Το νέο αφήγημα

Δύο εξηγήσεις έχουν διατυπωθεί για την ήττα των Δημοκρατικών αυτή την εβδομάδα στη Βιρτζίνια. Η μία έχει να κάνει με την αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων από το Αφγανιστάν: ξεκινώντας από την εξωτερική πολιτική, οι ψηφοφόροι τιμώρησαν τον πρόεδρο Μπάιντεν για την οικονομία, τους φόρους, τη μετανάστευση, ακόμη και τη διαχείριση της πανδημίας. Αν είναι έτσι τα πράγματα, ο Μπάιντεν έχει καιρό να ανακάμψει. Και οι προβλέψεις ότι η ήττα του στη Βιρτζίνια είναι προοίμιο της ήττας του στις ενδιάμεσες εκλογές του 2022 και, τελικά, στις εκλογές του 2024, είναι υπερβολικές. Η δεύτερη εξήγηση είναι πολύ πιο ενδιαφέρουσα και πολύ πιο ανησυχητική. Σύμφωνα με τον γνωστό αναλυτή Γιάσα Μονκ, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins και στέλεχος του Council on Foreign Relations, η νίκη του Γκλεν Γιάνγκιν στη Βιρτζίνια δείχνει ότι οι Δημοκρατικοί έχουν χάσει τον έλεγχο του αφηγήματος για την εκπαίδευση. Οι Ρεπουμπλικανοί προκάλεσαν την οργή των λευκών ψηφοφόρων επικεντρώνοντας την εκστρατεία τους στον ισχυρισμό ότι έχει επιβληθεί στα δημόσια σχολεία η διδασκαλία της «κριτικής θεωρίας της φυλής», που υποστηρίζει μεταξύ άλλων ότι ο ρατσισμός είναι χαρακτηριστικό του καπιταλισμού. Και οι Δημοκρατικοί απάντησαν ότι αυτά είναι fake news.

Οι Ρεπουμπλικανοί ανακάλυψαν έτσι μια συνταγή που είναι βέβαιο ότι θα ακολουθήσουν και στη συνέχεια: επιτίθενται στην ταυτοτική πολιτική των αντιπάλων τους χωρίς να υιοθετούν την εξτρεμιστική ρητορική του Τραμπ. Οι Δημοκρατικοί θα μπορούσαν να υποστηρίξουν ότι πρέπει πράγματι να γίνουν ριζικές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο οι μαθητές διδάσκονται την ιστορία και τον χαρακτήρα της χώρας τους. Θα μπορούσαν να υπερασπιστούν την ελευθερία την έκφρασης καταγγέλλοντας υπερβολές όπως το να ζητείται από μαθητές του Δημοτικού να τοποθετούν τον εαυτό τους σε μια κλίμακα προνομίων από το 1 ως το 10. Θα μπορούσαν να κάνουν και τα δύο. Αυτό που δεν πρέπει να κάνουν, τονίζει ο Μονκ, είναι να απευθύνονται στους ψηφοφόρους σαν να είναι ανήλικοι και να τους λένε ότι τα θέματα αυτά είναι άνευ σημασίας. Γιατί τότε οι ψηφοφόροι τους τιμωρούν.

Τα διλήμματα αυτά δεν περιορίζονται στην Αμερική. Τα συναντάμε και στην Ευρώπη, τόσο στις συγκρούσεις μεταξύ φιλελευθέρων και αντιφιλελευθέρων, όσο και στις πιο παραδοσιακές αντιπαραθέσεις μεταξύ δεξιών και αριστερών. Πολλά κόμματα της Αριστεράς θεωρούν ότι πρόκειται για προβλήματα πολυτελείας που μπορούν να αγνοήσουν. Αλλά νομίζουν ότι θα προσελκύσουν ψηφοφόρους υιοθετώντας τις απόψεις των αντιπάλων τους, για παράδειγμα στο Μεταναστευτικό. Και στις δύο περιπτώσεις κάνουν λάθος.

Η μόνη λύση, τόσο εκεί όσο κι εδώ, είναι να εκπληρώνεις τον λόγο για τον οποίο ασχολείσαι με την πολιτική: να υπερασπίζεσαι με ειλικρίνεια και σθένος τις θέσεις σου. Η αλήθεια είναι όμως ότι τα κέρδη μπορεί να αργήσουν να έρθουν. ‘Η να μην έρθουν ποτέ.