Γυναικοκτονίες – Πώς φθάσαμε στο ρεκόρ των 15 σε 11 μήνες

Στον αριθμό – σοκ των 15 (περίπου μία κάθε 22 ημέρες) έφθασαν οι γυναικοκτονίες στην Ελλάδα στη διάρκεια και μετά την καραντίνα, οπότε και φαίνεται να οξύνονται οι ενδοοικογενειακές διαμάχες και να μεγεθύνονται τα προβλήματα ψυχολογικής φύσης. Χθες ένας 40χρονος αλβανικής καταγωγής που διέμενε τα τελευταία τρία χρόνια στο χωριό Βλαχιώτη Λακωνίας και ασχολούνταν με αγροτικές εργασίες στραγγάλισε την 36χρονη σύζυγό του και μητέρα δύο παιδιών, σε μια έκρηξη ζήλιας – επειδή πίστευε ότι είχε εραστή -, ενώ ισχυρίστηκε ότι το θύμα τον έβρισε. «Είναι δυνατόν αυτή να βρίσει εμένα;» φέρεται να αναρωτήθηκε απευθυνόμενος στους αστυνομικούς.

Είχε προηγηθεί, προ μιας εβδομάδας, η δολοφονία με 23 μαχαιριές μιας 48χρονης από τον 49χρονο σύζυγό της, αρμενικής καταγωγής, ο οποίος αντιμετώπιζε ψυχολογικά προβλήματα και επίσης πίστευε ότι η σύζυγός του είχε εραστή.

Τους τελευταίους μήνες έχουν σημαδέψει τα εγκλήματα σε Φολέγανδρο, Δάφνη, Λάρισα, Ηράκλειο, Γλυκά Νερά και αλλού με δράστες νυν ή πρώην συντρόφους – συζύγους είτε «γιατί η γυναίκα ήθελε να φύγει», είτε «γιατί τον αμφισβήτησε», αλλά και γιατί… «χάλασε η φάση», όπως είπε ο δολοφόνος της νεαρής Γαρυφαλλιάς στο κυκλαδίτικο νησί. Σημειώνεται ότι o αριθμός των 15 γυναικοκτονιών σε 11 μήνες αποτελεί «μαύρο» ρεκόρ για τη χώρα μας, καθώς στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας έχουν δολοφονηθεί συνολικά 130 γυναίκες (το 2013, το 2016 και το 2018 ήταν 13).

Το 2020 (επίσης πανδημική χρονιά) κατεγράφησαν 5.456 συμβάντα ενδοοικογενειακής βίας, σε 46% των οποίων προκλήθηκαν σωματικές βλάβες και σε 44% κατεγράφησαν απειλές. Τα 2.880 καταγγέλθηκαν στην Αττική και τα 695 στη Θεσσαλονίκη, ενώ σε 2.212 περιπτώσεις δράστες ήταν οι νυν σύζυγοι και στις 632 οι τέως σύζυγοι. Οσον αφορά την πρωτεύουσα, τα περισσότερα επεισόδια σημειώθηκαν σε Δυτική Αττική (629) και κέντρο της Αθήνας (569). Το 32% των δραστών είναι άνδρες 35-45 ετών και το 33% 45-60 ετών.

Μάλιστα, στελέχη της ΕΛ.ΑΣ. αναφέρουν ότι υπάρχει περαιτέρω αύξηση των περιστατικών βίας εντός της οικογένειας το 2021, κάτι που προκύπτει και από την πιο προσεκτική και πυκνή καταγραφή των συμβάντων, αφού σε αρκετές περιπτώσεις είχε διαπιστωθεί ότι υπήρχε ενημέρωση των Αρχών αλλά όχι απόκρισή τους.

Εγκληματικές υποθέσεις

Εξάλλου, εγκληματικές επιθέσεις – όπως εκείνη με δράστιδα 49χρονη Αλβανίδα που πυροβόλησε και τραυμάτισε στις αρχές Νοεμβρίου έναν οφθαλμίατρο με τον οποίο είχαν αποκτήσει παιδί – σχετίζονται και με πολύχρονες δικαστικές διενέξεις που αφορούν εκδόσεις διαζυγίων, επιμέλειες παιδιών κ.ο.κ. Κάθε χρόνο υπολογίζεται ότι εκδίδονται 15.000-19.000 διαζύγια, με τα 4.800-5.700 εξ αυτών να οδηγούνται στα δικαστήρια. Οι περισσότερες αιτήσεις διαζυγίων υποβάλλονται από άτομα ηλικίας 40-44 ετών (16,6% άνδρες και 18,2% γυναίκες). Ακολουθούν οι ηλικιακές ομάδες 45-49 για τους άνδρες (16,3%) και 35-39 για τις γυναίκες (17,3%), ενώ υψηλή συχνότητα λύσεων γάμου παρατηρείται μεταξύ τέταρτου και δωδέκατου έτους κοινού βίου. Τα ανήλικα παιδιά από τα διαζύγια – που συχνά αποτελούν αντικείμενο έριδας – υπολογίζεται ότι ανέρχονται ετησίως σε 16.000-17.000, ενώ, σύμφωνα με εκτιμήσεις δικηγόρων, το 50% αυτών των αντιδικιών συνοδεύεται και από περιστατικά βίας.

Τέλος, οι γυναικοκτονίες σε Μακρινίτσα, Φολέγανδρο, Θεσσαλονίκη και Ηράκλειο φαίνεται να τελέστηκαν από άνδρες που επικαλέστηκαν ψυχολογικά προβλήματα. Συνολικά, υπολογίζεται ότι σημειώνονται 30-40 σοβαρά περιστατικά (δολοφονιών, τραυματισμών) ετησίως από άτομα με ψυχικές παθήσεις. Συγκεκριμένα, ένα ποσοστό της τάξης του 5%-7% των ανθρωποκτονιών τελείται από άτομα με ψυχολογικά προβλήματα. Επιπλέον, κάθε χρόνο καταγράφονται περίπου 700 αυτοχειρίες και απόπειρες ανθρωποκτονιών που αποδίδονται σε άγνωστους λόγους, με τις περισσότερες να συνδέονται με ψυχικές νόσους. Είναι ενδεικτικό ότι το 2020 η ΕΛ.ΑΣ. προχώρησε σε 4.749 συλλήψεις για εγκλεισμό ατόμων με ψυχολογικά προβλήματα σε θεραπευτήριο έπειτα από δικαστικές εντολές, με τα θεραπευτήρια να κάνουν δεκτό το 90%-95% των ασθενών που οδηγούνται εκεί.