Σπουδαία αποκλειστικότητα με το «Βήμα» – Τα έγγραφα του Αφγανιστάν. Η Κρυφή Ιστορία του Πολέμου

ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ εξασφάλισε και παρουσιάζει για πρώτη φορά στην Ελλάδα,

τo #1 best-seller των New York Times:

Τα έγγραφα του Αφγανιστάν. Η Κρυφή Ιστορία του Πολέμου

Το συγκλονιστικό και αποκαλυπτικό ντοκουμέντο για το χρονικό του πολέμου στο Αφγανιστάν, που κυκλοφόρησε στην Αμερική τον Αύγουστο του 2021.

Βασισμένο σε απόρρητες πληροφορίες.

Η ζωντανή ιστορία ενός πολέμου που σήμανε την έναρξη μίας εικοσαετής σύγκρουσης με την Αλ Κάιντα και την ισλαμική τρομοκρατία και κατέληξε σε μία αποχώρηση-χάος που επανέφερε τους Ταλιμπάν στην εξουσία.

Από τον κορυφαίο δημοσιογράφο και τρεις φορές φιναλίστ του βραβείου Πούλιτζερ, Κρεγκ Γουίτλοκ.

Η καθημερινότητα των απλών Αφγανών, αλλά και των Αφγανών αξιωματούχων, η δράση των Ταλιμπάν και του διαβόητου Οσάμα Μπιν Λάντεν, ο ρόλος που διαδραμάτισαν οι ΗΠΑ και το Πακιστάν, η οργανωμένη επιχείρηση παραπληροφόρησης και συγκάλυψης της αλήθειας.

Το βιβλίο επικεντρώνεται στην ανικανότητα των αμερικανικών αρχών διαχρονικά να καταρτίσουν ένα σαφές και επιτυχημένο σχέδιο πολέμου, στην αδυναμία τους να απεμπλακούν από έναν ανώφελο πόλεμο που στοίχισε τη ζωή χιλιάδων Αμερικανών στρατιωτών, αλλά κυρίως σε μια καλά οργανωμένη επιχείρηση παραπληροφόρησης και εν γένει συγκάλυψης της αλήθειας που ενορχηστρώθηκε από όλες τις κυβερνήσεις των ετών 2001-2021.

Το βιβλίο «Τα Εγγραφα του Αφγανιστάν: Η Κρυφή Ιστορία του Πολέμου» (ο πρωτότυπος τίτλος είναι «The Afghanistan Papers: A secret history of the war») του Κρεγκ Γουίτλοκ, ενός εκ των κορυφαίων δημοσιογράφων της εφημερίδας «The Washington Post», δεν είναι ένα απλό βιβλίο. Αποτελεί προϊόν της κλασικής ερευνητικής δημοσιογραφίας που αποτελεί κόσμημα για τον Τύπο στις Ηνωμένες Πολιτείες και πολλοί από εμάς έχουμε θαυμάσει σε κορυφαίες ταινίες του αμερικανικού κινηματογράφου. Είναι αυτό το είδος δημοσιογραφίας το οποίο αποτελεί για τη συντριπτική πλειοψηφία των ελληνικών μέσων ενημέρωσης, που είτε τη θεωρούν αχρείαστη είτε πολύ ακριβή, είδος εν ανεπαρκεία. Είναι επίσης αυτό το είδος δημοσιογραφίας που ελέγχει καλύτερα και πιο «σκληρά» την εξουσία.

Το βιβλίο του Γουίτλοκ, ο οποίος είχε μιλήσει αποκλειστικά στο «Βήμα» τον Αύγουστο του 2021 για το βιβλίο του και το περιεχόμενό του, μόνο μερικές ημέρες μετά τη χαοτική αποχώρηση των Ηνωμένων Πολιτειών από το Αφγανιστάν, συνιστά υπόδειγμα έρευνας. Ο συγγραφέας είχε παρακολουθήσει και καλύψει εις βάθος τον πόλεμο στο Αφγανιστάν πριν ηγηθεί της έρευνας της «Washington Post» για τα «Afghanistan Papers», είχε γράψει για την Αλ Κάιντα, το Πακιστάν, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική. Από την ενασχόλησή του με τον πόλεμο στο Αφγανιστάν είχε καταλάβει ότι κάτι δεν πήγαινε καλά και ο αρχικός «περίπατος» εναντίον των Ταλιμπάν το 2001 είχε μετατραπεί σε μία καθήλωση των ΗΠΑ και των συμμάχων τους στο επονομαζόμενο «νεκροταφείο των αυτοκρατοριών».

Το 2016 όμως συνέβη κάτι που θα αποτελούσε το εναρκτήριο λάκτισμα ώστε ο Γουίτλοκ και η «Washington Post» να αρχίσουν τη μεγάλη έρευνα. Ο Γουίτλοκ άκουσε για ένα άγνωστο γραφείο με την ονομασία «Γραφείο του Ειδικού Επιθεωρητή για την Ανοικοδόμηση του Αφγανιστάν» (SIGAR). Το εν λόγω γραφείο είχε διεξάγει συνεντεύξεις στο πλαίσιο ενός προγράμματος με την ονομασία «Lessons Learned» με βασικό στόχο να εντοπιστούν πιθανές πολιτικές αποτυχίες των Ηνωμένων Πολιτειών στο Αφγανιστάν ώστε να μην επαναληφθούν τα ίδια λάθη σε ανάλογες περιπτώσεις στο μέλλον.

Προσπάθεια αποτροπής

Ο Γουίτλοκ κατέθεσε στο SIGAR αίτημα βασιζόμενος στον Νόμο περί Ελευθερίας της Πληροφόρησης (Freedom of Information Act – FOIA), ζητώντας τις απομαγνητοφωνήσεις, τις σημειώσεις και τις ηχογραφήσεις των συνεντεύξεων που είχαν πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του προγράμματος «Lessons Learned». Ηταν επόμενο ότι θα καταβαλλόταν προσπάθεια να αποτραπεί η δημοσίευση των πληροφοριών που καταδείκνυαν δύο πράγματα: πρώτον, την τεράστια σπατάλη χρημάτων και, δεύτερον, την ξεκάθαρη έλλειψη στρατηγικής εκ μέρους της Ουάσιγκτον για το ποιοι ακριβώς ήταν οι στόχοι που εξυπηρετούνταν από την πολυετή παράταση της παραμονής των αμερικανικών και ξένων δυνάμεων στο Αφγανιστάν. Χρειάστηκαν δύο ομοσπονδιακές μηνύσεις από την αμερικανική εφημερίδα και μία σκληρή τριετής νομική μάχη για να δώσει το SIGAR τα στοιχεία που είχε συγκεντρώσει. Επρόκειτο για σημειώσεις 2.000 σελίδων και για συνεντεύξεις με περισσότερους από 400 αξιωματούχους που είχαν εμπλακεί στον πόλεμο – από διάφορες θέσεις.

Από τα στοιχεία αυτά και παρά το γεγονός ότι πολλά σημεία των εγγράφων παρέμειναν απόρρητα προέκυψε αρχικά η σειρά δημοσιευμάτων της «Washington Post» και ακολούθως το βιβλίο «The Afghanistan Papers» που κρατάτε στα χέρια σας. Πρόκειται για τη ζωντανή ιστορία ενός πολέμου που σήμανε την έναρξη μίας 20ετίας σύγκρουσης με την Αλ Κάιντα και την ισλαμική τρομοκρατία και κατέληξε σε μία αποχώρηση-χάος που επανέφερε τους Ταλιμπάν στην εξουσία και αφήνει πολλά ερωτηματικά για τον μελλοντικό παγκόσμιο ρόλο των Ηνωμένων Πολιτειών.

Σε αντίθεση με τους πολέμους στο Βιετνάμ και στο Ιράκ, η εισβολή των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν το 2001 είχε σχεδόν ομόφωνη δημόσια υποστήριξη. Στην αρχή, οι στόχοι ήταν ξεκάθαροι και ξεκάθαροι: ήττα της Αλ Κάιντα και αποτροπή επανάληψης της 11ης Σεπτεμβρίου. Ωστόσο, σύντομα αφότου οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους απομάκρυναν τους Ταλιμπάν από την εξουσία, η αποστολή ξέφυγε από

την πορεία της και οι Αμερικανοί αξιωματούχοι έχασαν τα μάτια τους τους αρχικούς τους στόχους.

Αποσπασμένος από τον πόλεμο στο Ιράκ, ο στρατός των ΗΠΑ βυθίζεται σε μια απαράδεκτη σύγκρουση. Αλλά κανένας Πρόεδρος δεν ήθελε να παραδεχτεί την αποτυχία. Αντίθετα, οι κυβερνήσεις Μπους, Ομπάμα και Τραμπ έστειλαν όλο και περισσότερα στρατεύματα στο Αφγανιστάν και δήλωσαν επανειλημμένα ότι σημειώνουν πρόοδο, παρόλο που γνώριζαν ότι δεν υπήρχε ρεαλιστική προοπτική για μια απόλυτη νίκη.

Tα «Eγγραφα του Αφγανιστάν» περιέχουν αποκαλύψεις από ανθρώπους που έπαιξαν άμεσο ρόλο στον πόλεμο, από ηγέτες του Λευκού Οίκου και του Πενταγώνου μέχρι τους στρατιώτες και τους εργαζόμενους στην ανθρωπιστική βοήθεια στην πρώτη γραμμή. Παραδέχονται ότι οι στρατηγικές της κυβέρνησης των ΗΠΑ ήταν ένα χάος και ότι το σχέδιο οικοδόμησης του έθνους ήταν μια κολοσσιαία αποτυχία.