«Πράσινες» αλλαγές σε κτίρια, ΙΧ και ταξί

Από το 2025 προϋπόθεση για να ηλεκτροδοτηθεί ένα κτίριο που βρίσκεται σε ζώνη υψηλής τρωτότητας θα είναι η υποχρεωτική ασφάλιση κινδύνου. Επιπλέον, σε ό,τι αφορά τις νέες οικοδομές, από το 2023 μπαίνει τέλος στους καυστήρες πετρελαίου θέρμανσης όπου υπάρχει δίκτυο φυσικού αερίου, ενώ δύο χρόνια αργότερα, από το 2025, απαγορεύεται η εγκατάσταση νέων καυστήρων θέρμανσης – η χρήση των οποίων θα απαγορευτεί από το 2030.

Αυτά προβλέπονται από τον νέο κλιματικό νόμο, που παρουσιάστηκε χθες από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα, τον υφυπουργό Περιβάλλοντος Γιώργο Αμυρά και τον γενικό γραμματέα Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων του υπουργείου Περιβάλλοντος Κωνσταντίνο Αραβώση. Ο νέος νόμος φέρνει αλλαγές στην καθημερινότητά μας, με την ηλεκτροκίνηση να παίζει από εδώ και πέρα πρωταγωνιστικό ρόλο. Κι αυτό επειδή από το 2030 όλα τα νέα οχήματα που θα ταξινομούνται θα πρέπει να είναι μηδενικών εκπομπών.

Επιπλέον, από το 2025 όλα τα νέα ταξί σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη θα πρέπει υποχρεωτικά να είναι ηλεκτροκίνητα, όπως και το 1/3 των ενοικιαζόμενων οχημάτων, ενώ από το 2023 το 1/4 των νέων εταιρικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης (που ταξινομούνται) θα πρέπει να είναι αμιγώς ηλεκτρικά οχήματα ή υβριδικά ηλεκτρικά εξωτερικής φόρτισης, τα οποία θα εκπέμπουν έως 50 γραμμάρια διοξειδίου του άνθρακα ανά χιλιόμετρο.

Λιγνίτης και πετρέλαιο. Με τον νέο κλιματικό νόμο προβλέπεται διακοπή όλων των λιγνιτικών μονάδων το αργότερο έως τις 31 Δεκεμβρίου 2028 με ρήτρα επανεξέτασης το 2023 (με σκοπό την επίσπευση), υπό την προϋπόθεση της διασφάλειας της επάρκειας ισχύος και της ασφάλειας εφοδιασμού.

Σε ό,τι αφορά τα μη διασυνδεδεμένα νησιά, από το 2030 απαγορεύεται η χρήση μαζούτ για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, με στόχο τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου κατά 80% σε σχέση με το 2019. Επίσης, από το 2023, οι δήμοι αναλαμβάνουν την εκπόνηση Δημοτικών Σχεδίων Μείωσης Εκπομπών Διοξειδίου του Ανθρακα, με στόχο τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 10% για το έτος 2025 και 30% για το 2030, σε σύγκριση – και εδώ – με το έτος βάσης που είναι το 2019.

Τοποθέτηση φωτοβολταϊκών

Σε μεγάλα κτίρια (βιομηχανίες, αποθήκες, εμπορικά κ.ά.) με κάλυψη μεγαλύτερη των 500 τ.μ., για τα οποία οι οικοδομικές άδειες υποβάλλονται από την 1η Ιανουαρίου 2023 (εξαιρουμένων των τουριστικών καταλυμάτων και των ναών), καθίσταται υποχρεωτική η τοποθέτηση συστημάτων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά ή θερμικά ηλιακά συστήματα σε ποσοστό που αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 30% της κάλυψης. Εδώ, προβλέπεται η δυνατότητα εξαιρέσεων σε μεμονωμένα κτίρια για λόγους μορφολογικούς ή αισθητικούς ή σε περιοχές με θεσμοθετημένο καθεστώς προστασίας, όπως οι παραδοσιακοί οικισμοί και τα διατηρητέα κτίρια.

Περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Από την 1η Ιαν. υποχρεωτικά ποσοτική καταγραφή μειώσεων / αυξήσεων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα που θα προέλθουν από τη λειτουργία του έργου. Ειδικότερα, το μέτρο αφορά συστήματα περιβαλλοντικών υποδομών (ΧΥΤΑ, βιολογικοί σταθμοί κ.ά.), τουριστικές εγκαταστάσεις και έργα αστικής ανάπτυξης κτιριακού τομέα αθλητισμού και αναψυχής, πτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, υδατοκαλλιέργειες, βιομηχανικές δραστηριότητες και συναφείς εγκαταστάσεις.

Ολες οι προαναφερόμενες εγκαταστάσεις υποχρεούνται σε κατ’ ελάχιστη μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 30% έως το 2030, σε σχέση με το 2022, αναγόμενα, όπως λένε από το υπουργείο Περιβάλλοντος, στην κατάλληλη μονάδα προϊόντος / έργου, ανάλογα με το είδος της δραστηριότητας. Επίσης, δίνεται η δυνατότητα αντιστάθμισης με φυτεύσεις / δασώσεις, πράσινα πιστοποιητικά κ.ά.

Ποσοτικοί στόχοι . Τρεις είναι οι στόχοι που θέτει ο κλιματικός νόμος:

1. Μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% έως το 2030 σε σχέση με το 1990.
2. Μείωση εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά 80% έως το 2040 σε σχέση με το 1990.
3. Κλιματική ουδετερότητα έως το 2050. Αυτό σημαίνει πως οι ρύποι που εκλύονται από τις ρυπογόνες παραγωγικές δραστηριότητες πρέπει να απορροφώνται πλήρως.

Σημείωση: οι στόχοι και η πορεία επίτευξής τους θα επανεξετάζονται κάθε πέντε χρόνια, αρχής γενομένης από το τέλος του 2024. Οπως αναφέρθηκε, η πορεία επίτευξης και ο επιμερισμός των βαρών στους επιμέρους τομείς θα συντελούνται μέσω της κατάρτισης τομεακών προϋπολογισμών άνθρακα πενταετούς διάρκειας για: παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, μεταφορές, βιομηχανία, κτίρια, γεωργία και κτηνοτροφία, απόβλητα, χρήσεις γης, αλλαγές χρήσεων γης και δασοπονία.

Για καθένα από τους προαναφερόμενους κλάδους θα εκπονούνται τομεακοί προϋπολογισμοί άνθρακα, αρχής γενομένης από το 2023 για την περίοδο 2026-2030, με τη διαδικασία να επαναλαμβάνεται κάθε πέντε χρόνια για την επόμενη πενταετή περίοδο.

Σύμφωνα με τα όσα ανακοινώθηκαν, σε ό,τι αφορά τα οικονομικά κίνητρα, για την αξιολόγηση των επενδυτικών προτάσεων, λαμβάνονται υπόψη ο ευρωπαϊκός κανονισμός ταξινομίας και το ανθρακικό αποτύπωμα της εγκατάστασης, σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, ενώ προβλέπεται διπλασιασμός των αποσβέσεων σε περίπτωση δραστηριοτήτων που έχουν σημαντική συμβολή στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής.