ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ: Εμπειρίκο δαγκωτό

Στη σουρεαλιστική κατάσταση που έχει περιέλθει το ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ, μάλλον έχει λάθος υποψήφιους. Σήμερα θα του ταίριαζε ο Ανδρέας Εμπειρίκος. Ή, άντε, ο Νίκος Εγγονόπουλος. Ποιοι άλλοι θα έκαναν για ένα κόμμα που ο ένας υποψήφιος το ονομάζει έτσι, ο άλλος αλλιώς και ο τρίτος δείχνει μάλλον επιφυλακτικός; Και που η διαμάχη διεξάγεται κυρίως για άλλο κόμμα; Ο ένας είναι ΣΥΡΙΖΑ. Ο άλλος αντι-ΣΥΡΙΖΑ. Ο τρίτος πάλι δείχνει να κρατάει το στοιχείο του αιφνιδιασμού. Να κοιτάει περισσότερο μέσα στο κόμμα παρά γύρω του. Θα πει κανείς βέβαια ότι Εμπειρίκος και Εγγονόπουλος δεν υπάρχουν πια. Γιατί; Υπάρχει πολιτικά ο Παπανδρέου; Προσοχή: είναι ερώτηση παγίδα.

Ψυχαναλυτής, σουρεαλιστής, κεντρικός εκπρόσωπος της γενιάς του ’30, ικανός να σπάσει με τη γραφή κάθε στεγανό και να πατήσει κάτω κάθε λογική (και συστολή), ο μέγας Εμπειρίκος θα ήταν ο πλέον ικανός να φωτίσει για την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει σήμερα το πάλαι ποτέ πανίσχυρο Κίνημα. Το έργο του «Η σήμερον ως αύριον και ως χθες» είναι το μόνο ερμηνευτικό εργαλείο ικανό να συμπυκνώσει τον χρόνο και να τον αναπλάσει ως ενιαίο. Ωστε να κατανοήσει κανείς όχι μόνον πώς το ΠΑΣΟΚ έφτασε ως εδώ, αλλά και για το πώς μπορεί να κάνει την έκπληξη. Και να ξαναβρεθεί από το πουθενά στο επίκεντρο, δια του εκλογικού συστήματος. Αλλωστε, η απλή αναλογική είναι από μόνη της σουρεαλισμός: είναι το υποτίθεται δημοκρατικό εκλογικό σύστημα που έφερε τον Ιωάννη Μεταξά στην εξουσία! Χωρίς αυτό ουδέποτε θα είχε γίνει πρωθυπουργός έτσι ώστε να αλώσει το κράτος και να γίνει δικτάτορας. Ομως, αυτά, είναι ψιλά γράμματα για τους υποστηρικτές ενός συστήματος που το μόνο που επιζητούν από αυτό είναι ακριβώς η δυνατότητά του να διαλύσει τα πάντα ώστε να μπορέσουν οι ίδιοι να αρπάξουν εξουσία.

Αυτό ακριβώς έκανε ο Τσίπρας πριν να φύγει. Αφού εξελέγη και κυβέρνησε επί πεντέμισι χρόνια με την «κακιά» ενισχυμένη, την ώρα της ήττας έβαλε τη βόμβα της απλής. Τότε τη θυμήθηκε. Και, σε καθαρά κυνικό τακτικιστικό επίπεδο, σωστά για τον ίδιο. Τώρα, λοιπόν, κάθεται στη γωνία και περιμένει να εισπράξει τη σοδειά, που δεν είναι άλλη παρά η δεδομένη αδυναμία της σημερινής κυβέρνησης να ελέγξει τις εξελίξεις από την επομένη των εκλογών, όποτε κι αν γίνουν, όσο καλά κι αν τα πάει σε αυτές. Ομως, εδώ, χρειάζεται κάτι ακόμα: χρειάζεται ένας Γιώργος Παπανδρέου, για να μπορεί ο Τσίπρας να μπει ξανά εύκολα στο κυβερνητικό παιχνίδι, ή χρειάζεται ένας Ανδρέας Λοβέρδος για να μην μπορεί, τουλάχιστον εύκολα. Ή, τελικά, το πιο… ΠΑΣΟΚ απ’ όλα, χρειάζεται ένας Ανδρουλάκης, ώστε να παραμείνουν όλα τα ενδεχόμενα ανοικτά: γιατί αυτά είναι που παίζονται σήμερα στην πράσινη εκλογή.

Για όσους έχουμε ζήσει την ορμή της έλευσης του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία το 1981, μοιάζει απίστευτο να το βλέπεις σήμερα έτσι, σαν πολιτική λεία, σαν λάφυρο. Το μόνο που μετριάζει την έκπληξη είναι το γεγονός ότι την τελευταία δεκαετία έγιναν τόσα πρώην… απίστευτα. Αλλωστε, η ίδια η συρρίκνωση του ΠΑΣΟΚ, δεν είναι τίποτε άλλο από ευθύ αποτέλεσμα της πτώχευσης, η οποία, μην ξεχνάμε, επήλθε αμέσως μετά την ανάδειξή του στην εξουσία υπό τον Γιώργο Παπανδρέου. Οσο κι αν το ελληνικό εκλογικό σώμα έχει αναπτύξει μοναδική σαδομαζοχιστική λατρεία με τα πολιτικά ψέματα και τις κοροϊδίες, όπως και να ‘χει, το να εκλέγεσαι λέγοντας «λεφτά υπάρχουν» και αντί για τα λεφτά να έρχεται η πτώχευση με τον Τόμσεν και την τρόικα, ε, αυτό, δεν καταπίνεται. Ούτε με τα ελληνικά δεδομένα. Αυτό ήταν που πλήρωσε το ΠΑΣΟΚ. Μαζί, βέβαια, με το παράλληλο γεγονός ότι, τότε, ξεπηδάει ένα νέο κόμμα, με έναν ηγέτη επίσης έτοιμο να πει και να τάξει τα πάντα και, μετά, να κάνει τα ακριβώς αντίθετα από εκείνα που έταξε. Ομως ο Τσίπρας, που «πλήρωσε» κι αυτός αργότερα με την ήττα του, δεν διαλύθηκε. Ούτε ο ίδιος ούτε το κόμμα του – που είναι ο ίδιος. Και αυτό για πολλούς λόγους, ο σημαντικότερος ίσως εκ των οποίων είναι ότι οι άνθρωποι έχουν ανάγκη κάπου να πιστεύουν, να ακουμπάνε και να ελπίζουν, ακόμα κι όταν ξέρουν ότι όλα αυτά είναι παραμύθια.

Αυτό είναι, με δυο λόγια, το παρελθόν. Ομως, σήμερα, η νέα μεταβλητή έχει εισάγει και νέα δεδομένα: η απλή αναλογική. Και αυτή είναι που δίνει στο ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ ένα νέο αναπάντεχο φιλί της ζωής. Γιατί του επιτρέπει να έχει εκ νέου την ευκαιρία να παίξει κάποιο ρόλο, ο οποίος, μπορεί εύκολα πια να καταστεί και σημαντικός σε πολύ ευρύτερη κλίμακα απ’ ό,τι είναι το ίδιο και τα προβλήματά του. Γι’ αυτό και η σφαγή των υποψηφίων συγκεντρώνει τόσο ενδιαφέρον, που δεν το πιστεύουν ούτε και οι ίδιοι…