Η μεγάλη των κατασκόπων επιστροφή

Ενας ύποπτος θάνατος στο Βερολίνο, ένας Κινέζος που καταδικάζεται στις ΗΠΑ και αρκετές συλλήψεις. Ολα δείχνουν ότι το παιχνίδι των κατασκόπων εξαπλώνεται πυρετωδώς. Το νέο πεδίο σύγκρουσης των μεγάλων δυνάμεων είναι ο τομέας της τεχνολογικής καινοτομίας.

Ο ρώσος διπλωμάτης Κιρίλ Ζάλο πέθανε πέφτοντας από το μπαλκόνι της πρεσβείας της χώρας του στο Βερολίνο. Μόνο αργότερα έγινε γνωστό πως επρόκειτο για τον γιο του υποδιευθυντή των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών FSB, ο οποίος μάλιστα είχε εμπλακεί στη δολοφονία του τσετσένου αντάρτη Ζελιμχάν Κανγκοσβίλι στο πάρκο Τιργκάρντεν της γερμανικής πρωτεύουσας. Οκτώ κατάσκοποι της Μόσχας απελάθηκαν από το ΝΑΤΟ, όπου υποτίθεται ότι βρίσκονταν στη ρωσική διαπραγματευτική ομάδα. Ενας ήρεμος Κινέζος καταδικάστηκε στο Οχάιο για κλοπή βιομηχανικών μυστικών.

Kάποτε, γράφει η ιταλική εφημερίδα «La Repubblica», οι κατάσκοποι κινούνταν στα σκοτεινά, όμως σήμερα ανοίγοντας τις εφημερίδες μπορείς σχεδόν καθημερινά να δεις τις περιπέτειές τους, επιβεβαιώνοντας ότι οι μυστικές υπηρεσίες επιστρέφουν στο επίκεντρο καθώς εντείνεται η αστάθεια στις διεθνείς σχέσεις.

Ο Γιαντζούν Σου δεν φορούσε ψεύτικο μούσι ούτε περπατούσε με ένα αυτόματο μεταμφιεσμένο σε ομπρέλα. Από το 2013 παρακολουθούσε μαθήματα στο πανεπιστήμιο και πήγαινε σε συνέδρια, όπου εντόπιζε άτομα τα οποία μπορούσε να στρατολογήσει. Τα καλούσε στην Κίνα για σοβαρές ακαδημαϊκές παρουσιάσεις, με όλα τα έξοδα πληρωμένα και κάτι έξτρα ως έκφραση ευγνωμοσύνης. Εκεί κάτι συνέβαινε και, εν μέσω υποσχέσεων για πιο σημαντικές απολαβές, κολακείες και ποιος ξέρει τι άλλες δελεαστικές προσφορές, μετέτρεπε τους καλεσμένους σε πληροφοριοδότες. Τον Μάιο του 2017 ο Σου προσέλκυσε έναν μηχανικό της General Electric ο οποίος έφθασε με μια βαλίτσα γεμάτη μυστικά για τις μηχανές αεροσκαφών που κατασκεύαζε η εταιρεία του. Του ζήτησε και άλλες πληροφορίες. Ο μηχανικός τον προσκάλεσε στο Βέλγιο τον Απρίλιο του 2019. Εκείνο που δεν ήξερε ο Σου ήταν ότι το FBI είχε ανακαλύψει τα πάντα και εξανάγκασε τον μηχανικό να συνεργαστεί. Ετσι όταν ο Σου έφθασε στο ραντεβού στο Βέλγιο, τον περίμενε ένας πράκτορας του FBI με χειροπέδες.  Ομοσπονδιακό δικαστήριο του Σινσινάτι καταδίκασε την περασμένη εβδομάδα τον Σου, ο οποίος τώρα αντιμετωπίζει ποινή κάθειρξης 60 ετών.

Μια από τις πολλές ιστορίες που επιβεβαιώνουν ότι οι κατάσκοποι επέστρεψαν – εάν ποτέ είχαν χαλαρώσει το «παιχνίδι». Είναι βέβαιο ότι πλέον παίζουν έναν κρίσιμο ρόλο όχι μόνο στις γεωπολιτικές προκλήσεις μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας αλλά επίσης στις αντιπαραθέσεις μεταξύ πολλών κρατών.  Τη δεκαετία του 1990, ο τότε διευθυντής της CIA Τζιμ Γούλσι είχε διακηρύξει πως το νέο μέτωπο της κατασκοπείας ήταν το βιομηχανικό, το οικονομικό και το τεχνολογικό. Η τεχνολογική κατασκοπεία είναι πλέον στο ζενίθ, χωρίς να έχουν σταματήσει όλα τα υπόλοιπα.

Η Κίνα είναι πεπεισμένη ότι μπορεί να ξεπεράσει τις ΗΠΑ ως υπερδύναμη κλέβοντας καινοτομίες. Σύμφωνα με έρευνα του Νικόλα Ευθυμιάδη, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Penn State στο Χάρισμπεργκ, τα τελευταία 30 χρόνια έχουν καταγραφεί τουλάχιστον 475 υποθέσεις κινεζικής κατασκοπείας σε όλον τον κόσμο. Εξ αυτών, μόλις το 22% αφορά παραδοσιακές δραστηριότητες επειδή το Πεκίνο πιστεύει ότι η μελλοντική κυριαρχία του κόσμου μας βασίζεται κυρίως στην Τεχνητή Νοημοσύνη και στην τεχνολογική ανωτερότητα, την οποία προσπαθεί να αποκτήσει υποκλέπτοντας από τους αντιπάλους κάθε πιθανή πληροφορία. Κατόπιν τις χρησιμοποιεί για να δημιουργήσει τις δικές της αυτόνομες δυνατότητες.

Επίσης, βλέπουμε τη Ρωσία να επιστρέφει στις συνήθειες που είχε όταν ο Βλαντίμιρ Πούτιν ήταν πράκτορας της KGB, με τη δηλητηρίαση του Αλεξάντερ Λιτβινένκο και τις απόπειρες δηλητηρίασης του Σεργκέι Σκριπάλ και του Αλεξέι Ναβάλνι. Ωστόσο η Μόσχα χρησιμοποιεί πολλές ψηφιακές επιχειρήσεις, όπως αυτές για τον επηρεασμό των εκλογών στις ΗΠΑ το 2016 ή ακόμα και των ιταλικών εκλογών, ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε και το χακάρισμα της Solar Winds και άλλων εταιρειών. Επίσης, μένει να ξεκαθαριστεί γιατί ο πράκτορας της NSA Εντουαρντ Σνόουντεν βρήκε καταφύγιο στη Ρωσία αφότου αποκάλυψε αμερικανικές ψηφιακές επιχειρήσεις.

Ο διευθυντής της CIA Γουίλιαμ Μπερνς έχει αναθέσει σε ηγετικό στέλεχος της ομάδας που εντόπισε και σκότωσε τον Οσάμα μπιν Λάντεν να βρει τι κρύβεται πίσω από το Σύνδρομο της Αβάνας, τη νευρολογική διαταραχή που φαίνεται ότι «χτυπά» αμερικανούς διπλωμάτες σε όλον τον κόσμο. Βέβαια, θεωρείται αυτονόητο ότι η πανδημία COVID προκάλεσε ένα νέο κατασκοπευτικό κύμα: πολλές μυστικές υπηρεσίες έψαχναν επί μήνες την προέλευση του ιού και το πού βρίσκεται η δημιουργία εμβολίων.