Προσφυγικό – Εκτεθειμένοι στον κοροναϊό δυόμισι φορές από τον γενικό πληθυσμό οι αιτούντες άσυλο

Πιο εκτεθειμένοι και πιο ευάλωτοι στον κοροναϊό σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό είναι οι πρόσφυγες που διαμένουν στα ΚΥΑ και τις δομές, με περιορισμένη πρόσβαση σε ιατρικές υπηρεσίες.

Σύμφωνα με την Ετήσια Εθνική Στρογγυλή Τράπεζα κατά των Διακρίσεων, του ΚΕΝΤΡΟΥ «Αντιγόνη», που κατέδειξε το πρόβλημα της περιορισμένης των προσφύγων σε ιατρικές υπηρεσίες, οι πρόσφυγες βρέθηκαν σχεδόν δυόμισι φορές περισσότερο εκτεθειμένοι στον κοροναϊό.

Όπως ανέφερε η δικηγόρος Βάσω Καρζή, ερευνήτρια του Εθνικού Μηχανισμού Αξιολόγησης Ενταξης (ΝΙΕΜ) στην ένταξη των δικαιούχων διεθνούς προστασίας σε νομικό πλαίσιο, σχεδόν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες είχαν άριστη απόδοση, με εξαίρεση την Ρουμανία και τη Βουλγαρία, οι οποίες στα 100 σημείωσαν βαθμό χαμηλότερο από 80.

Όσο αφορά τη δημιουργία πλαισίου στρατηγικής εξετάστηκαν οι εξής δείκτες:

• πρόσβαση σε όσους έχουν ειδικές ανάγκες
• αν υπάρχουν πληροφορίες για παρόχους υγείας σχετικά με τα δικαιώματα
• πληροφόρηση σχετικά με τα δικαιώματα που έχουν σε υπηρεσίες ιατρικής περίθαλψης
• αν υπάρχουν δωρεάν υπηρεσίες μετάφρασης σε υγειονομικούς παρόχους

Η Σουηδία σημείωσε 100% επιτυχία, ενώ τη χειρότερη θέση έχει η Βουλγαρία που βαθμολογήθηκε με λίγο πιο πάνω από 20%.

Η Ελλάδα με την Ουγγαρία, τη Λετονία, τη Πολωνία και τη Ρουμανία είναι γύρω στο 40%.

Ενσωμάτωση προσφύγων στο σύστημα υγείας

Σχετικά με τον τομέα της υλοποίησης και τη συνεργασίας, οι δείκτες που εξετάζονται είναι αν υπάρχουν μηχανισμοί ενσωμάτωσης για την πρόσβαση δικαούχων διεθνούς προστασίας στο σύστημα υγείας, αν υπάρχει συντονισμός των τοπικών αρχών και φορέων υπηρεσιών υγείας για την ιατρική περίθαλψη τους και αν υπάρχει δίκτυο συνεργασίας ΜΚΟ που ειδικεύονται στην παροχή ιατρικής περίθαλψης.

Καμία χώρα δεν κατάφερε να σημειώσει βαθμολογία πάνω από 70%, με την Ελλάδα να συγκεντρώνει 20-40%.

Ο νόμος της «αντίστροφής φροντίδας»

Για τον νόμο της αντίστροφης φροντίδας έκανε λόγο ο αναπληρωτής καθηγητής Πολιτικής Υγείας του ΑΠΘ Ηλίας Κονδύλης στην 20ή Εθνική Στρογγυλή Τράπεζα Διακρίσεων του Κέντρου «Αντιγόνη», ο οποίος σύμφωνα με τον ίδιος βρίσκει την πλήρη εφαρμογή του στην περίπτωση των προσφύγων στην Ελλάδα ιδίως κατά την διάρκεια της πανδημικής κρίσης.

Η θεωρία πρωτοδιατυπώθηκε από τον Τζούλιαν Τούντορ Χαρτ, γενικός γιατρός στα χωριά των μεταλλωρύχων στην Ουαλία.

Η διαθεσιμότητα και η προσφορά καλής και επαρκούς ιατρικής φροντίδας είναι αντιστρόφως ανάλογη της ανάγκης του πληθυσμού για αυτή, σύμφωνα με τον καθηγητή.

«Έχουν δηλαδή την τάση να προσφέρουμε λίγα σε αυτούς με τις μεγαλύτερες ανάγκες υγείας και πολλά σ’ αυτούς με τις μικρότερες», ανέφερε.

Οι πρόσφυγες και οι αιτούτες άσυλο εξαιτίας των συνθηκών διαβίωσης, του κοινωνικού αποκλεισμού και της με ή πλημμελούς πρόσβασης στο σύστημα Υγείας, ήταν από τους πλέον ευάλωτους στην επιδημία.

Γι’ αυτό και έγκαιρα πολλοί φορείς είχαν άλλωστε ζητήσει και την άμεση αποσυμφόρηση των κέντρων υποδοχής και ταυτοποίησης και των κέντρων φιλοξενίας.

1.780 κρούσματα ανά 100.000 πληθυσμό

Συγκεκριμένα, τους δέκα πρώτους μήνες της επιδημίας στην Ελλάδα έλαβαν χώρα πάνω από 25 συρροές κρουσμάτων σε ΚΥΤ και δομές.

Έξι στα επτά ΚΥΤ αντιμετώπισαν τουλάχιστον μια συρροή κρουσμάτων, και 17 από τις 32 δομές αντιμετώπισαν τουλάχιστον μια συρροή κρουσμάτων, κατά τη διάρκεια του πρώτου και του δεύτερου επιδημικού κύματος.

Είναι ενδιαφέρον να σημειωθεί πως οι συρροές στους προσφυγικούς καταυλισμούς δεν παρακολουθούν ακριβώς τον βηματισμό της επιδημίας στον γενικό πληθυσμό.

Οι πρώτες συρροές στα κέντρα φιλοξενίας εμφανίστηκαν όταν έσβηνε το πρώτο επιδημικό κύμα στον γενικό πληθυσμό.

Συγκεκριμένα, 1.780 κρούσματα ανά 100.000 πληθυσμό στις δομές της ενδοχώρας και 2.052 ανά 100.000 στα ΚΥΤ των νησιών, αντίστοιχα 2,45 και 2,86 φορές περισσότερα από τον γενικό πληθυσμό.

Όσο επιδεινώνονται οι συνθήκες διαβίωσης τόσο αυξάνεται επιθετικά ο κίνδυνος έκθεσης από τον κοροναϊό.

Οι εμβολιασμοί σε μόνο τέσσερα ΚΥΤ στα τέλη Ιουνίου, δηλαδή έξι μήνες μετά την έναρξη του εμβολιαστικού προγράμματος στον γενικό πληθυσμό και ενώ είχε ήδη εμβολιαστεί το 38% του γενικού πληθυσμού με την πρώτη δόση και το 25% με τη δεύτερη.

Επείγουσα η ψυχική κατάσταση των προσφύγων

Σύμφωνα με την Χριστιάννα Μουρούζη από τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα,  παραμένει επείγουσα η ψυχική κατάσταση των προσφύγων, με 29 από τα 38 επείγοντα περιστατικά ψυχικής υγείας που αντιμετώπισε στη Λέσβο η οργάνωση από τον Ιανουάριο μέχρι τον Ιούλιο να εμφανίζουν αυτοκτονικό ιδεασμό.

Στη Σάμο, από τον Απρίλιο μέχρι τον Οκτώβριο το 64% των νέων ασθενών της οργάνωσης είχε σκέψεις αυτοκτονίας ενώ σημειώνεται πως δεν υπήρξε καμία καταγραφή το πρώτο εξάμηνο του έτους όσων επέζησαν από βασανιστήρια, καθώς τα δημόσια νοσοκομεία, τα οποία έχουν αποκλειστικά την αρμοδιότητα για την πιστοποίηση, δεν εκδίδουν πιστοποιητικά γιατί δεν έχουν την κατάλληλη εκπαίδευση.