Πυρηναία Όρη – Αέρας από… μικροπλαστικά;

Τα μικροπλαστικά είναι πλέον σχεδόν παντού: στη θάλασσα, στην ξηρά και στον αέρα.

Πρόκειται για μικροσκοπικά θραύσματα, μεγέθους μικρότερου των 5 χιλιοστών, που ρυπαίνουν το περιβάλλον μέσω μιας πληθώρας πηγών και δραστηριοτήτων.

Τελευταία μελέτη διεθνούς ομάδας επιστημόνων ωστόσο διαπιστώνει ότι αυτού του τύπου μικροσωματίδια αρχίζουν πλέον να μολύνουν την ατμόσφαιρα περιοχών, που μέχρι πρότινος θεωρούνται «ανέγγιχτες».

Σημείο αναφοράς, εν προκειμένω, είναι το Πικ ντι Μιντί και το ομώνυμο αστεροσκοπείο, στην κορυφή της γαλλικής πλευράς των Πυρηναίων: μιας από τις μεγαλύτερες οροσειρές στην Ευρώπη, που εκτείνεται από τον Βισκαϊκό Κόλπο μέχρι τη Μεσόγειο και αποτελεί φυσικό σύνορο μεταξύ Γαλλίας και Ισπανίας.

Επί σειρά μηνών, επιστήμονες από το γαλλικό Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας (CNRS) και τα πανεπιστήμια της Γκρενόμπλ, του Νταλχάουζι στον Καναδά και του Στραθκλάιντ στη Σκωτία συγκέντρωναν και ανέλυαν δείγματα αέρα από την περιοχή, σε υψόμετρο 2.877 μέτρων.

Σε όλα εντοπίστηκαν ποσότητες μικροπλαστικών -ειδικότερα πολυαιθυλένιο και πολυστυρένιο, που χρησιμοποιούνται ευρέως σε υλικά συσκευασίας, καθώς και πολυβινυλοχλωρίδιο, το οποίο υπάρχει π.χ. σε σωληνώσεις.

Σε μικρή συγκέντρωση μεν: μόλις ένα μικροπλαστικό ανά τέσσερα κυβικά μέτρα.

Πολύ λιγότερα, δηλαδή, από τους περίπου 300.000 τόνους μικροπλαστικών που εντοπίζονται στους ωκεανούς ή από την πολλαπλάσια -ακόμη και χίλιες φορές- συγκέντρωσή τους στην ατμόσφαιρα των αστικών κέντρων.

Παρ’ όλα αυτά, τα ευρήματα εξέπληξαν τους ειδικούς, καθώς μέχρι σήμερα είχαν εντοπιστεί μικροπλαστικά στο χιόνι και στη βροχή στα Πυρηναία.

Όμως το Πικ ντι Μντί βρίσκεται πολύ μακριά από πηγές ρύπανσης και η ατμόσφαιρά του θεωρείται ότι επηρεάζεται ελάχιστα από το τοπικό περιβάλλον.

Scientists from French national research institute CNRS sampled air in the French Pyrenees from nearly 10,000 feet above sea level between June and October of 2017. They reportedly found microplastics in every sample. pic.twitter.com/5WQN3yU3EQ

— NowThis (@nowthisnews) December 22, 2021

Με βάση μαθηματικά μοντέλα της τροχιάς των μαζών αέρα, οι ειδικοί κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι αυτές οι ποσότητες μικροπλαστικών έφτασαν στα Πυρηναία προερχόμενες από τον Ατλαντικό Ωκεανό, την Αφρική και τη Βόρεια Αμερική.

Φτάνοντας ψηλά στην τροπόσφαιρα -το πρώτο στρώμα της ατμόσφαιρα από την επιφάνεια της Γης- εκτιμάται ότι μπορούν τελικά να διανύσουν αποστάσεις που κυμαίνονται από 275 χιλιόμετρα, έως και 10.000 χιλιόμετρα.

«Η θαλάσσια προέλευση των μικροπλαστικών είναι πολύ ενδιαφέρουσα», επισημαίνει ο επικεφαλής της ερευνητής ομάδας, Δρ. Στιβ Άλεν του Πανεπιστημίου Νταλχάουζι.

«Το γεγονός ότι τα μικροπλαστικά μπορούν να μεταφερθούν από τον ωκεανό τόσο ψηλά στην ατμόσφαιρα καταδεικνύει ότι αυτό το είδος ύλης δεν βυθίζεται εύκολα και περιφέρεται σε έναν απροσδιόριστο κύκλο».

We’re consuming microplastics in the air that we breathe. Here’s how it got there pic.twitter.com/cDHqfYXqan

— Seeker (@Seeker) December 22, 2021

Κατά τους ερευνητές, η μελέτη προσφέρει μια ευρύτερη κατανόηση του κύκλου ζωής του πλαστικού, σε παγκόσμια κλίμακα.

Για παράδειγμα, η απόρριψη πλαστικού με τη μεταφορά του σε χώρες του εξωτερικού είναι μια εσφαλμένη στρατηγική,  υπογραμμμίζει ο Δρ. Άλεν.

Όπως προκύπτει, παρατηρεί, μοιραία «θα επιστρέψει σε σένα».