Τα μέτρα για τα Ατομα με Αναπηρία που εκτίουν την ποινή τους σε φυλακές

Η Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία, που εορτάζεται την 3η του Δεκέμβρη κάθε χρόνο, είναι μια ευκαιρία αφύπνισης, ενίσχυσης των δράσεων, μεγαλύτερης ευαισθητοποίησης για τους συνανθρώπους μας που έχουν ανάγκη.

Και είναι μια ευκαιρία να εστιάσουμε την προσοχή μας στα δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, έτσι ώστε να κάνουμε τα πάντα για την προστασία της αξιοπρέπειάς τους, την εξάλειψη των διακρίσεων, την ευημερία τους.

Η Γενική Γραμματεία Αντεγκληματικής Πολιτικής δεν θα μπορούσε να μείνει απαθής στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα Ατομα με Αναπηρία που εκτίουν την ποινή τους σε κάποιο από τα 34 Καταστήματα Κράτησης της χώρας.

Οι κρατούμενοι που εντάσσονται σε κάποια κατηγορία Ατόμων με Αναπηρία υπολογίζονται σε 422.

Όπως όλοι οι κρατούμενοι έχουν δικαιώματα κατά τη διάρκεια έκτισης της ποινής τους. Ωστόσο, τα άτομα αυτά χρήζουν μεγαλύτερης προσοχής έτσι ώστε να μπορέσουν να αναπτύξουν ισότιμα όλες τις ικανότητές τους και να έχουν μια καλύτερη ευκαιρία για την ομαλή επανένταξή τους στην κοινωνία.

Από το καλοκαίρι του 2019, όταν και ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας η Νέα Δημοκρατία, έδωσε αμέσως το στίγμα της σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση των Ατόμων με Αναπηρία συνολικά.

Ως Γενική Γραμματέας Αντεγκληματικής Πολιτικής, μια από τις πρώτες μου προτεραιότητες ήταν η επίλυση των προβλημάτων της καθημερινότητά τους μέσα στις φυλακές.

Με αυτό το σκεπτικό προχωρήσαμε σε ένα συνολικό σχεδιασμό, που εντάχθηκε στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, το οποίο συντονίζει ο υπουργός Επικρατείας, Γιώργος Γεραπετρίτης.

Η Γενική Γραμματεία έχει προχωρήσει σε δράσεις που αφορούν στα Καταστήματα Κράτησης και εμπίπτουν στον Στόχο 18 «Ελευθερία, Ασφάλεια και Προστασία της Ανθρώπινης Αξιοπρέπειας»

Συγκεκριμένα:

·        Καταγράψαμε τον αριθμό των κρατουμένων με σωματική αναπηρία ή αδυναμία αυτοεξυπηρέτησης στα Καταστήματα Κράτησης. Με κλειστά, δομημένα ερωτηματολόγια και στα 34 Καταστήματα Κράτησης και στο Ίδρυμα Αγωγής Ανηλίκων Αρρένων Βόλου μπορέσαμε να συλλέξουμε στοιχεία για τους κρατούμενους με αναπηρία, τη γεωγραφική διασπορά τους, καθώς και το είδος της αναπηρίας που αντιμετωπίζουν. Με τον τρόπο αυτό έχουμε πλέον δημιουργήσει ένα ειδικό μητρώο για αυστηρά υπηρεσιακή χρήση.

·        Ειδικά κλιμάκια μηχανικών επισκέφτηκαν τα Καταστήματα Κράτησης κι εξέτασαν την κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι υποδομές με βάση το κριτήριο της προσβασιμότητας, αλλά κι αν αυτές οι υποδομές διασφαλίζουν τον σεβασμό στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και τον αυτοσεβασμό των κρατουμένων και των επισκεπτών τους.

Σε συνέχεια αυτών των δράσεων ήρθε η Ομάδα Εργασίας της Γενικής Γραμματείας Αντεγκληματικής Πολιτικής που συστάθηκε και συγκροτήθηκε, την οποία συνεπικουρούν τρεις επιστημονικοί συνεργάτες του Κέντρου Μελετών Ασφάλειας (ΚΕ.ΜΕ.Α.).

Η Ομάδα Εργασίας επεξεργάστηκε και ανέλυσε τις τεχνικές απαιτήσεις σε υποδομές για την διευκόλυνση της πρόσβασης στα άτομα με αναπηρία στα Καταστήματα Κράτησης.

Κύριο μέλημα ήταν και παραμένει η αναβάθμιση των υποδομών πρόσβασης των ΑμεΑ στους χώρους στάθμευσης, των Διοικητικών Υπηρεσιών, WC και χώρου επισκεπτηρίου για τους επισκέπτες/συνήγορους των κρατουμένων.

Παράλληλα, κρίθηκε απαραίτητη η εκπόνηση μελετών για το πώς θα αναβαθμιστούν οι υποδομές πρόσβασης και η ποιότητα των συνθηκών κράτησης για τους ίδιους τους κρατούμενους που ανήκουν στην κατηγορία των Ατόμων με Αναπηρία.

Η Ομάδα Εργασίας, σε συνεργασία με το κλιμάκιο μηχανικών του Κέντρου Μελετών Ασφάλειας προχώρησε σε επιτόπιες αυτοψίες στα Καταστήματα Κράτησης που χρήζουν παρεμβάσεων τόσο για τους κρατούμενους ΑμεΑ όσο και για τους συνηγόρους, τους συγγενείς και τους λοιπούς επισκέπτες.

Εκτιμούμε ότι οι αναγκαίες παρεμβάσεις θα ολοκληρωθούν εντός του χρονοδιαγράμματος που έχει τεθεί, και συγκεκριμένα μέχρι το τέλος του 2023.

Όμως, χωρίς την αμέριστη βοήθεια των εργαζόμενων στα Καταστήματα Κράτησης δεν μπορεί να βελτιωθεί η ζωή των κρατουμένων ΑμεΑ.

Επρεπε να ευαισθητοποιήσουμε και να εκπαιδεύσουμε το ανθρώπινο δυναμικό των φυλακών προκειμένου να αντεπεξέλθουν στις αυξημένες ανάγκες φύλαξης και διαχείρισης των κρατουμένων με οποιαδήποτε μορφή σωματικής αναπηρίας.

Η Γενική Γραμματεία Αντεγκληματικής Πολιτκής στο πλαίσιο της λειτουργίας της μόνιμης δομής εκπαίδευσης της Σωφρονιστικής Ακαδημίας, προχώρησε στη σύνταξη επιστημονικού εκπαιδευτικού υλικού ευαισθητοποίησης και εκπαίδευσης του ανθρώπινου δυναμικού των Καταστημάτων Κράτησης, προκειμένου να εμπλακούν ενεργά στην καθημερινή προσέγγιση, διαχείριση και βελτίωση της διαβίωσης των κρατουμένων με αναπηρία.

Η ανάπτυξη του εκπαιδευτικού υλικού στο εισαγωγικό αλλά και στο συνεχιζόμενο πρόγραμμα σπουδών πραγματοποιήθηκε από ομάδα εργασίας της Γενικής Γραμματείας Αντεγκληματικής Πολιτικής, αρμόδια για την ανάπτυξη προγράμματος σπουδών της Σωφρονιστικής Ακαδημίας.

Αναφορικά με την εκπαίδευση των σωφρονιστικών υπαλλήλων ως προς την μεταχείριση των ΑμεΑ, προτάθηκε η δια ζώσης εκπαίδευση 500 εξ αυτών. Η εν λόγω δράση θα επιτρέψει τη μετάδοση των γνώσεων, εφαρμόζοντας το πρόγραμμα εκπαίδευσης εκπαιδευτών σε συνδυασμό με τη διοργάνωση ημερίδων ευαισθητοποίησης στα θέματα των Ατόμων με Αναπηρία.

Οι δράσεις της Γενικής Γραμματείας Αντεγκληματικής Πολιτικής δεν θα σταματήσουν ποτέ. Οι κρατούμενοι με κάθε είδους αναπηρία πρέπει να γνωρίζουν ότι θα κάνουμε τα πάντα για να βελτιώσουμε την καθημερινότητά τους και να εξαλείψουμε τις ανισότητες που υπάρχουν.

H Σοφία Νικολάου είναι Γενική Γραμματέας Αντεγκληματικής Πολιτικής