Ενδοοικογενειακή βία – Αυξήθηκε 50% το 2021 – Οι αιτίες και ο ρόλος της πανδημίας

«Μετά τον σεισμό της καραντίνας και του εγκλεισμού, έχουμε το τσουνάμι της βίας με αλλεπάλληλες εγκληματικές ενέργειες ανάμεσα σε συγγενείς ή γνωστούς αλλά και καταμεσής του δρόμου, με ελάχιστη αφορμή. Σε μια έξαρση εγκληματικών ενεργειών που ίσως αργήσει να σταματήσει. Πλέον υπάρχει ένα εύφλεκτο οικογενειακό και όχι μόνο περιβάλλον με αντιθέσεις που έχουν οξυνθεί λόγω της καταπίεσης της καραντίνας, με καταστροφικές συνέπειες. Και έτσι έχουμε συμπτώματα αναχωρητισμού με εκατοντάδες αυτοχειρίες, την αύξηση των ψυχικών νοσημάτων αλλά και την επονομαζόμενη εξωστρεφή εγκληματικότητα και την εκτόνωση με χιλιάδες κρούσματα βίας. Και αυτό είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο, αφού και στο εξωτερικό καταγράφεται μια αύξηση της ενδοοικογενειακής βίας της τάξης του 30%. Ακόμη και αυτή η αναφερόμενη αύξηση της βίας των ανηλίκων στα σχολεία συμβαίνει γιατί τα παιδιά μεταφέρουν εκεί την ένταση από το σπίτι και το οικογενειακό περιβάλλον».

Οι τραγικές επιπτώσεις του εγκλεισμού

Σε αυτή την επισήμανση προχώρησε, μιλώντας προς «Το Βήμα της Κυριακής», ο βουλευτής Αχαΐας, καθηγητής Εγκληματολογίας Αγγελος Τσιγκρής, σχετικά με τις καθημερινές πλέον εγκληματικές ενέργειες ή αυτοκτονίες, οι οποίες σχετίζονται άμεσα με τις παρενέργειες της πανδημίας. Με πλέον ενδεικτικό στοιχείο – όπως αποκαλύπτει «Το Βήμα» – ότι το πρώτο δεκάμηνο του 2021 υπήρξε αύξηση των κρουσμάτων ενδοοικογενειακής βίας κατά 50% σε σχέση με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα πέρυσι. Επιπλέον την ίδια χρονιά παρουσιάζεται αύξηση των ανθρωποκτονιών – το πρώτο δεκάμηνο – κατά 5%, με περαιτέρω τάσεις μεγέθυνσης τις τελευταίες εβδομάδες.

Ο θάνατος των δύο άνεργων αδελφών στο Ν. Ηράκλειο (αποδίδεται σε αυτοχειρία ή συνδυασμό με δολοφονία του νεαρού από την αδελφή του, που έθεσε και αυτή τέλος στη ζωή της), η εν ψυχρώ δολοφονία 66χρονου στη Γλυφάδα από τον 51χρονο γιο τής συντρόφου του λόγω οικονομικών διαφωνιών πολλών ετών, αλλά και οι δύο νέες γυναικοκτονίες που αποκαλύφθηκαν στον Βλαχιώτη Λακωνίας και στην Αλεξανδρούπολη, αποτελούν τα νέα δείγματα δραματικής καθημερινότητας. Οπου κάθε σχεδόν 24ωρο η κοινή γνώμη βρίσκεται μπροστά και σε ένα νέο έγκλημα πάθους και εκτόνωσης συσσωρευμένου μίσους, που συσχετίζεται πλέον άμεσα από στελέχη της ΕΛ.ΑΣ. και από επιστήμονες με την καραντίνα. Με δυσοίωνες πλέον προβλέψεις ότι ο αριθμός αυτών των εγκληματικών ενεργειών θα αυξάνεται διαρκώς για πολλούς μήνες ακόμη, ως κατάλοιπο των προβλημάτων που προκάλεσε η πανδημία, πέρα από το υγειονομικό μέρος.

Εφιαλτικές οι διαστάσεις του προβλήματος

Και αυτά τα εγκλήματα αποτελούν την αιματηρή αποτύπωση χιλιάδων περιστατικών βίας μέσα στις οικογένειες, τα οποία παρουσιάζει η εφημερίδα μας και καταδεικνύουν τις εφιαλτικές διαστάσεις του προβλήματος.

Ετσι λοιπόν το πρώτο δεκάμηνο του 2021 κατεγράφησαν 6.834 κρούσματα ενδοοικογενειακής βίας έναντι 4.619 (αύξηση της τάξης του 48%). Σημειώνεται ότι τα προηγούμενα χρόνια οι αυξομειώσεις αυτών των περιστατικών ήταν της τάσης του 3%-5%. Ομως φαίνεται να υπάρχει και πιο πυκνή καταγραφή από την ΕΛ.ΑΣ., που είχε κατηγορηθεί για νωχελικότητα ύστερα από τη γυναικοκτονία στη Δάφνη.

Σωματικές βλάβες και απειλές

Ακόμη, σύμφωνα με τα σχετικά στοιχεία, το πρώτο δεκάμηνο του 2021 κατεγράφησαν 4.785 περιπτώσεις με σωματικές βλάβες μέσα σε σπίτια και 4.104 συμβάντα όπου ο δράστης εκτόξευσε απειλές. Σημειώνεται ότι υπάρχουν συμβάντα όπου ο δράστης συνδυάζει απειλές και χειροδικία. Ακόμη υπήρξαν 78 αναφορές για προσβολή της γενετήσιας αξιοπρέπειας. Για να γίνει αντιληπτή η διαφοροποίηση, σημειώνεται ότι το πρώτο δεκάμηνο του 2020 είχαν εντοπιστεί από την ΕΛ.ΑΣ. 2.723 συμβάντα με ξυλοδαρμούς μέσα σε σπίτια (αύξηση δηλαδή 75% το συγκεκριμένο διάστημα του 2021) και 2.496 περιπτώσεις απειλών.

Συνολικά ως δράστες ενδοοικογενειακών βιαιοτήτων συνελήφθησαν 7.242 άτομα, από τα οποία οι 5.868 (ποσοστό 81%) ήταν άνδρες. Ο αντίστοιχος συνολικός αριθμός συλληφθέντων δραστών για ξυλοδαρμούς και άλλη βίαιη συμπεριφορά εντός των οικογενειών το 2020 ήταν 4.814 (αύξηση 50% το 2021), από τους οποίους οι 3.966 ήταν άνδρες (ποσοστό 82%).

Εντείνονται τα ψυχολογικά προβλήματα λόγω της καραντίνας

Σύμφωνα με περαιτέρω αναλύσεις, 2.805 εκ των θυμάτων το πρώτο δεκάμηνο του 2021 ήταν οι σύζυγοι, 535 τέως σύζυγοι, 889 μόνιμοι σύντροφοι, 496 πρώην σύντροφοι, ενώ σε 797 περιπτώσεις έπεσαν θύματα βίας οι γονείς από τα παιδιά τους. Ακόμη σε 1.128 συμβάντα θύματα ξυλοδαρμού ήταν τα παιδιά από τους γονείς τους, ενώ σε 592 περιπτώσεις το πρώτο δεκάμηνο του 2021 οι επιθέσεις γίνονταν μεταξύ αδελφών, ενώ σε 48 αναφορές θύματα ήταν οι παππούδες κι οι γιαγιάδες με δράστες τους εγγονούς τους.

Ποσοστό περίπου 31%-32% των δραστών είναι άνδρες 35-45 ετών και περίπου στο 33% είναι το ποσοστό των ανδρών δραστών ηλικίας 45 έως 60 ετών. Ποσοστό της τάξης του 55%-60% των περιστατικών βίας μέσα στα σπίτια υπολογίζεται ότι εντοπίζεται στην πρωτεύουσα, με πιο προβληματικές περιοχές το κέντρο της πόλης και τη Δυτική Αττική.

Σημειώνεται ακόμη ότι το 2020 αναφέρθηκαν 242 βιασμοί ή απόπειρες βιασμών (121 στην Αθήνα, 20 στη Θεσσαλονίκη), ενώ υπήρξαν 6.862 περιστατικά με σωματικές βλάβες, 9.244 περιπτώσεις εξυβρίσεων, όπως και 976 περιπτώσεις αυτοδικιών. Με τους αριθμούς αυτούς να παρουσιάζουν – όπως λένε στελέχη της ΕΛ.ΑΣ. – αυξητική τάση τους πρώτους 11 μήνες του 2021 με συμπλοκές καταμεσής του δρόμου ακόμη και για μια προτεραιότητα κ.λπ.

Τέλος, σημαντική παράμετρος θεωρούνται και τα ψυχολογικά προβλήματα που εντείνονται λόγω της καραντίνας. Σε διαδοχικές έρευνες στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό το 30%-40% των πολιτών δηλώνει ότι αντιμετώπισε ψυχολογικά προβλήματα λόγω του εγκλεισμού ή και άλλων περιοριστικών μέτρων.

Οι γυναικοκτονίες στη Μακρινίτσα, στη Φολέγανδρο, στη Θεσσαλονίκη, στο Ηράκλειο, η δολοφονία του υπαλλήλου του φυσικού αερίου στην Κηφισιά, η επίθεση με μαχαίρι στου Ζωγράφου με τέσσερις τραυματίες και άλλες περιπτώσεις φαίνεται να έγιναν από άνδρες που επικαλέστηκαν ψυχολογικά προβλήματα ή είχαν νοσηλευθεί.

Μάλιστα η ΕΛ.ΑΣ. προχώρησε το 2020 σε 4.749 συλλήψεις για εγκλεισμό ατόμων με ψυχολογικά προβλήματα σε θεραπευτήριο ύστερα από δικαστικές εντολές και αυτός ο αριθμός αναμένεται να είναι μεγαλύτερος αυτή τη χρονιά.

Ακόμη, σύμφωνα με στοιχεία της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, πολλούς μήνες κατά τους οποίους είχαν ενταθεί τα περιοριστικά μέτρα, όπως τον περασμένο Δεκέμβριο, υπήρξε αύξηση της εκδήλωσης διαδικτυακά προθέσεων αυτοκτονιών της τάξης του 30% σε σχέση με άλλους μήνες.