία βαριάς ρύπανσης.

Γενικά, εάν ο κόσμος θέλει να επιτύχει τον στόχο του για μείωση των παγκόσμιων εκπομπών στο «καθαρό μηδέν» (net zero) έως το 2050, οι ανεπτυγμένες χώρες πρέπει να πρωτοστατήσουν επιτυγχάνοντας το net zero πολύ πριν από αυτή την ημερομηνία, σύμφωνα με τον Chandrashekhar Dasgupta, πρώην διαπραγματευτή για το κλίμα για την Ινδία και πρώην πρέσβης στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Κίνα.

«Οι μεγάλες τεχνολογικές ανακαλύψεις για την απαλλαγή από τις εκπομπές άνθρακα θα προέρχονται κυρίως από αυτές τις χώρες», δήλωσε ο Dasgupta, διακεκριμένος επίτιμος συνεργάτης στο The Energy Research Institute, μιλώντας στο CNBC πριν από την αιφνιδιαστική ανακοίνωση της Ινδίας στην COP26.

Οι φτωχότερες χώρες θα ακολουθήσουν το παράδειγμά τους στο δεύτερο μισό του αιώνα, πρόσθεσε.

«Οι εύπορες χώρες είναι σε θέση να επωμιστούν το υψηλό αρχικό κόστος έρευνας και ανάπτυξης και άλλα γενικά έξοδα. Το κόστος θα μειωθεί σταδιακά με οικονομίες κλίμακας και διαφορικές τιμές, επιτρέποντας στις φτωχότερες χώρες να ακολουθήσουν», είπε.

Δημήτρης Σταμούλης