Σε διπλωματική κρίση μεταξύ Γερμανίας και Ρωσίας οδηγεί η καταδίκη στο Βερολίνο του ρώσου πράκτορα που δολοφόνησε στο Βερολίνο έναν Γεωργιανό τσετσενικής καταγωγής καταζητούμενο από τη Ρωσία. Δύο χρόνια μετά την εκτέλεση, το εφετείο του Βερολίνου καταδίκασε σε ισόβια τον 56χρονο Ρώσο Βαντίμ Σ. Το δικαστήριο έκρινε ότι έδρασε κατ΄εντολήν των Μυστικών Υπηρεσιών της Μόσχας, στην απόφαση έκανε λόγο για «κρατική τρομοκρατία» της Ρωσίας.

Η υπόθεση: Ο ρώσος πράκτορας εκτέλεσε εν ψυχρώ τον Σελιμχάν Χανγκοσβίλι στις 23 Αυγούστου 2019 στο πάρκο Κλάινερ Τίργκαρντεν στο κέντρο του Βερολίνου, σε απόσταση μερικών εκατοντάδων μέτρων από την Ομοσπονδιακή Βουλή, Μπούντεσταγκ.

Οι ρωσικές αρχές καταζητούσαν με ένταλμα σύλληψης τον 40χρονο Γεωργιανό για συμμετοχή στις επιθέσεις στο μετρό της Μόσχας. Ο ρώσος πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν, τον είχε χαρακτηρίσει δημοσίως «τρομοκράτη» και «κλέφτη». Ο Χανγκοσβίλι είχε πολεμήσει στον δεύτερο πόλεμο της Τσετσενίας στο πλευρό των ανταρτών εναντίον της Ρωσίας. Στην Τιφλίδα δέχτηκε δύο επιθέσεις δολοφονίας, αλλά επέζησε. Στη συνέχεια διέφυγε στη Γερμανία μέσω Ουκρανίας και Πολωνίας και ζούσε στο Βερολίνο με το όνομα Τορνίκε Κ.

Αμέσως μετά τη δολοφονία του, η αστυνομία του Βερολίνου συνέλαβε ως κύριο ύποπτο, έναν Ρώσο που δήλωσε ότι είναι ο Βαντίμ Σ. Ωστόσο, υπήρχαν αμφιβολίες για την πραγματική του ταυτότητα και μετά από έρευνα δημοσιογράφων της βρετανικής πλατφόρμας «Bellingcat», μαζί με ρώσους και γερμανούς συναδέλφους τους, προέκυψε ότι το πραγματικό του όνομα ήταν Βαντίμ Κρασίκοφ, ο οποίος είχε διασυνδέσεις με ρωσικές Μυστικές Υπηρεσίες. Δημοσιογράφος της «Bellingcat» κατέθεσε ως βασικός μάρτυρας στη δίκη του Βερολίνου, ενώ τον αναγνώρισε και ένας άλλος σημαντικός μάρτυρας, συγγενής του από την Ουκρανία.

Οι συνέπειες: Λίγους μήνες μετά το έγκλημα, τον Δεκέμβριο του 2019, η τότε ομοσπονδιακή κυβέρνηση της Γερμανίας απέλασε δύο ρώσους διπλωμάτες, επειδή η Μόσχα δεν παρείχε επαρκή συνδρομή κατά τις έρευνες. Το Βερολίνο είχε αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο να εξετάσει περαιτέρω μέτρα, όταν υπάρξει δικαστική απόφαση. Μετά την απόφαση του εφετείου του Βερολίνου, η νέα υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Αναλένα Μπέρμποκ, χαρακτήρισε τη δολοφονία του Γεωργιανού «σοβαρή παραβίαση του γερμανικού δικαίου και της κυριαρχίας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας». Στο υπουργείο Εξωτερικών κλήθηκε την ίδια ημέρα ο πρεσβευτής της Ρωσίας στο Βερολίνο. Δύο ρώσοι διπλωμάτες κηρύχθηκαν «ανεπιθύμητα πρόσωπα» στη Γερμανία. Σύμφωνα με πληροφορίες του περιοδικού «Σπίγκελ», πρόκειται για πράκτορες της ρωσικής Μυστικής Υπηρεσίας FSB.

Η υπουργός Εξωτερικών Μπέρμποκ ανέφερε ότι συνομίλησε τηλεφωνικά με τον ρώσο ομόλογό της, Σεργκέι Λαβρόφ, μεταφέροντας ότι η Γερμανία επιθυμεί έναν ανοιχτό και ειλικρινή διάλογο με τη Ρωσία. Ταυτόχρονα όμως επισήμανε ότι «ενέργειες, όπως η δολοφονία στο Μικρό Τίργκαρντεν, επιβαρύνουν σημαντικά αυτόν τον διάλογο». Υπογράμμισε ότι η γερμανική κυβέρνηση θα κάνει τα πάντα «για να εγγυηθεί την ασφάλεια στη Γερμανία».

Στο ναδίρ: Ο ρώσος πρεσβευτής στη Γερμανία Σεργκέι Νετσάγιεφ αντέδρασε σε υψηλούς τόνους στη δικαστική απόφαση. Εκανε λόγο για «πολιτική απόφαση, μη αντικειμενική και προκατειλημμένη, που οπωσδήποτε συνιστά μη φιλική πράξη». Απείλησε μάλιστα ότι «δεν θα μείνει αναπάντητη από πλευράς Ρωσίας».

Το Κρεμλίνο χαρακτήρισε δυσάρεστη την απόφαση του εφετείου του Βερολίνου, αλλά ελπίζει να μην επηρεάσει τις σχέσεις του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν και του καγκελαρίου Ολαφ Σολτς. Πάντως, ο Στέφαν Μάιστερ, διευθυντής του ιδρύματος «Γερμανική Εταιρεία Εξωτερικής Πολιτικής» (DGAP) δεν περιμένει δραματική επιδείνωση των γερμανορωσικών σχέσεων. Βρίσκονται σε τόσο χαμηλό σημείο, λέει, που είναι σχεδόν αδύνατη περαιτέρω επιδείνωσή τους.

Headlines