Η γιορτή των επιθυμιών

Τα Χριστούγεννα είναι η γιορτή των επιθυμιών. Των πρώτων που διαμορφώθηκαν στη ζωή μας, όταν περιμέναμε τα δώρα στην ηλικία που τα ζητούσαμε και δεν παίρναμε ό,τι μας έφερναν. Οταν άρχισαν να λιγοστεύουν τα ρούχα, ξεκίνησαν τα παιχνίδια. Ισως αυτό είναι το ορόσημο της έναρξης της ενσυνείδητης ζωής μας. Συγκεκριμένα πράγματα σημαίνει συγκεκριμένες επιθυμίες.

Πολύ αργότερα ήρθαν οι εξειδικευμένοι και είπαν πως οι άνθρωποι είμαστε ένα κράμα των πράξεων, των επιλογών και των επιθυμιών μας. Ψιλά γράμματα. Ποιον ένοιαζαν αυτά όταν ζαχαρώναμε το ηλεκτρικό αυτοκινητάκι;

Αλλά και τα όπλα, τα στρατιωτάκια, τα συναρμολογούμενα μαχητικά αεροπλάνα. Παίξαμε πολύ πόλεμο, πιάσαμε πολλά όπλα στα χέρια μας, δεν γίναμε λάτρεις του πολέμου ούτε διαταραγμένοι δολοφόνοι. Ηταν πολύ λογικό για τα αγοράκια. Δεν ξέρω γιατί τα ενοχοποιούν οι σύγχρονοι παιδοψυχολόγοι αλλά δεν μπαίνω σε χωράφια που δεν γνωρίζω απόλυτα. Σημασία έχει η επιθυμία. Η κινητήριος δύναμη, η ορμή της φύσης μας, μια αλήθεια απόλυτη που δεν σηκώνει αμφισβήτηση.

Λίγα πράγματα έχουν αλλάξει στη φύση των επιθυμιών μας, ακόμη παιχνίδια ζητάμε. Ισως η διαφοροποίηση είναι πως θέλουμε πια να έχουν και μία χρηστική αξία. Τα χρήματα, η δύναμη, η εξουσία, ο έρωτας, οι άνθρωποι, η δόξα, παιχνίδια είναι. Επικίνδυνα ορισμένα αλλά ισχύει ό,τι ισχύει για τα πάντα, δεν υπάρχουν κακά αντικείμενα, η χρήση τους είναι που βάζει το τελικό πρόσημο. Το γεγονός πως θέλουμε να νικήσουμε, να επιβληθούμε, ίσχυε και στα παιδικά μας χρόνια. Δεν παίζαμε για τη χαρά του παιχνιδιού, παίζαμε για να νικήσουμε, κακά τα ψέματα.  Στο ποδόσφαιρο και στον πόλεμο.

Οι πιο μεγάλοι καβγάδες που έχω κάνει με φίλους έχουν προκύψει από επιτραπέζια. Οχι τότε, τώρα. Είναι εντυπωσιακές οι αποκαλύψεις που γίνονται σε ένα επιτραπέζιο. Δεν κρατιούνται οι χαρακτήρες με τίποτα, ελευθερώνονται, προδίδονται, κάποιες φορές είναι απολύτως σοκαριστικό, όταν δεν το αντιμετωπίζεις ως χαριτωμένο. Το ίδιο ισχύει και για τον εαυτό σου. Σε ένα επιτραπέζιο με φίλους – ένα παιχνίδι γνώσεων ή δεξιοτήτων – βρίσκεσαι αντιμέτωπος με έναν απωθημένο αλλά εντελώς δικό σου εαυτό σου.

Οι επιθυμίες μας δεν είναι ακριβώς τα όνειρά μας. Τα όνειρα είναι αποτελέσματα της συγκρότησης του χαρακτήρα μας, είναι κάτι ενήλικο και ίσως και λιγάκι εγκεφαλικό. Οι επιθυμίες είναι κάτι πρωτογενές – πρωτόγονο θα τολμούσα να πω -, είναι σαρκικό, είναι μια ροπή του σώματος, όχι αποτέλεσμα νοητικής διεργασίας.

Είναι λίγο οξύμωρο αυτό το πάρτι επιθυμιών, αυτή η τρανή απόδειξη της πολυδιάστατης φύσης μας αλλά και της σωματικής προσέγγισης του κόσμου να έχει συνδυαστεί με τη γιορτή της αγάπης αλλά και μιας κάποιας πνευματικότητας. Εκτός αν αυτή η ανάγνωση είναι τελικά ελλιπής. Αν η γέννηση του Θεανθρώπου δεν έχει ως στόχο την ενοχοποίηση της παρέκκλισης από το «ανώτερο» αλλά τη συμφιλίωση με τις «ταπεινές» ποιότητές μας, που όμως είναι μεγάλο μέρος από τη χαρά της ζωής. Ενα παιχνίδι για πάντα.