Αγωνας δρόμου για νέα γενιά εμβολίων

Οι αρχικές εκτιμήσεις αναφορικά με την παραλλαγή Ομικρον και την ικανότητά της να διαπερνά το τείχος ανοσίας των αντισωμάτων που έχουν δημιουργήσει τα υπάρχοντα εμβόλια δείχνουν να επιβεβαιώνονται.

Οι δύο δόσεις «ενδέχεται να μην είναι επαρκείς για να προστατεύσουν από τη νόσηση» από το συγκεκριμένο στέλεχος, ανακοίνωσαν χθες οι Pfizer/BioNTech. Επικαλέστηκαν δε τα δεδομένα των κλινικών ελέγχων και των εργαστηριακών δοκιμών που έχουν πραγματοποιήσει και έδειξαν ότι τα επίπεδα των αντισωμάτων ενάντια στην Ομικρον είναι 25 φορές μικρότερα σε όσους έχουν λάβει δύο δόσεις του εμβολίου τους.

Την ίδια στιγμή, ωστόσο, η κοινοπραξία της αμερικανικής και της γερμανικής εταιρείας έστειλε και ένα αισιόδοξο μήνυμα: τα δείγματα αίματος που ελήφθησαν από ανθρώπους οι οποίοι είχαν κάνει και την ενισχυτική δόση, έναν μήνα αργότερα, περιείχαν αριθμό αντισωμάτων συγκρίσιμο με εκείνα που ήταν υπεύθυνα για το αποτελεσματικό τείχος ανοσίας απέναντι στα προηγούμενα στελέχη, συμπεριλαμβανομένης της Δέλτα. Με άλλα λόγια, η τρίτη δόση είναι σε θέση να 25πλασιάσει τα αντισώματα.

Σε κάθε περίπτωση, όπως σημειώνουν οι ειδικοί, η εμφάνιση της Ομικρον – κρούσματα της οποίας είχαν διαγνωστεί, ως χθες το βράδυ, σε 57 χώρες – αποτελεί ένα είδος συναγερμού για τους επιστήμονες και τις φαρμακοβιομηχανίες. Υποδεικνύοντάς τους την επείγουσα ανάγκη να παρασκευάσουν μια νέα γενιά εμβολίων κατά της Covid που θα μπορούν να είναι αποτελεσματικά στο φόντο των αλλεπάλληλων μεταλλάξεων του ιού – κάτι που επισήμανε και η επικεφαλής της επιστημονικής επιτροπής του ΠΟΥ Σούμια Σουαμινάθαν.

«Το μόνο βέβαιο από την Ομικρον είναι πως ο ιός δεν πρόκειται να εξαφανιστεί (…) Υπάρχει ανάγκη για καλύτερα εμβόλια», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Λάρι Κάρεϊ, στέλεχος του Κέντρου Καρκίνου Fred Hutchinson του Σιάτλ.

Ηδη, πάντως, αρκετές επιστημονικές ομάδες και εταιρείες έχουν αρχίσει την έρευνα για την παραγωγή εμβολίων που θα καλύπτουν πιο ευρύ φάσμα, όπως αυτά που θα στοχεύουν και θα αδρανοποιούν ή θα καταστρέφουν τμήματα του ιού τα οποία είναι απαραίτητα για την αναπαραγωγή του. Βεβαίως, εκτιμάται ότι θα απαιτηθεί διάστημα περίπου ενός έτους για να φτάσουν στο επιθυμητό σημείο. «Δεν είναι η απάντηση στην Ομικρον (…) μπορεί όμως να είναι η απάντηση για την επόμενη παραλλαγή», όπως είπε ο Νταν Μπάρουτς του Πανεπιστημίου Harvard.

Σε αυτό το φόντο, η Moderna – η CEO της οποίας ήταν η πρώτη που προειδοποίησε πως οι δύο δόσεις του σκευάσματός της δεν είναι εξίσου αποτελεσματικές απέναντι στην Ομικρον – εκτιμά πως ένα νέο εμβόλιο μπορεί να είναι έτοιμο ως τον Μάρτιο του 2022. Η Johnson & Johnson, επίσης, διεξάγει έρευνες για ένα εμβόλιο ειδικά προσαρμοσμένο στην Ομικρον και θα προχωρήσει στην παραγωγή του όταν κριθεί αναγκαίο.

Από την πλευρά τους, η AstraZeneca και το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης μελετούν τις επιπτώσεις της παραλλαγής τόσο στο εμβόλιό τους όσο και στο κοκτέιλ αντισωμάτων που έχουν παρασκευάσει, ελπίζοντας ότι ο συνδυασμός μπορεί να αποδειχθεί αποτελεσματικός. Στο μεταξύ, αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα του δικού της κοκτέιλ μονοκλωνικών αντισωμάτων απέναντι στην Ομικρον εξέφρασε και η Regeneron, ενώ έρευνες διεξάγει και η Elli Lilly.

Η Merck, πάντως, δείχνει να πιστεύει πως η μολνουπιραβίρη, το φάρμακο κατά της Covid που έχει παρασκευάσει με τη Ridgeback Biotherapeutics, μπορεί να αποδειχθεί αποτελεσματική απέναντι στη νέα παραλλαγή. Οσο για τη Novavax, ενδέχεται να ξεκινήσει την παραγωγή του εμβολίου που στοχεύει κυρίως την Ομικρον μέσα στον Ιανουάριο, ενώ η Gilead θεωρεί ότι η ρεμδεσιβίρη συνεχίζει να δρα αποτελεσματικά και κατά της νέας παραλλαγής – κάτι που ισχυρίζεται και η GSK για το δικό της φάρμακο.