Κάλπες και πλάνες

Μπορούν οι εκλογές στο Κίνημα Αλλαγής και μια νέα ηγεσία στη Χαριλάου Τρικούπη να μετακινήσουν τις πολιτικές κάλπες; Είναι το ερώτημα που απασχολούσε όλα τα κομματικά επιτελεία μέχρι την περασμένη Κυριακή. Η σκόνη από τις κάλπες του α΄ γύρου μάλλον κατακάθισε γρήγορα, φρενάροντας – σύμφωνα με εκλογικούς αναλυτές – και μια δυναμική που είχε αρχίσει να αναπτύσσεται τις προηγούμενες εβδομάδες. Αν όντως ισχύει, μπορεί να οφείλεται και στο ότι το τελικό αποτέλεσμα θεωρείται από τους περισσότερους προεξοφλημένο. Και δεν θα μπορούσε ενδεχομένως να γίνει διαφορετικά από τη στιγμή που όσα φέρνει η κάλπη περνούν πια και από τις προγνώσεις των στοιχηματικών εταιρειών.

Οι ίδιοι εκλογικοί αναλυτές, πάντως, δεν προσπερνούν το σήμα που εξέπεμψαν οι 270.000 ψηφοφόροι της περασμένης Κυριακής. Από την εποχή που η ανάδειξη της ηγεσίας κρίνεται σε εσωκομματικές κάλπες, υπάρχει μια γενική θεωρία που βλέπει τα όρια των κομμάτων σε μια αναλογία 1:4 σε σχέση με εκείνους που κινητοποιήθηκαν για την εσωκομματική αναμέτρηση. Συνεπώς, σε εθνικές εκλογές το Κίνημα Αλλαγής θα μπορούσε να κινηθεί ακόμη και στα όρια του ενός εκατομμυρίου ψήφων. Αν αναλογιστεί κανείς ότι το 2019 κατέγραψε 457.623 ψηφοφόρους (8,10%), η σημερινή εικόνα δημιουργεί εύλογα προσδοκίες ακόμη και για υπερδιπλασιασμό των ποσοστών. Πρόκειται για προσδοκία, ωστόσο, που δεν θα κριθεί στην κάλπη του β΄ γύρου, αλλά σε όσα ακολουθήσουν όταν κατακαθίσει η νέα σκόνη.

Η εικόνα για τον ρόλο και τη θέση του Κινήματος Αλλαγής (ή όπως ενδεχομένως μετονομαστεί) θα αποκρυσταλλωθεί σε βάθος μηνών, αλλά από τον α΄ γύρο έχουν ήδη αναδειχθεί δύο βασικά συμπεράσματα:

Πρώτον, οι εκλογές θέλουν δουλειά. Χωρίς προετοιμασία και οργάνωση βάσης, καμία κάλπη δεν μπορεί να φέρει το αποτέλεσμα που περιμένει οποιοσδήποτε υποψήφιος. Ο Νίκος Ανδρουλάκης είναι προφανές ότι είχε δημιουργήσει το καλύτερο δίκτυο υποστήριξης και κινητοποίησης που μπορούσε να υπερκεράσει τα «βαρύτερα ονόματα» του Παπανδρέου και του Λοβέρδου. Γι’ αυτή την εκλογική αναμέτρηση προετοιμαζόταν πέντε χρόνια, έχοντας ως «προίκα» και τη θέση του φιναλίστ στις κάλπες του 2017, όπως και δύο πανελλαδικές πρωτιές με σταυρό για την Ευρωβουλή. Κι επιπλέον, έχοντας χαρτογραφήσει κάθε περιοχή. Ο προσωπικός μηχανισμός του, ιδίως στην περιφέρεια, ήταν αυτός που του πρόσφερε εξαρχής πλεονέκτημα – και δεν έπρεπε να υποτιμηθεί από τους συνυποψηφίους του.

Δεύτερον, η πολιτική κληρονομιά και η προϊστορία δεν διασφαλίζουν μια εκλογική επικράτηση. Η οργάνωση δεν είναι μια δευτερεύουσα υπόθεση. Στις κάλπες του α΄ γύρου αποδείχθηκε ότι μηχανισμός Παπανδρέου δεν υπάρχει πλέον. Τουλάχιστον όχι τέτοιος που θα μπορούσε να ανασυσταθεί μέσα σε τρεις – τέσσερις εβδομάδες, υποστηρίζοντας μια εκτός σχεδίου υποψηφιότητα. Το δικό του ποσοστό, που δεν αποδείχθηκε αρκετό για μια εκλογική πρωτιά, προέκυψε κατά βάση από την αυθόρμητη προσέλευση διαχρονικών παπανδρεϊκών και όχι μέσα από μια οργανωμένη κινητοποίηση. Στην πραγματικότητα, στο επιτελείο του Γιώργου Παπανδρέου αγνοούσαν ποια είναι τα όριά τους σε κάθε περιφέρεια κι ευελπιστούσαν ότι η υποψηφιότητα και μόνον του πρώην πρωθυπουργού δημιουργούσε ρεύμα νίκης. Η πλάνη αποδείχθηκε στην κάλπη.

Η επόμενη ηγεσία του Κινήματος Αλλαγής θα κριθεί την Κυριακή, αλλά τα στοιχήματα για τις προοπτικές της εγχώριας Κεντροαριστεράς θα παραμείνουν ανοικτά.