Κίνδυνος για επιπλοκές και λοιμώξεις στους αρρύθμιστους διαβητικούς

Ένας στους δύο ενήλικες που ζουν με σακχαρώδη διαβήτη δεν το γνωρίζει, ενώ 1 στα 5 άτομα με διαβήτη είναι άνω των 65 ετών σε όλο τον κόσμο. Στη χώρα μας, εκτιμάται ότι το 12% του πληθυσμού ζει με σακχαρώδη διαβήτη, το 12,4% του πληθυσμού παρουσιάζει προδιαβήτη και το 29,1% των ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη είναι αρρύθμιστοι

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη στις 14 Νοεμβρίου, η Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία (ΕΔΕ) ξεκινά ενημερωτική εκστρατεία, με μήνυμα «Αν δεν φροντίσουμε τώρα τον Διαβήτη, τότε πότε;». H εκστρατεία, περιλαμβάνει ένα animation video (διάρκειας 40”), το οποίο θα προβληθεί ως κοινωνικό μήνυμα μετά από έγκριση του Εθνικού Ραδιοτηλεοπτικού Συμβουλίου (ΕΣΡ), καθώς και ενημερωτικό υλικό (θεματικές αφίσες, εκπαιδευτικός οδηγός Εκστρατείας για τον Διαβήτη), το οποίο θα αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της ΕΔΕ.

Πρωταγωνιστής του spot και «πρεσβευτής» της ενημερωτικής εκστρατείας της ΕΔΕ είναι ο ηθοποιός Νίκος Κουρής, ο οποίος με τρόπο άμεσο και παραστατικό μεταφέρει το μήνυμα «Αν δεν φροντίσουμε τώρα το Διαβήτη, τότε πότε; Ζητάμε τη βοήθεια του γιατρού μας, ακολουθούμε την αγωγή μας και έναν υγιεινό τρόπο ζωής και φυσικά κάνουμε το εμβόλιο» καθώς και ο ίδιος ζει με τον Διαβήτη τύπου 1 από την ηλικία των 13 ετών.

Αναφερόμενος στη συμμετοχή του στην ενημερωτική εκστρατεία της ΕΔΕ  ο κ. Κουρής τόνισε «θεώρησα χρέος μου να λάβω μέρος σε αυτή την προσπάθεια γιατί είμαι και εγώ διαβητικός. Γνωρίζω πολύ καλά τις δυσκολίες της καθημερινότητας των ανθρώπων που ζουν με τον Διαβήτη. Γνωρίζω όμως και πόσα πράγματα μπορούμε να πετύχουμε όλοι εμείς, όταν αναλάβουμε την ευθύνη της διαχείρισής του. Κάνω μια δύσκολη και πολύ απαιτητική δουλειά. Τα έχω καταφέρει και συνεχίζω να τα καταφέρνω. Για εμένα ο Διαβήτης είναι μια εξίσωση που περιλαμβάνει τη διατροφή, τη θεραπεία και κυρίως την καλή ψυχολογία. Με την υπεύθυνη διαχείριση αυτής της έλλειψης (ινσουλίνη), δεν υπάρχει στα αλήθεια τίποτα που δεν μπορούμε να πραγματοποιήσουμε, δεν υπάρχει τίποτα που δεν μπορούμε να φανταστούμε και να μην το πετύχουμε».

Αναφερόμενη στην φετινή εκστρατεία στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, η Πρόεδρος της ΕΔΕ, Παθολόγος–Διαβητολόγος, Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Διευθύντρια ΕΣΥ, Β’ Παθολογική Κλινική & Διαβητολογικό Κέντρο του νοσοκομείου «Ν.Ι.Μ.Τ.Σ.» Αναστασία Μαυρογιαννάκη, υπογράμμισε πως «στόχος της φετινής εκστρατείας, η οποία είναι αφιερωμένη στη Φροντίδα του Σακχαρώδους Διαβήτη (ΣΔ) είναι να ενημερώσουμε το ευρύ κοινό για τη σημασία της πρόληψης, αλλά και τα άτομα με Διαβήτη και τους φροντιστές τους για την ανάγκη της συνεχούς φροντίδας και υποστήριξης, ώστε να διαχειριστούν σωστά τη νόσο και να αποφύγουν τις επιπλοκές. Αν και έχουν περάσει 100 χρόνια από την ανακάλυψη της ινσουλίνης, η διαχείριση του ΣΔ εξακολουθεί να αποτελεί υγειονομική πρόκληση. Σε όλο τον κόσμο, ένας στους δύο ενήλικες που ζουν με Διαβήτη δεν το γνωρίζει, ενώ ένα στα πέντε άτομα με ΣΔ είναι άνω των 65 ετών. Στη χώρα μας, εκτιμάται ότι το 12% του πληθυσμού ζει με ΣΔ, το 12,4% του πληθυσμού παρουσιάζει προδιαβήτη και το 29,1% των ατόμων με ΣΔ είναι αρρύθμιστοι».

Πρόσθεσε την ανάγκη ανοσοποίησης των ατόμων με ΣΔ, μέσω του εμβολιασμού καθώς είναι ευάλωτα σε λοιμώξεις. «Περίπου το 1/3 των ατόμων με ΣΔ που νοσηλεύονται λόγω λοίμωξης, έχουν πνευμονία. Εν μέσω πανδημίας SARS-CoV-2, τα άτομα με ΣΔ αποτελούν ομάδα υψηλού κινδύνου για σοβαρή νόσηση και παρουσιάζουν δυσμενέστερη πρόγνωση από τους μη διαβητικούς». Επιπλέον, αναφέρθηκε στα βασικά συστατικά της φροντίδας υγείας, που περιλαμβάνουν την πρόσβαση στα φάρμακα που χρειάζονται, στον αυτοέλεγχο των σακχάρων αίματος, στη σωστή διατροφή και άσκηση, καθώς και στη συνεχιζόμενη εκπαίδευση και ψυχολογική υποστήριξη».

Στις  χρόνιες επιπλοκές και τη σημασία της σωστής διαχείρισης, αναφέρθηκε ο Γενικός Γραμματέας της ΕΔΕ, Καθηγητής Παθολογίας της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ στην Α΄ Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική και Διαβητολογικό Κέντρο, του Λαϊκού νοσοκομείου Κωνσταντίνος Μακρυλάκης. Όπως τόνισε, «Ο ΣΔ είναι μια ύπουλη νόσος, καθώς μπορεί να προκαλέσει μικροαγγειακές και μακροαγγειακές επιπλοκές και να βλάψει ζωτικά όργανα. Οι χρόνιες επιπλοκές του ΣΔ αποτελούν τον μεγαλύτερο κίνδυνο της νόσου, καθώς μεταξύ άλλων διπλασιάζει έως τετραπλασιάζει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών επεισοδίων. Το ευχάριστο είναι ότι οι επιπλοκές αποτρέπονται με την άριστη ρύθμιση του σακχάρου, όπως και με τη ρύθμιση των άλλων παραγόντων κινδύνου – συνοδών καταστάσεων (υπέρταση, δυσλιπιδαιμία, παχυσαρκία, διακοπή καπνίσματος). Για την αντιμετώπιση του ΣΔ κρίνονται αναγκαίες παρεμβάσεις που στοχεύουν σε εξατομικευμένες διατροφικές τροποποιήσεις, αύξηση της σωματικής δραστηριότητας, κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή και τακτική ιατρική παρακολούθηση». Επίσης ο κ. Μακρυλάκης αναφέρθηκε στις παροχές που η πολιτεία ήδη προσφέρει προς τους ασθενείς με ΣΔ, ενώ επισήμανε την ανάγκη βελτίωσης παροχών, όπως η έγκριση εφαρμογής νέων καινοτόμων θεραπειών για τον ΣΔτ1 (υβριδικό τεχνητό πάγκρεας, αισθητήρες συνεχούς καταγραφής σακχάρου σε πραγματικό χρόνο (real-time) για ΣΔτ1 (και ΣΔ2 υπό εντατικά σχήματα ινσουλίνης), η άμεση επανέναρξη της στελέχωσης των Διαβητολογικών Κέντρων-Ιατρείων με εκπαιδευόμενους ιατρούς, η συνεχής εκπαίδευση των ιατρών στον ΣΔ, η δημιουργία εκπαιδευτών Διαβήτη (Diabetes Educators), καθώς και αξιόπιστου μητρώου Διαβήτη.

Εμπόδια στη θεραπεία

Σύμφωνα με την Διεθνή Ομοσπονδία Διαβήτη (IDF),  μεγάλο πρόβλημα αποτελεί η πρόσβαση στη φροντίδα για τον διαβήτη. Aν και έχουν περάσει 100 χρόνια από την ανακάλυψη της ινσουλίνης, εκατομμύρια άνθρωποι με διαβήτη ανά τον κόσμο δεν έχουν πρόσβαση στην αναγκαία φροντίδα. Συγκεκριμένα:

• το 50% των ατόμων με διαβήτη δεν έχουν διαγνωσθεί,
• 3 στα 4 άτομα με διαβήτη ζουν σε χώρες με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα.
• 63% των νοικοκυριών σε χώρες με χαμηλά εισοδήματα δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν οικονομικά στην αγορά ινσουλίνης, σε συνδυασμό με το 2,8% των νοικοκυριών, σε χώρες με υψηλά εισοδήματα.
• 26,9% των νοικοκυριών σε χώρες με χαμηλά εισοδήματα και το 0,7% των νοικοκυριών σε χώρες με υψηλά εισοδήματα δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν οικονομικά στην αγωγή με μετφορμίνη.
• Δεκάδες χιλιάδες άτομα που ζουν με τον διαβήτη τύπου 1 και χρειάζονται ινσουλίνη για να επιβιώσουν και περισσότερα από 30 εκατομμύρια άτομα με διαβήτη τύπου 2 που χρειάζονται ινσουλίνη, δεν έχουν πρόσβαση σε αξιόπιστη και οικονομικά προσιτή προμήθεια ινσουλίνης.
• Στην Αφρική, 86% των ατόμων με διαβήτη τύπου 2 δεν έχουν πρόσβαση στην ινσουλίνη που χρειάζονται.

Ο Σακχαρώδης Διαβήτης σε αριθμούς

Αντίστοιχα, τα διεθνή στοιχεία δείχνουν ότι:

• 463 εκατομμύρια ενήλικες (1 στους 11) ζουν με διαβήτη.
• Ο αριθμός των ατόμων που ζουν με τον διαβήτη αναμένεται να αυξηθεί φτάνοντας τα 629 εκατομμύρια μέχρι το 2045.
• 1 στους 2 ενήλικες με διαβήτη, παραμένουν αδιάγνωστοι (232 εκατομμύρια). Η πλειονότητα πάσχει από διαβήτη τύπου 2.
• Περισσότερα από 3 στα 4 άτομα με διαβήτη ζουν σε χώρες με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα.
• 1 στα 6 μωρά που γεννιούνται ζωντανά (20 εκατομμύρια) έχουν υποστεί την επίδραση υψηλών επιπέδων γλυκόζης στο αίμα (υπεργλυκαιμία) κατά την εγκυμοσύνη.
• Τα 2/3 των ατόμων με διαβήτη ζουν σε αστικές περιοχές, ενώ τα 3/4 ανήκουν στον εργασιακά ενεργό πληθυσμό.
• 1 στα 5 άτομα με διαβήτη (136 εκατομμύρια) είναι άνω των 65 ετών.
• Ο Διαβήτης προκάλεσε 4,2 εκατομμύρια θανάτους (2019).
• Ο Διαβήτης ήταν υπεύθυνος για δαπάνες υγείας ύψους τουλάχιστον 760 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2019 – 10% της συνολικής παγκόσμιας δαπάνης ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης.
• Ανάλογα με την περιοχή στον παγκόσμιο χάρτη, έως 50% των ατόμων που είχαν διαγνωσθεί με COVID-19 ζούσαν με τον διαβήτη.