Ο δημοδιδάσκαλος του Γένους για το Ναυαρίνο

Ενα από τα παράδοξα στην ιστορία μας είναι η ναυμαχία του Ναυαρίνου. Η ειρωνεία, δηλαδή, ότι η ανεξαρτησία του έθνους μας κερδίζεται με τα όπλα των ξένων δυνάμεων, διότι ο αγώνας των Ελλήνων είχε χαθεί στρατιωτικά.  (Στο παράδοξο αυτό εντοπίζονται, νομίζω, οι ρίζες του εθνικού μας συμπλέγματος με τους ξένους, που εκδηλώνεται διαχρονικά και κατά ποικίλους τρόπους…) Αν για τον βρετανό ναύαρχο η ναυμαχία ήταν ένα «ατυχές συμβάν» (untoward event), για εκείνους που έφτιαξαν τον ιδρυτικό μύθο της αναγέννησης του ελληνικού έθνους, η ναυμαχία ήταν πηγή τεράστιας αμηχανίας. Για τον λόγο αυτόν, η αφήγηση της Ελληνικής Επανάστασης στα σχολικά βιβλία (της εποχής μου τουλάχιστον) ήταν ακατανόητη. Δεν καταλάβαινες πώς τελικά προέκυψε η ανεξαρτησία της χώρας, επειδή η αφήγηση ήταν ελληνοκεντρική και παρέλειπε τελείως τη σχέση της Επανάστασης του 1821 με τα γεγονότα και τις τάσεις της εποχής στον ευρύτερο κόσμο.

Το πρόβλημα αυτό έρχεται να θεραπεύσει ο δημοδιδάσκαλος του Γένους Προκόπιος Παυλόπουλος, με τη νέα παρέμβασή του προς το γένος, στην οποία διδάσκει πώς πρέπει να αντιμετωπίζουμε τη σημασία του Ναυαρίνου στην απελευθέρωση των Ελλήνων: «Εμείς, οι Ελληνες, έχουμε χρέος να υπενθυμίζουμε στους Συμμάχους και Εταίρους μας πόσο καθυστέρησαν την εποχή εκείνη να σταθούν στο πλευρό των Αγωνιζόμενων Ελλήνων, όπως και πόσο καθοριστικός προς την κατεύθυνση αυτή υπήρξε ο ρόλος του Φιλελληνικού Κινήματος στην Ευρώπη, ιδίως μετά το Μεσολόγγι, εκείνο τον σκληρό Απρίλη του 1826. Επίσης έχουμε χρέος να τους υπενθυμίζουμε ότι και μετά τη Ναυμαχία του Ναυαρίνου, η διστακτικότητά τους ήταν τέτοια ώστε χρειάστηκαν τρία, ακόμη, πικρά χρόνια για να φθάσουμε στο Πρωτόκολλο του Λονδίνου το 1830, με το οποίο ιδρύθηκε, επιτέλους, το Νεότερο Ελληνικό Κράτος».

Μας διδάσκει, με άλλα λόγια, να επιτιμούμε τους συμμάχους μας για τη συμβολή τους – μέχρι κι αυτοί, φαντάζομαι, να υποχρεωθούν να συμφωνήσουν με τη γνώμη του βρετανού ναυάρχου όχι μόνο για το Ναυαρίνο, αλλά και για τις συνέπειές του. Δεν συμβουλεύει πως να κατανοήσουμε ιστορικά αυτό το χρέος, αλλά πώς να το μετατρέψουμε σε παράπονο και γκρινιάρικη διεκδίκηση, ώστε να διαιωνίζεται το κόμπλεξ του καρπαζωμένου Ελληνα. Να επισημάνω, τέλος, ότι η αφορμή για τη διατύπωση αυτής της πατρικής διδασκαλίας δεν θα μπορούσε να ήταν πιο ταιριαστή, καθώς έγινε κατά την παρουσίαση τόμου για τη συμβολή της Καλαμάτας και της μεσσηνιακής ενδοχώρας στον αγώνα του 1821…

ΑΝΑΒΡΑΖΟΝΤΑ ΑΙΣΘΗΜΑΤΑ

Μολονότι ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ έχει μια ψυχρή, τελείως στρατιωτική φυσιογνωμία, που δεν σου επιτρέπει να εισχωρήσεις στα ενδότερα, τείνω να πιστέψω ότι πρέπει να είναι ένας ευσυγκίνητος άνθρωπος, με θυελλώδη αισθήματα και εύφλεκτα πάθη, τα οποία εκδηλώνονται μόνο όταν γράφει. Δείτε, λ.χ., το μήνυμά του για την ημέρα των Ενόπλων Δυνάμεων, την περασμένη Κυριακή: «Νιώθω ειλικρινά & βαθιά υπερήφανος που με αξίωσε ο Θεός, η Παναγιά & η Πατρίδα να ηγούμαι τέτοιων ανδρών και γυναικών, να ηγούμαι τέτοιων Ενόπλων Δυνάμεων! Ου καταισχύνω τα όπλα τα ιερά. Και ιερά τα πάτρια τιμήσω». Αισθάνεσαι το πάθος που διέπει το μήνυμα και φαντάζεσαι τον στρατηγό να το απαγγέλλει κραυγάζοντας, να βαράει πέντε-έξι προσοχές για το μεράκι, μετά να πέφτει κάτω και να παίρνει είκοσι κάμψεις με το ένα χέρι, δέκα με το δεξί και δέκα με το αριστερό, ύστερα σηκώνεται, ξεσκονίζεται, απαθής στην όψη όπως τον βλέπουμε στις ειδήσεις, κάθεται στο γραφείο του και δεν τρέχει τίποτε…

Πάντως, ας μου επιτραπεί να επισημάνω, με όλο τον δέοντα σεβασμό στην προσωπικότητα και την ιδιότητα του Κωνσταντίνου Φλώρου, ότι η Παναγιά, ως υποστράτηγος (ΠΖ), είναι υφισταμένη του στο στράτευμα. Επομένως, μπορεί να την καλέσει στο γραφείο του και να την ευχαριστήσει αυτοπροσώπως! Είναι μια θαυμάσια ευκαιρία για να εκφρασθεί η ευγνωμοσύνη του αρχηγού εμπράκτως, με την επίδοση των παρασήμων που αναλογούν στον βαθμό της – φοίνικες, ευποιίες, ξέρετε.