Το φάντασμα του πληθωρισμού και η παγκόσμια ανάπτυξη

Η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται αντιμέτωπη με μία ακόμη κρίση, καθώς δεν έχει επέλθει πλήρως η κανονικότητα μετά το περσινό πάγωμα των δραστηριοτήτων, με αποτέλεσμα να υπάρχουν σημαντικές στρεβλώσεις στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών, καθώς και στην εφοδιαστική αλυσίδα.

Το μεγάλο πρόβλημα που έχουν σχεδόν όλες οι οικονομίες αυτή την περίοδο, είναι ο πληθωρισμός που αυξάνεται με έντονους ρυθμούς και μπορεί να απειλήσει για μακρά χρονική περίοδο, τόσο την οικονομία όσο και την κοινωνία, μέσω των ανισοτήτων που διευρύνονται και των διαθέσιμων εισοδημάτων που μειώνονται σημαντικά, λόγω των αυξήσεων των τιμών στα βασικά αγαθά και κυρίως στην ενέργεια.

Οι λόγοι που ο πληθωρισμός αυξάνεται ραγδαία το τελευταίο διάστημα αφορούν τα θεμελιώδη μεγέθη της οικονομίας και είναι οι ακόλουθοι:

Η σημαντική παροχή ρευστότητας στην οικονομία μέσω αγορών ομολόγων μηνιαίως, με αποτέλεσμα η αγορά να μην μπορεί να απορροφήσει την πλεονάζουσα προσφορά.

Υπάρχει ανισορροπία προσφοράς και ζήτησης όπου τα χαμηλά επίπεδα προσφοράς αγαθών σε σχέση με την ζήτηση, εκτοξεύουν τις τιμές και δημιουργούν προβλήματα στην επάρκεια των ποσοτήτων.

Παρατηρείται σημαντική έλλειψη προσωπικού, εξειδικευμένου και ανειδίκευτου, λόγω της πανδημίας, με αποτέλεσμα να πραγματοποιούνται αυξήσεις μισθών παγκοσμίως για να αυξηθεί η παραγωγικότητα και η παραγωγή, με συνέπεια να αυξάνονται οι τελικές τιμές και να μετακυλίεται το κόστος στον καταναλωτή.

Επίσης, τα ταμεία κρατικής βοήθειας όπως το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ που επωφελείται και η χώρα μας, έχουν αυξήσει την ζήτηση για επενδύσεις, πιέζοντας ακόμη περισσότερο την εφοδιαστική αλυσίδα και προκαλώντας ντόμινο αυξήσεων τιμών.

Τέλος, η μείωση της προσφοράς πετρελαίου και φυσικού αερίου μέσω των διαφόρων αγωγών παγκοσμίως, έχει προκαλέσει μία ενεργειακή κρίση που οδηγεί με ακρίβεια σε σημαντικές αυξήσεις των τιμών, επιβαρύνοντας τις εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών και χειροτερεύοντας το ισοζύγιο πληρωμών των εξαρτώμενων χωρών που δεν έχουν αντίστοιχη παραγωγή για να καλύψουν την δική τους εγχώρια οικονομία.

Αν δεν υπάρξει συντονισμένη αντίδραση των μεγάλων και στρατηγικών παικτών παγκοσμίως, ώστε να αμβλυνθούν οι συνέπειες του πληθωρισμού, τότε το πρόβλημα θα διογκωθεί.

Συμπερασματικά θα μπορούσαμε να πούμε πως μία λύση θα ήταν η αύξηση των επιτοκίων,  ώστε σταδιακά να μειωθεί η ρευστότητα στην αγορά ακόμη και αν αυτό απειλήσει βραχυπρόθεσμα την ανάπτυξη, ώστε να αποφευχθεί μία οικονομική συνέπεια που θα μπορούσε να οδηγήσει σε υπερπληθωρισμό.

Σε κάθε περίπτωση, ο συνδυασμός μίας εναρμονισμένης δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής που ανταποκρίνεται όμως και στις εκάστοτε δυνατότητες ανάπτυξης των χωρών, είναι η βασική μεθοδολογία για να βγει η παγκόσμια οικονομία από το δύσκολο τούνελ της στασιμότητας.

Ο Μελέτης Ρεντούμης είναι οικονομολόγος τραπεζικός.