Υποχρεωτικός εμβολιασμός στους άνω των 60 – Τι επέβαλε την δύσκολη και αντιδημοφιλή απόφαση; – Τα «θολά» σημεία

Έντονες συζητήσεις έχει προκαλέσει τις τελευταίες ώρες η ανακοίνωση του πρωθυπουργού, περί υποχρεωτικού εμβολιασμού για όλους τους πολίτες άνω των 60 ετών, ειδάλλως να κληθούν να πληρώσουν το ποσό των 100 ευρώ κάθε μήνα.

Την ανακοίνωση έκανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στο υπουργικό συμβούλιο της Τρίτης, λέγοντας πως ο εμβολιασμός στους άνω των 60 ετών καθίσταται υποχρεωτικός.

«Είναι μία απόφαση που με βασάνισε προσωπικά», είπε, λέγοντας ωστόσο πως με αυτή την απόφαση, όσο δυσάρεστη κι αν είναι, θα σωθούν ζωές. «Ο εμβολιασμός δεν είναι μόνο υποχρεωτικός, είναι αναγκαίος» υπογράμμισε.

Μάλιστα, μια μέρα μετά, η τροπολογία για την υποχρεωτικότητα εμβολιασμού στους άνω των 60 εγκρίθηκε με τις ψήφους της ΝΔ και του ΚΙΝΑΛ.

Πώς θα λειτουργήσει ο υποχρεωτικός εμβολιασμός

Σύμφωνα με πληροφορίες του ΣΚΑΙ, κατά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου μεταφέρθηκε και μια εκτίμηση με βάση τα επιστημονικά δεδομένα και τα δεδομένα που έχει ο ΕΟΔΥ.

Με βάση τα δεδομένα αυτά: Ένας στους δύο από τους 520.000 πολίτες άνω των 60 αναμένεται να εμβολιαστεί. Έτσι λοιπόν θα μείνουν λιγότεροι από 250.000 ανεμβολίαστοι, δηλαδή ο σκληρός πυρήνας που επιμένει να μην κάνει το εμβόλιο.

Ενδεικτικό πάντως της απόφασης για υποχρεωτικότητα ήταν ότι στο πρώτο 24ωρο μετά την ανακοίνωσή της κλείστηκαν 17.500 ραντεβού, όταν τις προηγούμενες μέρες τα ραντεβού δεν ξεπερνούσαν τα 2.600.

Τι ανησυχεί την κυβέρνηση

Σε κάθε περίπτωση, την κυβέρνηση ανησυχεί η Θεσσαλονίκη και η Βόρεια Ελλάδα ευρύτερα, καθώς έχει τις περισσότερες νοσηλείες και διασωληνώσεις, με το ΕΣΥ να υφίσταται τη μεγαλύτερη πίεση.

Στο υπουργικό συμβούλιο συζητήθηκε αναλυτικά η κατάσταση στη Μακεδονία, ενώ πολύ καλύτερη δείχνει η κατάσταση σε άλλες περιοχές σε σχέση με τη Βόρεια Ελλάδα, ειδικά στην Αττική.

Τα «θολά» σημεία στο μέτρο της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού

Την ίδια στιγμή, μιλώντας για την απόφαση της κυβέρνησης για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό των πολιτών άνω των 60 ετών, ο καθηγητής Συνταγματικού Δίκαιου στο ΕΚΠΑ, Γιώργος Σωτηρέλης, τόνισε πως πρόκειται για «θέμα ερμηνείας του Συντάγματος», ενώ υπενθύμισε πως «η συνταγματική συζήτηση είναι διαφορετική από την πολιτική συζήτηση».

Σε δηλώσεις του στο Πρώτο Πρόγραμμα, σημείωσε ότι στο θέμα της πανδημίας έχουμε να κάνουμε καταρχήν με «συγκρούσεις δικαιωμάτων».

Πιο συγκεκριμένα, έχουμε από τη μια το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης του σώματος – που προκύπτει από το δικαίωμα του αυτοκαθορισμού – που προστατεύεται και από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, αλλά και από το Σύνταγμα με ρητή συνταγματική διάταξη και από την άλλη το κοινωνικό δικαίωμα στην υγεία, δηλαδή την αξίωση προστασίας της δημόσιας υγείας από το κράτος και κατ’ επέκταση της προστασίας της ζωής.

Σε τέτοιες περιπτώσεις, σύμφωνα με τον καθηγητή, ενεργοποιείται ο μηχανισμός της στάθμισης. Σταθμίζεται σε κάθε περίπτωση το πού βρισκόμαστε ώστε να ικανοποιούνται ισόρροπα τα δικαιώματα, ενώ ενδέχεται να αποφασιστεί πως σε μια δεδομένη στιγμή το ένα δύναται να υπερτερεί του άλλου.

«Το μέτρο δεν ανταποκρίνεται στην αρχή της αναλογικότητας»

«Το μέτρο της υποχρεωτικότητας δεν ανταποκρίνεται στην αρχή της αναλογικότητας» σημείωσε ο Γιώργος Σωτηρέλης.

Αυτό σημαίνει πως υπάρχει πρόβλημα, καθώς δεν επιβάλλονται τα αναγκαία και πρόσφορα μέτρα κλιμακωτά.

Έπρεπε να προηγηθούν άλλα μέτρα, υποστήριξε ο καθηγητής, «προκειμένου να αποδειχθεί ότι αυτά δεν επαρκούν και μετά να φτάσουμε στο μέτρο της υποχρεωτικότητας».

«Για παράδειγμα υπήρξε υποχρεωτικός εμβολιασμός σε ορισμένες κατηγορίες εργαζομένων. Δεν επεκτάθηκε όμως και σε άλλες που έρχονται σε επαφή με το κοινό (αστυνομικοί, στρατιωτικοί, ιερείς, εκπαιδευτικοί, εργαζόμενοι στην εστίαση)».

«Έμμεσος» ο κίνδυνος του δημοσίου συμφέροντος

Στη συνέχεια, ο κ. Σωτηρέλης σημείωσε ότι «στην κατηγορία άνω των 60 θα μπορούσε να επιβληθεί lockdown και σε άλλους χώρους όπως τα σούπερ μάρκετ.

Είναι όμως ιδιόρρυθμο γιατί δεν έρχεται αυτή η κατηγορία σε σύγκρουση με το δικαίωμα προστασίας της δημόσιας υγείας, αφού δεν μπορούμε να πούμε ότι αυτοί μολύνουν περισσότερο.

Προσβάλλεται επομένως έμμεσα ο κίνδυνος του δημόσιου συμφέροντος, γιατί προσβάλλεται το σύστημα υγείας».

«Υπέρμετρος και απρόσφορος περιορισμός της αυτονομίας»

Υπενθυμίζεται πως και ο Ξενοφών Κοντιάδης είχε χαρακτηρίσει «αντισυνταγματική» την επιβολή προστίμων στους πολίτες άνω των 60 ετών, αναφέροντας σε ανάρτησή του:

«Υποστηρίζω επίμονα, από την πρώτη στιγμή που διατέθηκαν τα εμβόλια, ότι πρέπει να υπάρξουν περιορισμοί, κυρώσεις και κίνητρα για να εμβολιαστούν όλοι.

Και μάλιστα άσκησα κριτική στην Κυβέρνηση επειδή καθυστέρησε να επιβάλει περιορισμούς και κυρώσεις. Όμως η επιβολή προστίμων σε όσους δεν επιθυμούν να εμβολιαστούν είναι κατά τη γνώμη μου αντισυνταγματική ως υπέρμετρος και απρόσφορος περιορισμός της αυτονομίας του προσώπου, όσο κι αν οργιζόμαστε από τη στάση τους.

Ζητήματα εγείρουν επίσης η ηλικιακή διάκριση και η υποβόσκουσα κοινωνική διάκριση, δηλαδή το γεγονός ότι για κάποιους τα 100 ευρώ είναι πολύτιμα και για άλλους ένα απλό φιλοδώρημα».

Σύγκρουση Μητσοτάκη-Τσίπρα για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό

Σημειώνεται ότι το θέμα του υποχρεωτικού εμβολιασμού, αποτέλεσε αφορμή για μετωπική σύγκρουση στη Βουλή, ανάμεσα στον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Αλέξη Τσίπρα, με τον πρωθυπουργό να υπεραμύνεται της απόφασης, διαμηνύοντας πως επιλογή της κυβέρνησης είναι να μην ξαναμπεί η χώρα σε καθεστώς lockdown και τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ να τον αποκαλεί «ηθικό αυτουργό» της τραγωδίας και να χαρακτηρίζει την «ποινή» των 100 ευρώ σε όσους δεν συμμορφωθούν, ως οικονομικό εκβιασμό για τους αδύνατους.

Κυριάκος Μητσοτάκης και Αλέξης Τσίπρας αντάλλαξαν «θανατηφόρες» ατάκες με τους συμβούλους τους σε ζητήματα υγείας να μπαίνουν στο επίκεντρο της σφοδρότατης αντιπαράθεσης.

Ο πρωθυπουργός παρεμβαίνοντας στη συζήτηση της επίμαχης τροπολογίας στη Βουλή χαρακτήρισε δύσκολη την απόφαση που ελήφθη για την οποία -όπως είπε- έχει ήσυχη τη συνείδησή του, αναγνωρίζοντας πως έχει πολιτικό κόστος. Στην προτροπή του Αλέξη Τσίπρα για συνεννόηση, ο κ. Μητσοτάκης αντέτεινε πως πρώτα θα πρέπει να αποπεμφθεί ο Παύλος Πολάκης που κλείνει το μάτι στους αντιεμβολιαστές καθημερινά.

Στο σημείο μάλιστα, αυτό οι τόνοι ανέβηκαν όταν ο πρωθυπουργός απευθύνθηκε στον Αλέξη Τσίπρα καλώντας τον να απαντήσει αν έχει στοιχεία που δείχνουν υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας για όσους διασωληνώνονται εκτός ΜΕΘ.

«Προχωράμε σε απόφαση που είναι δύσκολη πολιτικά. Έχω δώσει απαντήσεις για τους λόγους που προχωρούμε σε αυτή. Θέλω να καλέσω συμπολίτες μου ανεμβολίαστους να σπεύσουν να εμβολιαστούν. Ακόμα και αν γίνει με αίσθημα δυσαρέσκειας για την κυβέρνηση. Δεν με ενδιαφέρει. Δεν με ενδιαφέρει αν θα χάσω κάποιους ψήφους. Με ενδιαφέρει να σωθούν ζωές», είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ανέφερε πως εξετάζεται το ενδεχόμενο μείωσης του χρόνου μεταξύ 2ης και 3ης δόσης.

Ακόμα, επιχειρηματολόγησε ως προς την αναγκαιότητα της υποχρεωτικότητας η οποία αφορά όχι μονάχα την προστασία των πιο ευάλωτων αλλά και γιατί αποτρέπει τον κίνδυνο που μπορεί να προκαλέσουν οι ανεμβολίαστοι στην κοινωνία, λέγοντας ότι κατέληξε σε αυτή την απόφαση έχοντας προηγουμένως εξαντλήσει κάθε μέσο για την ενημέρωση των πολιτών. Για την «ποινή» των 100 ευρώ, έκανε λόγο για διοικητικό πρόστιμο και απέρριψε την κριτική περί οικονομικού εκβιασμού των αδύναμων και εξαγοράς των ευκατάστατων.

«Είναι αντίτιμο υγείας για ενίσχυση του ΕΣΥ. Μια τελευταία ώθηση για να λάβουν όσοι πρέπει την σωστή απόφαση. Μπορεί κάποιος να μην το καταβάλλει αρκεί να εμβολιαστεί. Το πρόστιμο είναι πολύ μακριά από τα 7.000 ευρώ σε άλλες χώρες ή τα 1.000 αν δεν φοράς μάσκα στην Ιταλία. Θεωρώ ότι είναι αντικίνητρο από την αρρώστια και τον πόνο. Είναι μέτρο που έρχεται μετά από διαρκείς και πολύμηνες προσπάθειες της πολιτείας για αύξηση των εμβολιασμών», είπε.

Ακόμα. απέρριψε τα περί αντισυνταγματικότητας, ενώ απαντώντας στην έκκληση Τσίπρα για έκτακτα μέτρα που ορισμένοι ερμήνευσαν κι ως προτροπή για lockdown που θα χρεωθεί όμως η κυβέρνηση, είπε: «Η επιλογή μας είναι να μην ξαναγίνει ποτέ lockdown και να προστατευτεί η δημόσια υγεία. Οι προσπάθειές μας πρέπει να είναι στοχευμένες. Δεν γεμίζουν σήμερα οι ΜΕΘ από αστυνομικούς κι στρατιωτικούς αλλά από ηλικιωμένους. Εκεί στρέφονται οι προσπάθειες μας».

«Είστε σε απόλυτη σύγχυση, έχετε χάσει τον έλεγχο βρίσκεστε πιθανώς σε πανικό και διαπράττετε το ένα σφάλμα μετά το άλλο. Και πραγματικά σας εκλιπαρώ σοβαρευτείτε. Επειδή το να βρίσκεστε σε πανικό την κρίσιμη αυτή στιγμή είναι ενδεχομένως χειρότερο από μία λάθος απόφαση», είπε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ και διερωτήθηκε εάν η κυβέρνηση αισθάνεται ικανοποιημένη από τον τρόπο που διαχειρίζεται την πανδημία.

«Ο κ. Μόσιαλος, που είναι σύμβουλός σας που λέει ότι είναι λάθος το 100άρι και θα προτιμούσε θετικά μέτρα για τους συνταξιούχους. Συμφωνείτε; Συμφωνείτε με τον κ. Παυλάκη που είναι σύμβουλός σας που λέει να προχωρήσουμε σε τοπικά lockdown; Οι επιστήμονες διατυπώνουν τις απόψεις τους ασχέτως πολιτικής σκοπιμότητας, χωρίς να φοβούνται το πολιτικό κόστος και αυτό είναι κατάκτηση της Δημοκρατίας. Εσείς όμως απαξιώσατε τους επιστήμονες και τους αφήσατε έξω από τη διαχείριση της πανδημίας και από τις αποφάσεις που είναι αποκλειστικά δικές σας. Είστε ο αυτουργός της υγειονομικής τραγωδίας που βιώνει ο ελληνικός λαός», είπε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ.