Γερμανία – Προοδευτική επανάσταση ή μήπως… πουκάμισο αδειανό;
Η παρουσίαση του νέου κυβερνητικού προγράμματος των τριών εταίρων στη Γερμανία, την Τετάρτη, έδωσε τη θέση της στην αξιολόγησή του. Ποιοι κάνουν λόγο για «τομή» και ποιοι επιμένουν να κρατούν χαμηλά τον πήχη.
Ποιο είναι το «αποτύπωμα» που άφησε στους Γερμανούς το πρόγραμμα των 177 σελίδων που παρουσίασαν την περασμένη Τετάρτη οι τρεις εταίροι; Ποιο είναι το μήνυμα που έστειλαν ο νέος καγκελάριος Ολαφ Σολτς και οι ηγέτες των άλλων δύο κομμάτων – ο Κρίστιαν Λίντνερ των Ελεύθερων Δημοκρατών και οι Ρόμπερτ Χάμπεκ και Αναλένα Μπέρμποκ των Πρασίνων; Αληθεύει ο ισχυρισμός τους ότι δεν επεδίωξαν μια συμφωνία του «ελάχιστου κοινού παρονομαστή», αλλά κάτι πιο ουσιαστικό;
«Οι νέοι κυβερνητικοί εταίροι προσπάθησαν πολύ για να φτάσουν σε συμφωνία σε όλα τα θέματα, από τη φορολόγηση των συντάξεων μέχρι την κλιματική αλλαγή. Ομως, υπάρχει κάτι που τους ενώνει: η επιθυμία να αποτελέσουν την πιο κοινωνικά προοδευτική κυβέρνηση της χώρας εδώ και μία γενιά».
Αυτό ισχυρίζεται ανάλυση που δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα των «Financial Times» την Παρασκευή, 26 Νοεμβρίου, υπό τον τίτλο «Από την κάνναβη μέχρι τους πρόσφυγες, ο Σολτς σχεδιάζει να αφήσει την προοδευτική του σφραγίδα στη Γερμανία».
Το άνοιγμα
Σχολιάζοντας δε την προγραμματική συμφωνία των 177 σελίδων που παρουσίασαν την περασμένη Τετάρτη τα τρία κόμματα τα οποία θα απαρτίζουν τη νέα κυβέρνηση συνασπισμού, σημειώνει και τα εξής: «Η συμφωνία περιλαμβάνει μια σειρά προτάσεων οι οποίες έχουν σχεδιαστεί προκειμένου να ικανοποιήσουν τους φιλελεύθερους και τους προοδευτικούς. Η κάνναβη θα νομιμοποιηθεί, η ηλικία από την οποία θα αποκτά κανείς δικαίωμα ψήφου μειώνεται στα 16 έτη και η μαζική παρακολούθηση με κάμερες θα απαγορευτεί στις μεγάλες πόλεις».
Προσθέτει δε ότι «η νέα κυβέρνηση υπόσχεται, επίσης, να εγκαθιδρύσει ένα πιο ευνοϊκό καθεστώς για τους μετανάστες. Θα καταστήσει ευκολότερο γι’ αυτούς να διασφαλίζουν άδειες παραμονής και, τελικά, τη γερμανική υπηκοότητα, ενώ παράλληλα θα ομαλοποιήσει τη διαδικασία ένταξης ειδικευμένων εργαζομένων από το εξωτερικό στην αγορά εργασίας της Γερμανίας».
Ευνοϊκές αλλαγές αναμένονται, με βάση τις εξαγγελίες, και στο καθεστώς των LGBTQ+.
«Η κυβέρνηση σχεδιάζει να καταργήσει τον νόμο για τους τρανς που χρονολογείται από το 1981 και να τον αντικαταστήσει με έναν νόμο για τον αυτοπροσδιορισμό, που έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να διευκολύνει τους ανθρώπους να δηλώνουν την αλλαγή φύλου. Επίσης, θα καταργηθεί η απαγόρευση που ισχύει για τους γκέι άντρες και τους τρανς και δεν τους επιτρέπει να προσφέρουν αίμα».
Οσο για τις αντιδράσεις που ήδη προκαλούν και θα συνεχίσουν να προκαλούν αυτά τα σχέδια, η γερμανική «Sueeddeutsche Zeitung» έδωσε ήδη την απάντηση, σε άρθρο της την ίδια ημέρα: «Η αλήθεια είναι πως υπάρχει πολιτική πλειοψηφία σε αυτή τη χώρα υπέρ των συγκεκριμένων αλλαγών. Ετσι, όλοι οι υπόλοιποι θα αναγκαστούν να ζήσουν με αυτό», σημείωσε.
«Ασαφές ευχολόγιο»
Είναι, όμως, τόσο απλά και ξεκάθαρα τα πράγματα; Η «Handelsblatt», η μεγαλύτερη οικονομική εφημερίδα της Γερμανίας, επιχείρησε να… προσγειώσει τους υπεραισιόδοξους.
«Σε ορισμένα σημεία, η συμφωνία μοιάζει με λίστα ευχών για τα Χριστούγεννα, η οποία γράφηκε πολύ νωρίς (με μια πιο προσεκτική εξέταση, τα σχέδια είναι πάνω από όλα αυτό: ασαφή. Και επιπλέον δεν διαθέτουν ούτε προτεραιότητες ούτε εγγύηση χρηματοδότησης».
Με βάση τη δική της οπτική, «μια κυβερνητική συμφωνία και το γεγονός ότι επετεύχθη χωρίς τριβές δεν αποτελεί κανενός είδους εγγύηση για μια διακυβέρνηση χωρίς τριβές. Τόσο στον μαυροκίτρινο συνασπισμό του 2009 (CDU-CSU και FDP) όσο και στον απερχόμενο μεγάλο συνασπισμό η μοναδική σταθερά ήταν οι διαμάχες – παρά τη συμφωνία ή, για την ακρίβεια, εξαιτίας της».
Σπεύδει να προβλέψει, μάλιστα, ότι ούτε ο Χάμπεκ (το πραγματικό αφεντικό των Πρασίνων) ούτε ο Λίντνερ «θα υποταχθούν απλώς στον Σολτς», καθώς έχουν πολύ μεγάλες φιλοδοξίες – και προσωπικές.
Το συμπέρασμα που μπορεί, σε κάθε περίπτωση, να εξαχθεί από το περιεχόμενο της συμφωνίας – ανεξαρτήτως του εάν και κατά πόσο θα υλοποιηθεί – είναι ότι τα τρία κόμματα της νέας κυβέρνησης θα επιχειρήσουν να αποκαταστήσουν το κύρος της πολιτικής και την «κοινωνική ειρήνη», καθώς και να διασφαλίσουν την ευρύτερη δυνατή συναίνεση στα επόμενα δύσκολα χρόνια, για τη Γερμανία και την Ευρώπη.
Απαντώντας, ταυτόχρονα, σε υπαρκτά προβλήματα της οικονομίας – όπως το τεράστιο έλλειμμα σε εργατικά χέρια, που υπολογίζεται σε 400.000 ετησίως – μέσω της «ελεγχόμενης μετανάστευσης».
Παρά τις αλλαγές και «ανατροπές», το κράτος και οι κυβερνήσεις του στη Γερμανία έχουν συνέχεια. Το εάν αυτό θα ισχύσει και στην εξωτερική πολιτική μένει να αποδειχθεί.
Θα συνεχίσει, για παράδειγμα, η νέα κυβέρνηση να στηρίζει τον Nord Stream 2 όπως η απερχόμενη;
Θα την καλύψει για το γεγονός ότι, σύμφωνα με την Axios, κάλεσε τα μέλη του αμερικανικού Κογκρέσου να μην επιβάλουν κυρώσεις για την κατασκευή του ώστε να μην τρωθούν οι διατλαντικές σχέσεις;