Τι έχουν οι εργαζόμενοι και φεύγουν;

Η μεγάλη παραίτηση». Ετσι την έχουν βαφτίσει οι οικονομολόγοι. Εκατομμύρια άνθρωποι σε χώρες του ανεπτυγμένου κόσμου φαίνεται να επαναξιολογούν την επαγγελματική ζωή τους λόγω της πανδημίας. Επειτα από δύο χρόνια που σημαδεύτηκαν από πρωτόγνωρες αλλαγές, εκατομμύρια εργαζόμενοι αποχωρούν από τις δουλειές τους.

Το φαινόμενο είναι πιο έντονο στις ΗΠΑ, όπου, σύμφωνα με την εφημερίδα «Financial Times», περισσότεροι από τέσσερα εκατ. εργαζόμενοι εγκατέλειψαν την αγορά εργασίας τον Αύγουστο, με την τάση να συνεχίζεται μέχρι τώρα με αμείωτο ρυθμό και να υπολογίζεται, σύμφωνα με την «Washington Post» ότι από τον Απρίλιο μέχρι σήμερα περίπου 20 εκατ. Αμερικανοί έχουν εγκαταλείψει τις δουλειές τους. Στις περισσότερες περιπτώσεις, όπως προκύπτει από τις συνεντεύξεις αποχώρησης που συνηθίζουν οι Αμερικανοί, οι αποχωρούντες δεν έχουν βρει ήδη άλλη δουλειά, ενώ αρκετοί δηλώνουν ότι δεν έχουν πρόθεση να ψάξουν για κάποια. Οι ειδικοί κάνουν λόγο για μια «φυγόκεντρη στιγμή στην οικονομική ιστορία της Αμερικής».

Παρόμοιες πιέσεις είναι ορατές στη Βρετανία, όπου υπάρχουν σχεδόν ένα εκατομμύριο λιγότεροι άνθρωποι στο εργατικό δυναμικό από ό,τι προ πανδημίας. Τον Μάιο η ιστοσελίδα προσφοράς εργασίας Reed.co.uk είχε τον υψηλότερο αριθμό αναρτήσεων από επιχειρήσεις που αναζητούν υπαλλήλους, από το 2008. Εν τω μεταξύ, στη Γερμανία, τη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, άνω του 1/3 των επιχειρήσεων παραπονιούνται ότι δεν μπορούν να βρουν ειδικευμένους εργάτες. Το φαινόμενο επεκτείνεται σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, όπως διαπίστωσαν και στην Ελλάδα οι επιχειρηματίες της φιλοξενίας και της εστίασης το καλοκαίρι που πέρασε.

Πρόσφατη έρευνα της Microsoft βρήκε ότι το 41% των εργαζομένων σε παγκόσμιο επίπεδο εξετάζει το ενδεχόμενο να εγκαταλείψει τη δουλειά του τον επόμενο χρόνο. Οι νεότεροι αξιολογούν αλλιώς τον χρόνο, οι μεγαλύτεροι επαναξιολογούν τη ζωή. Λες και η πανδημία και οι νέες συνθήκες διαβίωσης που επικράτησαν μας ώθησαν να τη δούμε αλλιώς. Ενας από τους παράγοντες που αναφέρονται συχνά ως εξήγηση για το φαινόμενο είναι οι αποταμιεύσεις που γίνονται χάρη σε κυβερνητικές πρωτοβουλίες για οικονομική βοήθεια και επιδόματα,  αλλά δεν είναι ο μόνος. Οι αναταραχές στις αγορές εργασίας ανάγκασαν πολλούς να εγκαταλείψουν τη δουλειά τους, είτε για να προστατεύσουν την υγεία τους είτε για να αναρρώσουν, να αντιμετωπίσουν το κλείσιμο των σχολείων ή απλώς να συνταξιοδοτηθούν νωρίτερα από ό,τι θα είχαν επιλέξει υπό διαφορετικές συνθήκες. Η μείωση της απασχόλησης έχει εντείνει τις δημογραφικές πιέσεις, που δημιουργήθηκαν πολύ πριν από τον κορωνοϊό και έκτοτε επιδεινώθηκαν από τον περιορισμό της διεθνούς μετανάστευσης.

Το φαινόμενο της «Μεγάλης Παραίτησης» είχε αρχίσει να εκδηλώνεται στις ΗΠΑ πριν από την πανδημία, όμως ο Covid επέφερε μεγάλες αλλαγές. Πρώτα και κύρια στην κουλτούρα της εργασίας – η επαγγελματική απόδοση υπήρξε επί δεκαετίες προτεραιότητα στη ζωή. Απ’ ό,τι φαίνεται τα πράγματα μπορεί να αλλάζουν. Γι’ αυτό και κάποιοι αναλυτές κάνουν λόγο για τη «Μεγάλη Αναδιαμόρφωση», μια ριζική μεταρρύθμιση της εργασιακής κουλτούρας. Το ένα τρίτο των νέων (18-24) δεν επιθυμεί καν να λάβει μέρος στην κούρσα της καριέρας πλήρους απασχόλησης. Ιδανικά προτιμούν εργάσιμη εβδομάδα τεσσάρων ημερών, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει λιγότερα χρήματα. Στη Βρετανία τέθηκε επισήμως σε εφαρμογή η επιλογή της κατ’ οίκον εργασίας από την πρώτη μέρα της πρόσληψης.

Τα στοιχεία του ΟΟΣΑ δείχνει ότι σε 38 ανεπτυγμένες χώρες της Δύσης, αυτή τη στιγμή εργάζονται περίπου 20 εκατομμύρια λιγότεροι πολίτες σε σύγκριση με πριν από την πανδημία, σημειώνει το «Politico». Από αυτούς, τα 14 εκατομμύρια αποχώρησαν από την αγορά εργασίας και «δεν αναζητούν δουλειά». Σε σύγκριση με το 2019, 3 εκατ. περισσότεροι νέοι δεν βρίσκονται σε απασχόληση, επιμόρφωση ή εκπαίδευση.

«Λύση η αύξηση μισθών». Ισως μετά τα μαθήματα της πανδημίας όλο και λιγότεροι είναι διατεθειμένοι να μείνουν σε δουλειές που δεν τους ικανοποιούν είτε υλικά είτε ψυχικά. «Σίγουρα είναι και θέμα αποδοχών», εξηγεί ο Αντριου Βατ, επικεφαλής του Ινστιτούτου Μακροοικονομικής Πολιτικής των γερμανικών συνδικάτων. «Οι μισθοί θα πρέπει να αυξηθούν σε αρκετούς τομ