Θα διαρκέσουν οι στασιμοπληθωριστικές δυνάμεις που δρουν στην παγκόσμια οικονομία; Καθ’ όλη τη διάρκεια του 2021, οι κεντρικές τράπεζες και οι περισσότεροι οικονομολόγοι έλεγαν ότι οι παράγοντες που προκαλούν άνοδο του πληθωρισμού και επιβράδυνση της ανάπτυξης θα ήταν προσωρινοί.

Τα σημεία συμφόρησης της εφοδιαστικής αλυσίδας θα υποχωρούσαν, οι τιμές της ενέργειας θα επέστρεφαν στη γη και οι εργαζόμενοι στις πλούσιες χώρες που έμειναν εκτός εργατικού δυναμικού -για λόγους που κανείς δεν κατανοεί πλήρως- θα επέστρεφαν στις εργασίες τους.

Και όμως, καθώς το 2021 πλησιάζει στο τέλος του, οι χρηματοπιστωτικές αγορές, το κοινό, ακόμη και οι ίδιοι οι κεντρικοί τραπεζίτες αρχίζουν να χάνουν να ολιγωρούν.

Το δίλημμα που αντιμετωπίζουν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής είναι οξύ. Η απάντηση εγχειριδίου στον πληθωρισμό που προκαλείται από διαταραχές της προσφοράς είναι να τον αγνοήσετε και να τον αφήσετε να φύγει από μόνος του.

Γιατί κάποιος να βλάψει τις οικονομίες με υψηλότερα επιτόκια, που δεν θα ξεμπλοκάρουν τα λιμάνια, δεν θα δημιουργήσουν νέες προμήθειες φυσικού αερίου και δεν θα θέσουν τέλος στην πανδημία;

Το 2011 ο πληθωρισμός στη Βρετανία αυξήθηκε στο 5,2% ως αποτέλεσμα της αύξησης των τιμών των εμπορευμάτων, αλλά η Τράπεζα της Αγγλίας διατήρησε τα επιτόκια χαμηλά.

Στη ζώνη του ευρώ, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αύξησε τα επιτόκια, βοηθώντας την οικονομία της να επιστρέψει σε ύφεση και σύντομα βρέθηκε με πληθωρισμό πολύ κάτω από τον στόχο της.

Όπως και τότε, ο πληθωρισμός το 2022 λόγω των υψηλών τιμών της ενέργειας είναι πιθανό να υποχωρήσει. (Ο πληθωρισμός είναι ο ρυθμός μεταβολής των τιμών, που σημαίνει ότι ακόμη και αν οι τιμές δεν επανέλθουν στα προηγούμενα επίπεδα, αρκεί απλώς να μην αυξάνονται τόσο γρήγορα.)

Ωστόσο, η σύγκριση με τις αρχές της δεκαετίας του 2010 είναι ανακριβής. Τα δεινά του παγκόσμιου εμπορίου το 2021 δεν προκλήθηκαν μόνο από τη διαταραχή του εφοδιασμού, όπως η αύξηση κρουσμάτων της Covid-19 που έκλεισε εργοστάσια του Βιετνάμ. Υπήρξε επίσης υπερβολική ζήτηση.

Τεράστια δημοσιονομικά και νομισματικά κίνητρα, σε συνδυασμό με την κοινωνική αποστασιοποίηση, οδήγησαν τους καταναλωτές στην κατανάλωση αγαθών, από κονσόλες παιχνιδιών μέχρι αθλητικά παπούτσια. Το καλοκαίρι του 2021 οι δαπάνες των Αμερικανών σε υλικά αγαθά ήταν 7% πάνω σε σχέση με πριν από την πανδημία.

Σε άλλες χώρες, επίσης, υπάρχει μόνο έλλειψη αγαθών σε σχέση με την ασυνήθιστα υψηλή ζήτηση για αυτά. Για να επιστρέψει η παγκόσμια οικονομία στο φυσιολογικό, οι καταναλωτές πρέπει να ξοδεύουν περισσότερα από τα άφθονα μετρητά τους σε υπηρεσίες, όπως γεύματα σε εστιατόρια και ταξίδια.

Ο πλούσιος κόσμος δεν έχει δει μια περιδίνηση μισθών-τιμών από τη δεκαετία του 1970

Δυστυχώς, οι οικονομίες μαστίζονται από ελλείψεις εργαζομένων που χρειάζονται για να ευδοκιμήσουν οι βιομηχανίες υπηρεσιών. Οι μισθοί στην αναψυχή και τη φιλοξενία εκτινάσσονται στα ύψη.

Πολλοί οικονομολόγοι ήλπιζαν ότι οι εργαζόμενοι θα επέστρεφαν καθώς θα έληγε η έκτακτη υποστήριξη για τις αγορές εργασίας, όπως τα προγράμματα άδειας και η έκτακτη ασφάλιση ανεργίας.

Μέχρι στιγμής, υπάρχουν εκπληκτικά λίγα σημάδια ότι κάτι τέτοιο συμβαίνει. Προκειμένου ο πληθωρισμός να είναι προσωρινός, η αύξηση των μισθών καθώς και η αύξηση των τιμών πρέπει πιθανώς να μειωθούν.

Διαβάστε περισσότερα εδώ

Headlines