Τα καλά νέα από το μέτωπο της ανάπτυξης δεν ήταν δεδομένα. Τελευταία φορά που ακούσαμε για ύφεση πάνω από 9% ήταν το 2010 και μας πήρε σχεδόν μία δεκαετία να την ξεπεράσουμε. Τώρα έχουμε ήδη καλύψει τη ζημιά των 12 μηνών του 2020 που είχε φτάσει το 9,1%. Μάλιστα, το ελληνικό ΑΕΠ βρίσκεται ήδη σε επίπεδα άνω των επιπέδων προ κρίσεως κατά περίπου +1,2%. Δεν επετεύχθη παντού η ίδια επίδοση. Στην ευρωζώνη ακόμα σε μέσα επίπεδα παρατηρείται μια υστέρηση κατά -0,5% σε σχέση με τα προ πανδημίας επίπεδα. Οπως πολύ σωστά παρατηρεί ο επικεφαλής του τμήματος οικονομικής ανάλυσης της Eurobank Τάσος Αναστασάτος, η κυκλική ανάκαμψη στην Ελλάδα έχει εν πολλοίς ολοκληρωθεί. Για να κλείσει ωστόσο ο αρνητικός κύκλος τόσο γρήγορα αποδείχθηκε ότι αφενός η ελληνική οικονομία έχει αποκτήσει τις δομές για να αντιδράσει και αφετέρου ότι υπήρξαν τα κατάλληλα αντανακλαστικά.

Μη γελιόμαστε, σε περιόδους κρίσεων αναδεικνύονται τα προβλήματα, καθυστερώντας την ανάκαμψη. Στην παρούσα κρίση, βοήθησε πολύ και η Ευρώπη και κυρίως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Χαλάρωσαν τους κανονισμούς τους. Ωστόσο στο παρελθόν όσο και να τους χαλάρωναν η Ελλάδα δεν έβρισκε χώρο να αναπτυχθεί. Το γεγονός ότι υπήρξε δυναμική ελληνική επαναφορά, δείχνει ότι πολλά έχουν αλλάξει. Αποδεικνύει ότι πολλά από τα προβλήματα του παρελθόντος δεν υπάρχουν πλέον. Οτι η οικονομία έχει χτίσει αντοχές. Με πόνο, με μέτρα, με ξεβόλεμα, αλλά κάτι καλύτερο έχει φτιαχτεί.

Τι κρατάμε από τις ανακοινώσεις; Οτι αυξήθηκαν οι εξαγωγές. Οι πολλοί θα κοιτάξουν το +48,6% που οφείλεται κυρίως στον τουρισμό, στις εξαγωγές δηλαδή υπηρεσιών. Προφανώς καλό νέο, αλλά το πιο ενδιαφέρον ωστόσο είναι τα +5 δισ. που προστέθηκαν στις εξαγωγές αγαθών.

Κρατάμε φυσικά το +18,1% στις επενδύσεις παγίων, που πολλοί θα αποδώσουν σε αναβληθείσες λόγω Covid επενδυτικές προσπάθειες και δίκιο θα έχουν. Ωστόσο το +75% στις επενδύσεις νέων κατοικιών, μπορεί να προήλθε από χαμηλή βάση, αλλά προέρχεται ξεκάθαρα από κυβερνητικό σχεδιασμό. Μέτρα όπως το πάγωμα του ΦΠΑ στις νεόδμητες οικοδομές και άλλες φοροαπαλλαγές, βοήθησαν σε αυτή την κατεύθυνση. Το ακόμα πιο σημαντικό είναι το στοιχείο ότι μέσα στην πανδημία οι επιχειρήσεις βρήκαν την ευκαιρία να κάνουν αυτό που δεν έκαναν στη δεκαετή κρίση. Να αγοράσουν ένα μηχάνημα, να αντικαταστήσουν ένα εξάρτημα ή τον εξοπλισμό τους ολόκληρο. Αυτού του είδους οι επενδύσεις ξεπέρασαν το +20%.

Νομίζω ότι μετά τις ανακοινώσεις, πρέπει να «σκίσουμε» όλες τις προβλέψεις. Δεν υπάρχει πλέον το 3% ή το 5% που προβλέπονταν αρχικά για την ανάκαμψη φέτος. Ούτε το 6,9% που προβλέπει ο προϋπολογισμός. Ακόμα και το 8% δείχνει μικρό. Πλέον είναι πιθανό να δούμε ρυθμό ανάπτυξης κοντά στο 9% για το 2021.

Τι σημαίνει αυτό για το 2022; Οτι από τώρα πρέπει να περιμένουμε ρυθμούς ανάπτυξης που δεν έχει δει ποτέ η χώρα για δύο συνεχείς χρονιές. Μόνο οι 2 μονάδες που θα μεταφερθούν ως επίδραση από το 2021. Οι 3 σχεδόν βέβαιες μονάδες από την άνοδο του τουρισμού και οι επίσης 2 μονάδες από την επίδραση του Ταμείου Ανάκαμψης, δείχνουν ότι μπορούμε να «σκίσουμε» από τώρα τις ήπιες προβλέψεις του προϋπολογισμού που ψηφίζεται σε λίγες μέρες στη Βουλή. Το εντυπωσιακό είναι ότι όλα αυτά μπορούμε να τα πετύχουμε απλά εάν γίνουν πράξη όσα έχουν δρομολογηθεί και κυρίως αν κάνουμε το ίδιο καλά όσα κάναμε το 2021…

Headlines