Ο ΟΚΑΝΑ στο στίβο της μάχης έναντι των HIV/HCV: Δραστικές παρεμβάσεις για τον περιορισμό τους

Θεραπεία της ηπατίτιδας C, μείωση του HIV και αντιμετώπιση περιπτώσεων υπερδοσολογίας προωθεί ο ΟΚΑΝΑ, στο πλαίσιο της φιλοσοφίας της μείωσης της βλάβης και της προάσπισης της δημόσιας υγείας.

Σε ομιλία του, ο Πρόεδρος του ΟΚΑΝΑ κ. Αθ. Θεοχάρης, στην «9^η Πανελλήνια συνάντηση για AIDS, Ηπατίτιδες και αναδυόμενα νοσήματα», ανέδειξε την συσχέτιση της χρήσης ουσιών με την ύπαρξη μεταδιδόμενου νοσήματος, ενώ παράλληλα παρουσίασε τα επιδημιολογικά στοιχεία των ωφελούμενων του Οργανισμού.

Αναλυτικά, τα προγράμματα υποκατάστασης παρακολουθούν 7.973 εξαρτημένα άτομα μηνιαίως κατά μέσο όρο. Από αυτούς τους ωφελούμενους, θετικοί στην ηπατίτιδα C είναι το 60%, ενώ το 27,3% έχει θεραπευτεί από την ηπατίτιδα C. Εκτός αυτών που διαγνώστηκαν με ηπατίτιδα C, ένα ποσοστό 5% έχει διαγνωστεί με HIV.

Για την αντιμετώπιση των μεταδιδόμενων νοσημάτων (ηπατίτιδας C και HIV/AIDS) και της εξάπλωσής τους, ο ΟΚΑΝΑ υλοποιεί τα καινοτόμα προγράμματα «Τιτυός» και «Ιπποκράτης».

Συγκεκριμένα, το πρόγραμμα «Τιτυός», είναι το πρώτο πανελλαδικό πρόγραμμα για την εκρίζωση της Ηπατίτιδας και υλοποιείται σε συνεργασία με Ελληνική Εταιρεία Μελέτης Ήπατος. Περιλαμβάνει την χαρτογράφηση όλων των ωφελούμενων του Οργανισμού με Ηπατίτιδα, έχοντας ως τελικό στόχο την ένταξή τους σε θεραπεία. Τα αναμενόμενα οφέλη του προγράμματος είναι η αποτροπή 180 κιρρώσεων, η αποφυγή 82 περιπτώσεων ηπατοκυτταρικού καρκίνου και η πρόληψη 26 θανάτων μέχρι το 2028. Αναμένεται να εξοικονομηθούν 8 εκατ. ευρώ από το σύστημα υγείας από τις δαπάνες νοσηλείας και τις δαπάνες θεραπείας της ηπατίτιδας C των ωφελουμένων.

Το πρόγραμμα «Ιπποκράτης», υλοποιείται σε συνεργασία του ΟΚΑΝΑ με το Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής, της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ. Στόχος του προγράμματος είναι η έγκαιρη και αξιόπιστη ανίχνευση επιδημικών εκρήξεων,  με τη δημιουργία αλγορίθμου εκτίμησης ατομικού κινδύνου μόλυνσης εστιάζοντας στον HIV και τις ηπατίτιδες Β, C στους  χρήστες που εξυπηρετούνται από τον ΟΚΑΝΑ.

Ναλοξόνη άμεσα

Ο ΟΚΑΝΑ γνωμοδότησε θετικά για την διεύρυνση της  χορήγησης ναλοξόνης από επαγγελματίες υγείας και στο πεδίο​, προλαμβάνοντας θανάτους από υπερδοσολογία. Ο κ. Θεοχάρης, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι «η ναλοξόνη σώζει ζωές», σημείωσε πως με τη διεύρυνση της χορήγησής της από επαγγελματίες του χώρου στο πεδίο, θα εξοικονομηθεί πολύτιμος χρόνος από το συμβάν οξείας τοξίκωσης μέχρι τη διακομιδή του στο Νοσοκομείο, καθώς μέχρι στιγμής μόνο εκεί χορηγείται ναλοξόνη. Διευκρινίζοντας ότι είναι μία ουσία – ανταγωνιστής των οπιούχων, τόνισε ότι δεν μπορεί να βλάψει με οποιονδήποτε τρόπο το άτομο που τη λαμβάνει, παρά μόνο να σώσει τη ζωή του. Και εκτίμησε ότι από τη χρήση της στο πεδίο, μπορεί να αποτρέψει περίπου 300-400 θανάτους, ετησίως, από υπερδοσολογία στη χώρα.

Παρεμβάσεις streetwork του ΟΚΑΝΑ το 2021

«Σήμερα, το streetwork του ΟΚΑΝΑ έχει την πιο δυνατή παρουσία στο πεδίο από κάθε προηγούμενο έτος από την έναρξη λειτουργίας του», σημείωσε ο κ. Θεοχάρης, αναφέροντας πως «Έχουν διανεμηθεί μέχρι στιγμής, το 2021, πάνω από 270.000 σύριγγες. Για πρώτη φορά διανέμονται ΚΙΤ φροντίδας υγιεινής και ΚΙΤ εισπνεόμενης χρήσης για την αντιμετώπιση της νέας ουσίας «shisha», που έχει εμφανιστεί τα τελευταία χρόνια και είναι κακής ποιότητας κρυσταλλική μεθαμφεταμίνη. Η ουσία «shisha», είναι εύκολα προσβάσιμη, χαμηλού κόστους, αλλά με πολύ βλαβερές συνέπειες στην υγεία του ατόμου που τη χρησιμοποιεί. Μάλιστα, τελευταία στοιχεία (Ιουλίου – Αυγούστου 2021) δείχνουν αύξηση του ποσοστού των γυναικών που κάνουν χρήση της συγκεκριμένης ουσίας (24% του συνόλου) σε σχέση με άλλες ουσίες.»

Ο Πρόεδρος του Οργανισμού αναφέρθηκε στους ουσιοεξαρτώμενους, που δεν έχουν ενταχθεί σε δομές αντιμετώπισης της εξάρτησης. Γι’ αυτά τα άτομα, ο ΟΚΑΝΑ με ένα ολοκληρωμένο δίκτυο άμεσης πρόσβασης, επιχειρεί με παρεμβάσεις streetwork, οι οποίες εντατικοποιήθηκαν τα τελευταία 2 χρόνια στο πλαίσιο της μείωσης της βλάβης, να περιορίσει τα μεταδιδόμενα νοσήματα και τη διάδοση της πανδημίας.

Για το πρόβλημα της αστεγίας, αλλά και για την προάσπιση της ευάλωτης ομάδας των άστεγων ουσιοεξαρτημένων, ο ΟΚΑΝΑ σε συνεργασία με τον Δήμο Αθηναίων και το ΚΕΘΕΑ, συμμετέχει και συμβάλει με τις υπηρεσίες του στη λειτουργία του Ξενώνα Μεταβατικής Φιλοξενίας αστέγων ουσιοεξαρτημένων στο κέντρο της Αθήνας. Ο ξενώνας αυτός, λειτουργεί και ως προθάλαμος για την ένταξή τους  σε προγράμματα υποκατάστασης και θεραπείας. Παρόμοια δράση υλοποιήθηκε και στη Θεσσαλονίκη σε συνεργασία με το Δήμο. Στο πλαίσιο αυτό, το προσεχές διάστημα θα δημιουργηθεί ένας ακόμη ξενώνας στην Αθήνα από τον ΟΚΑΝΑ, χωρητικότητας 90 ατόμων, και 2 κέντρα ημέρας με υπηρεσίες φροντίδας και βραχείας φιλοξενίας στον Πειραιά και στο Δυτικό τομέα Αθηνών.

Χώροι εποπτευόμενης χρήσης

Ο ΟΚΑΝΑ σχεδιάζει ακόμη, τη δημιουργία ενός δικού του σταθερού χώρου εποπτευόμενης χρήσης (ΧΕΧ) 12 θέσεων και τη λειτουργία σε συνεργασία με τον Δήμο Αθηναίων άλλων 5 Κινητών ΧΕΧ, που θα λειτουργούν σε 24ωρη βάση, όλες τις ημέρες της εβδομάδας (24/7). Οι χώροι εποπτευόμενης χρήσης, βασίζονται σε βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές, και είναι οι χώροι, όπου ενεργοί χρήστες μπορούν να κάνουν χρήση ουσιών επιτηρούμενοι, με ασφάλεια, με καθαρά σύνεργα, μειώνοντας τους κινδύνους για την υγεία τους, αλλά και για την μετάδοση νοσημάτων. Οι  ΧΕΧ βασίζονται στη φιλοσοφία της  μείωσης της βλάβης, προασπίζοντας τη Δημόσια Υγεία και περιορίζοντας τον  κίνδυνο απώλειας της ανθρώπινης ζωής.