Η χαρτογράφηση του κενού

Η δημοσκόπηση του χθεσινού «Βήματος», που αναστάτωσε τον πολιτικό κόσμο από το βράδυ του Σαββάτου, είναι η πρώτη στην οποία καταγράφονται οι επιπτώσεις από τον ξαφνικό θάνατο της Φώφης. Χαρτογραφεί το κενό που δημιουργήθηκε, για να το θέσω μεταφορικά.

Ο θάνατος της Φώφης ήταν κάτι σπάνιο και ίσως μοναδικό στη μεταπολεμική πολιτική ιστορία μας – αν εξαιρέσει κανείς τον θάνατο του στρατάρχη Παπάγου. Η Φώφη ήταν 56 ετών και, παρά το πρόβλημα της υγείας της, όλοι θεωρούσαν ότι είχε μπροστά της ακόμη τουλάχιστον δέκα χρόνια πολιτικής παρουσίας. Είτε από τα έδρανα της Βουλής είτε από το σπίτι της, η φωνή της, ως πρώην αρχηγού, πάντοτε θα ακουγόταν στο κοινό του ΠΑΣΟΚ και η γνώμη της θα μετρούσε – θα είχε μεν περιορισμένη απήχηση, αλλά θα την είχε. Η φυσική εξαφάνισή της μέσα σε διάστημα τριών εβδομάδων δημιούργησε ένα κενό, και όχι μόνο για τους υποστηρικτές της, που ξαφνικά έχασαν το έδαφος κάτω από τα πόδια τους. Με τη φυσική παρουσία της, η Φώφη δέσμευε πολιτικές δυνάμεις, που ξαφνικά απελευθερώθηκαν. Ο απότομος θάνατός της δεν εξαφάνισε όμως την πολιτική κληρονομιά που εκπροσωπούσε. Αντιθέτως, της έδωσε μια εξαιρετική ευκαιρία να ανανεωθεί, έκανε το εγχείρημα της ανανέωσης ευκολότερο, όσο και αν αυτό είναι μια ειρωνεία της τύχης για τη μακαρίτισσα.

Αυτή η δυνατότητα ανανέωσης του ιστορικότερου (κακά τα ψέματα) κόμματος της Κεντροαριστεράς είναι φυσικό να γεννά προσδοκίες που εκτείνονται και στον κόσμο που έχει συσπειρώσει η ΝΔ του Κυριάκου, αλλά και στον κόσμο εκείνο που ψηφίζει μεν ΣΥΡΙΖΑ, είναι όμως δυσαρεστημένος από την ανεύθυνη και τυχάρπαστη αντιπολίτευση που ασκεί. Εξού οι ευρείες αναδιατάξεις που καταγράφονται στην έρευνα της Metron Analysis.

Ωστόσο, για την ώρα, όλα αυτά είναι μια δυνατότητα και τίποτε περισσότερο. Ο δρόμος μέχρι την πραγμάτωσή της είναι πολύ μακρύς, δύσκολος, ίσως και ανύπαρκτος. Η δημοσκόπηση πράγματι καταγράφει την ελπίδα αναγέννησης της Κεντροαριστεράς, όμως αυτή η ελπίδα, που απειλεί τη σταθερότητα των τελευταίων δύο ετών στις πολιτικές ισορροπίες, είναι κάτι ασαφές, το οποίο κινείται κάπου μέσα στο χάσμα το οποίο χωρίζει το 6,85% των ερωτηθέντων, που δηλώνει ότι, ναι, θα ψηφίσει οπωσδήποτε για την εκλογή αρχηγού στο ΠΑΣΟΚ, από το 45%, που δηλώνει ότι θα μπορούσε (υπό προϋποθέσεις, δηλαδή) να ψηφίσει ΠΑΣΟΚ στις βουλευτικές εκλογές. Επομένως, ψυχραιμία.

Και θα χρειαστεί, πράγματι, ψυχραιμία και ιδίως στην κυβέρνηση, γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ, αφού πρώτα καταπιεί όσα έλεγε μέχρι προσφάτως κατά των εταιρειών δημοσκοπήσεων, θα σπεύσει να οξύνει ακόμη περισσότερο την αντιπαράθεσή του με την κυβέρνηση, υποστηρίζοντας ότι τα ευρήματα της έρευνας δικαιώνουν την πολεμική του κατά της κυβέρνησης και ότι δεν της βγαίνουν πια οι αριθμοί για διπλές εκλογές στο τέλος της τετραετίας. Συνεπώς, η πολιτική εβδομάδα ξεκινά με τυμπανοκρουσίες και αλαλαγμούς…

ROYALTY

Το εξόχως αποκαλυπτικό στοιχείο της δημοσκόπησης, αλλά και πολύ χρήσιμο, για να μην ξεχνιόμαστε, ως προς το τι είναι η Ελλάδα, το εντοπίζω στην εκπληκτική παράσταση νίκης που έχει ο ΓΑΠ μεταξύ των υποψήφιων αρχηγών του ΠΑΣΟΚ, ενώ την ίδια ώρα χάνει. Με άλλα λόγια, όλοι εκείνοι που δεν τον ψηφίζουν ή, τέλος πάντων, οι περισσότεροι από αυτούς πιστεύουν ότι θα κερδίσει, δηλαδή του αναγνωρίζουν κάτι. Δεν είναι τρελό; Είναι η δύναμη του ονόματος. Υπάρχει ακόμη και αν κάτω από το όνομα δεν υπάρχει τίποτε άλλο εκτός από τον κάτοχό του, όπως στην προκειμένη περίπτωση. Και αυτό σε μια χώρα όπου ούτε τίτλοι ευγενείας υπήρξαν ποτέ ούτε η βασιλεία ως πολίτευμα ρίζωσε. Ας μην ξανακούσω ότι θιγόμαστε, επειδή πάλι θα βρεθεί κάποιος να μας θυμίσει ότι δεν είμαστε εντελώς ευρωπαϊκή χώρα…

ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΓΝΩΜΩΝ

Ο Δημήτρης Κουτσούμπας του «ιστορικού» επισκέφθηκε τον τάφο του Μίκη Θεοδωράκη, όπου και άφησε λουλούδια. «Αναπαύεται εκεί που ήθελε» είπε και εννοούσε, φυσικά, το ΚΚΕ, στο οποίο ο Θεοδωράκης παρέδωσε την πολιτική διαχείριση της μνήμης του. Ηταν το μεγαλύτερο δώρο που δέχθηκε το ΚΚΕ μετά το 1989, όταν έπαψε η Σοβιετία να στέλνει δολάρια – αμερικανικά δολάρια, εννοείται…

ΔΕΝ ΤΟ ΠΕΡΙΜΕΝΑΤΕ;

Οι φοιτητές, ως γνωστόν, είναι εμβολιασμένοι σε πολύ υψηλό ποσοστό. Ωστόσο, δεν παύουν να υπάρχουν διαφοροποιήσεις από σχολή σε σχολή, όπως είναι φυσικό. Πληροφορούμαι ότι η μελέτη των ποσοστών ανά σχολή αναδεικνύει μια σύνδεση μεταξύ εμβολίου και μορφωτικού ή πνευματικού επιπέδου: όσο υψηλότερη είναι η βάση εισαγωγής τόσο υψηλότερο είναι και το ποσοστό των εμβολιασμένων. Οχι ότι σας ξάφνιασα, αλλά χρήσιμο είναι να εξακριβώνουμε αυτό που φανταζόμασταν…