Αλλάζει ο πολεοδομικός χάρτης της Ελλάδας

Αρχισε η αντίστροφη μέτρηση για την κατάρτιση και εκπόνηση 128 μελετών Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ) και 8 μελετών Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΕΠΣ) συνολικού προϋπολογισμού 401,05 εκατομμυρίων ευρώ.

Ο πολεοδομικόςχάρτης της χώρας αλλάζει. Με τον νέο σχεδιασμό που προωθείται, μέσω των ΤΠΣ και των ΕΠΣ τα οποία θα καλύπτουν πάνω από το 70% της χώρας, επιχειρείται να καλυφθούν τα κενά στις περιπτώσεις που είτε δεν υπάρχει πολεοδομικός σχεδιασμός, είτε είναι παρωχημένος.

Οκτώ λέξεις χαρακτηρίζουν τον νέο πολεοδομικό σχεδιασμό: Τάξη στον χώρο, προστασία του περιβάλλοντος, ασφάλεια δικαίου. Ειδικότερα, πλέον, θα λαμβάνονται υπόψη και οι παράμετροι της κλιματικής αλλαγής, ενώ θεσπίζονται χρήσεις γης, όροι δόμησης, περιοχές προστασίας και ανάπτυξης, παραγωγικών δραστηριοτήτων, οριοθετήσεις ρεμάτων, ειδικών αστικών κινήτρων, δίκτυα μεταφορών και κατασκευών.

Ταυτόχρονα, όπως έγινε γνωστό από το υπουργείο Περιβάλλοντος, προβλέπονται μέτρα για την υποστήριξη καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, αλλά και μέτρα για τη διαχείριση των συνεπειών φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών. Επί της ουσίας τα ΤΠΣείναι η εξέλιξη των Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΓΠΣ)που υπάρχουν σήμερα.

Ωστόσο, εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι σήμερα για το σύνολο της χώρας δεν υπάρχουν ΓΠΣ, ενώ για όσες περιοχές υπάρχουν είναι παρωχημένα.

Ενδεικτικό είναι το γεγονός, όπως λένε πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, πως έπειτα από 46 χρόνια προσπαθειών, μόνο στο 20% των δημοτικών ενοτήτων της χώρας (σε σύνολο 1.140) έχουν εγκριθεί ΓΠΣ, μακράν το μικρότερο ποσοστό σε όλη την Ευρώπη. Την ίδια ώρα, περίπου τα μισά από αυτά (δηλαδή το 10%) είναι παρωχημένα. Σε ό,τι αφορά τις δημοτικές ενότητες, στο 23% αυτών βρίσκονται σε εξέλιξη μελέτες ή σχέδια Διαχείρισης Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτών Πόλεων.

Τι προβλέπεται

Σύμφωνα με το υπουργείο Περιβάλλοντος, για την εκπόνηση των μελετών των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων:

– Προβλέπονται τέσσερις κύκλοι αναθέσεων με 229 διακριτές μελέτες που καλύπτουν συνολικά (χωρικά και γεωγραφικά) 768 δημοτικές ενότητες σε όλη την Επικράτεια.

– Η επιλογή των δημοτικών ενοτήτων που μετέχουν σε κάθε κύκλο αναθέσεων έχει προκύψει με βάση τα αιτήματα των δήμων που έχουν υποβληθεί στο ΥΠΕΝ και το σχετικό πόρισμα από την επιτροπή αξιολόγησης που έχει συσταθεί για τον σκοπό αυτόν.

– Τα προγράμματα εκπόνησης των μελετών ΕΠΣ προτείνονται από τις Διευθύνσεις Πολεοδομικού Σχεδιασμού και Σχεδιασμού Μητροπολιτικών, Αστικών και Περιαστικών Περιοχών του υπουργείου Περιβάλλοντος με γνώμονα την επίλυση χρόνιων προβλημάτων, καθώς και τη ριζική και αποτελεσματική αντιμετώπιση ειδικών ή έκτακτων περιστατικών.

Ποια είναι αυτά;

Η αντιμετώπιση κρίσιμων χωρικών προβλημάτων, η προώθηση έργων και προγραμμάτων υπερτοπικής κλίμακας ή στρατηγικής σημασίας, τα προγράμματα αστικής ανάπλασης – περιβαλλοντικής προστασίας, η αντιμετώπιση σοβαρών συνεπειών από φυσικές καταστροφές, οι παρεμβάσεις στο πλαίσιο προγραμμάτων συγχρηματοδοτούμενων από την Ευρωπαϊκή Ενωση.

Οι εκπτώσεις

«Εχοντας πλέον την εμπειρία από τον πιλοτικό Α’ κύκλο μελετών ΤΠΣ και διαπιστώνοντας ότι οι εκπτώσεις που δόθηκαν από ορισμένους υποψήφιους μελετητές είναι μεγάλες, θέλω να επισημάνω πως σε κάθε περίπτωση θα χρησιμοποιηθούν τα μέσα που προσφέρει ο σχετικός νόμος (Αναμόρφωση του Ρυθμιστικού Πλαισίου των Δημοσίων Συμβάσεων ν. 4782/2021) για τον έλεγχο των ασυνήθιστα μεγάλων προσφορών» επισημαίνει, μεταξύ άλλων, ο υφυπουργός Περιβάλλοντος Νίκος Ταγαράς.