Ο ιδεολογικός ακήρυκτος πόλεμος στον ΣΥΡΙΖΑ

Kαθώς οδεύουμε στο 3ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, κλιμακώνεται και η εσωτερική μάχη των ρευμάτων, τάσεων, ομάδων που διεξάγεται σε πολλά επίπεδα. Ενα προφανές είναι αυτό που ταυτόχρονα παραμένει και το πιο προσφιλές στο πολιτικό ρεπορτάζ: η ανοιχτή αντιπαράθεση. Την εβδομάδα που μας πέρασε ζήσαμε δύο στιγμιότυπά της, το ένα απόλυτα σφοδρό, το άλλο με βαθύτερη πολιτική σημασία. Το πρώτο ήταν η επίθεση του βουλευτή του κόμματος Γιώργου Τσίπρα κατά του τέως υφυπουργού της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και συμβούλου του πρόεδρου του, Δημήτρη Λιάκου, με αφορμή το άρθρο του δεύτερου για τα έκτακτα επιδόματα σε υγειονομικούς και χαμηλοσυνταξιούχους, τα οποία χαρακτήρισε διανομή μερισμάτων από «δανεικά». Και αυτό που άναψε τις φωτιές ήταν η αντίδραση του βουλευτή και εκ των προεδρικών Γ. Τσίπρα, που επιτέθηκε στον Δ. Λιάκο: «Τέτοιες αντιλήψεις ενδεχομένως δεν έχουν καμιά θέση στον ΣΥΡΙΖΑ. Ακόμη κι ο Σόιμπλε πιο μετρημένος θα ήταν».

Το δεύτερο στιγμιότυπο ήταν η αρρυθμία για την υποχρεωτικότητα και τα μέτρα που ανακοίνωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Ο ΣΥΡΙΖΑ εστίασε στο τιμωρητικό του μέτρου για τους 60άρηδες, καταψήφισε την τροπολογία στη Βουλή, αλλά επιβεβαίωσε μια θολούρα, αφού και ο εκ των προσώπων του think tank του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ καθηγητής Γρηγόρης Γεροτζιάφας τάχθηκε με την καθολικότητα και υποχρεωτικότητα (κατακεραυνώνοντας βέβαια την ποινή) και ο Αλέξης Τσίπρας επέλεξε μια μεσοβέζικη θέση για το θέμα. Ενα μη προφανές ή αδιόρατο πολλές φορές πεδίο αντιπαράθεσης είναι αυτό των ιδεών εντός ΣΥΡΙΖΑ. Κείμενα – μανιφέστα. Ιδρύματα. Think τank. Σε όλα αυτά συναντώνται οι τάσεις, αναμετρώνται, αλλά και από εδώ περνάει ένα εκ των βασικών επίδικων διαπάλης σήμερα στην Κουμουνδούρου: η διεύρυνση του κόμματος. Πάμε να δούμε μερικά επίσης στιγμιότυπα που καταδεικνύουν τις διαφορετικές θεωρήσεις. Για τους πιο αισιόδοξους, είναι λογικό σε ένα κόμμα εν κινήσει και ενόψει συνεδρίου να υπάρχει μια τέτοια διαρκής αναμέτρηση. Οδηγεί σε σύνθεση ή υποδηλώνει ζωντάνια, λένε. Για τους πιο καχύποπτους επιβεβαιώνει τις ομάδες που δεν θα μπορούν για πολύ να συγκατοικήσουν ή έναν φραξιονισμό χωρίς αρχές που αναπόφευκτα θα οδηγήσει σε ρήξεις.

Τα κείμενα: το πιο πρόσφατο είναι αυτό των προεδρικών ή μέρους της Κίνησης Μελών, των Νίκου Παππά – Χρήστου Σπίρτζη – Κώστα Ζαχαριάδη. Η εν λόγω Κίνηση με γέφυρες με τους πασοκογενείς αναζητά περισσότερο χώρο σήμερα στη Βαβέλ του ΣΥΡΙΖΑ, έχει μια ισχυρή εσωκομματική παρουσία και σταθερά στέκεται υπέρ της διεύρυνσης. Θέλει και μια είδους δομική αντιπολίτευση. Αιχμή πρώτη: «Η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν θα πέσει σαν ώριμο φρούτο» γράφουν οι προεδρικοί και αυτό είναι ευθεία σκόπευση σε όσους – εσωτερικά – βλέπουν το πολιτικό σκηνικό σαν το αποτέλεσμα μιας απλής δικομματικής εναλλαγής. Αιχμή δεύτερη: «Η απώλεια της εμπιστοσύνης στον ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία από τα μεσαία κοινωνικά και οικονομικά στρώματα, λόγω αστοχιών των υπολογισμών των δανειστών, που οδήγησαν σε άδικη και υπέρμετρη φορολόγηση, δεν ισοφαρίζεται από την αναγκαία στήριξη που η διακυβέρνησή μας έδωσε στα πολύ χαμηλά και μηδενικά εισοδήματα». Αιχμή τρίτη: «Εχουμε τη βεβαιότητα ότι κανένας και καμία στον ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία δεν θα επιτρέψει την αποθάρρυνση ένταξης νέων μελών στο κόμμα μας, ούτε βέβαια τακτικισμούς και μεθοδεύσεις αποκλεισμού». Μια συζήτηση με αιχμή προς το διατασικό ρεύμα της Ομπρέλας, αλλά και προς στελέχη που θεωρήθηκε όλο το προηγούμενο διάστημα πως ρίχνανε πόρτα σε νέα μέλη και εμπόδιζαν το άνοιγμα του ΣΥΡΙΖΑ.

Τα ιδρύματα: Ινστιτούτο ΕΝΑ, Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς. Εδώ προσθέστε τις πληροφορίες για συγκρότηση ενός νέου μη κομματικού θινκ τανκ με στόχευση το κεντροαριστερό κοινό και στο τιμόνι του τον τέως υπουργό, αλλά και τέως διευθυντή του ελληνικού τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας Γαβριήλ Σακελλαρίδη.

Κλασική δεξαμενή είναι πάντα το Ινστιτούτο Ν. Πουλαντζάς με πρόεδρό του τον καθηγητή του Πανεπιστημίου του Λονδίνου και τέως βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Κώστα Δουζίνα – ανένταχτου εσωκομματικά. Την προσεχή Τετάρτη αναμένεται με ενδιαφέρον η διάλεξη του καθηγητή Κωνσταντίνου Τσουκαλά στη μνήμη του Νίκου Πουλαντζά, στο Ινστιτούτο Γκαίτε. Τον ομιλητή και εκ των συνομιλητών με την Πρωτοβουλία Γέφυρα θα προλογίσει ο Δουζίνας. Το Ινστιτούτο Πουλαντζάς δημοσιεύει και τις περίφημες Εκλογικές Τάσεις κάθε τρίμηνο υπό τους Κώστα Πουλάκη και Δανάη Κολτσίδα που διαβάζουν με ενδιαφέρον και ανησυχία στον ΣΥΡΙΖΑ. Με καλή πάντα χημεία με την Ομπρέλα και τους 53+ αλλά και καλό δίαυλο με το έτερο θινκ τανκ που ακούει στο όνομα ΕΝΑ. Το τελευταίο υπό την εποπτεία του πολύπειρου τέως αντιπροέδρου της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη συσπειρώνει νέους επιστήμονες, τεχνοκράτες, ερευνητές και επεξεργάζεται θέσεις και αναλύσεις από γεωπολιτική μέχρι οικονομία. Ο βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ στην Α’ Αθήνας Χριστόφορος Βερναρδάκης επίσης έχει φτιάξει το θινκ τανκ Δίκτυο για τη Δημοκρατική Μεταρρύθμιση του Κράτους με νέους επιστήμονες, κείμενα και συζητήσεις. Τρέχει και η πρωτοβουλία του πρώην υπουργού Κώστα Γαβρόγλου (επίσης ανένταχτου στα εσωκομματικά) όπου συσπειρώνονται 150 πρόσωπα του εκπαιδευτικού κόσμου με πολεμική στον νεοφιλελευθερισμό. Μοναχική πορεία, αλλά κεντρική και με επαφή με τον Τσίπρα έχει ο καθηγητής Αριστείδης Μπαλτάς που χθες φερόταν να παρέδωσε τις Θέσεις του συνεδρίου στην Επιτροπή Θέσεων.

Οι σοφοί: Νέο δεδομένο πια, οι 30 επιστήμονες που συγκροτούν το think tank του ΣΥΡΙΖΑ – πολλοί με παλιότερη σχέση και δεσμούς με το κόμμα. Επιλογή του ίδιου του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, εκκρεμεί το πώς θα ενσωματωθούν στον σχεδιασμό του ΣΥΡΙΖΑ, πώς θα συντονισθούν με τους τομεάρχες ανά πεδίο και τι βολές θα εξαπολύσει αναπόφευκτα το βαθύ κόμμα αν διαμορφωθεί εικόνα «καπελώματος». Προς το παρόν για το θέμα υπάρχει εσωτερική νηνεμία.