Τρεις προκλήσεις για το Μαξίμου το 2022

Καθ’ οδόν προς το τέλος του έτους αλλά και προς τον τρίτο χρόνο διακυβέρνησης, με παρούσα τη δίδυμη κρίση πανδημίας και ακρίβειας, το Μαξίμου αντικρίζει πλέον τα μέτωπα του 2022. Με καταγεγραμμένο και επίσημα στο χαρτί τον σχεδιασμό για το επόμενο έτος «με κατευθύνσεις που είναι κυρίως αναπτυξιακές», όπως υποστηρίζουν στην κυβέρνηση, καθώς και με «ένα σχέδιο που έχει ως βασική επιδίωξη μια ισόρροπη οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη», διαμορφώνονται σε κάθε περίπτωση νέες προκλήσεις και δύσκολα στοιχήματα που αφορούν την καθημερινότητα των πολιτών, την οικονομία, μεταξύ άλλων με τη συζήτηση για την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας προ των πυλών, αλλά και τον ρόλο και τις διεκδικήσεις της χώρας στο περιφερειακό και διεθνές τοπίο.

Η Ομικρον

Στην πρώτη γραμμή των παρεμβάσεών της κρατά το Μαξίμου τη διαχείριση της πανδημίας, υπό τη βαριά σκιά της μετάλλαξης Ομικρον (σε συνδυασμό και με την ακρίβεια), που ήδη ανατρέπει σχεδιασμούς και αρχικές εκτιμήσεις, οδηγώντας εκ νέου την κυβέρνηση μπροστά σε σκληρά διλήμματα. Οι δυνάμεις πέφτουν ταυτόχρονα στην αντιμετώπιση ενός νέου κύματος και την υπέρβαση της κρίσης με όσο το δυνατόν λιγότερες απώλειες, καθώς και στην παράλληλη προώθηση του κυβερνητικού έργου ώστε να μη διαψεύδονται προσδοκίες που η ίδια η κυβέρνηση καλλιεργεί. «Με τα έως τώρα δεδομένα», αναφέρει η κυβέρνηση στο αναθεωρημένο σχέδιό της για το 2022, «είναι ορατές οι προϋποθέσεις για επαναφορά της χώρας στο αρχικό κοινό σχέδιο για οικονομική και κοινωνική ευημερία». Η διατήρηση αυτών των προϋποθέσεων αποτελεί για το Μαξίμου κομβικό παράγοντα που θα διαμορφώσει τις συνθήκες συνολικά του επόμενου έτους. Με την απειλή επικράτησης της Ομικρον πολύ σύντομα, ο άμεσος στόχος είναι οι «ασφαλείς γιορτές» και το οποιοδήποτε κέρδος σε… χρόνο. Δεύτερος στόχος είναι με «σημειακές παρεμβάσεις» και με ενίσχυση στους ρυθμούς της «Ελευθερίας» να συγκρατηθούν οι επιπτώσεις του επόμενου πανδημικού κύματος σε επίπεδα που δεν θα αιφνιδιάσουν με κόκκινο συναγερμό για το σύστημα υγείας και για τη λειτουργία οικονομικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων.

Το Ταμείο Ανάκαμψης

Ο συνολικός προγραμματισμός καθώς και η… απόδοση της κυβέρνησης για το 2022 επηρεάζονται καθοριστικά από το εθνικό σχέδιο «Ελλάδα 2.0» του Ταμείου Ανάκαμψης. «Οχι τόσο σε ό,τι αφορά το περιεχόμενο των μεταρρυθμίσεων που έτσι κι αλλιώς υπάρχουν», όπως επισημαίνουν από την κυβέρνηση, θέλοντας προφανώς να ενισχύσουν το μεταρρυθμιστικό αφήγημά τους, αλλά κυρίως σε ό,τι αφορά τη σωστή προτεραιοποίηση δράσεων και τον χρόνο και τον ρυθμό υλοποίησής τους. Με λίγα λόγια, τα κυβερνητικά στελέχη αναγνωρίζουν ως άμεσο (και δύσκολο) στοίχημα τη γρήγορη απορρόφηση πόρων και την εκπλήρωση εντός των αυστηρών χρονοδιαγραμμάτων κάθε ορόσημου και στόχου, που θα ξεκλειδώνουν πολύτιμες εκταμιεύσεις στα επόμενα χρόνια. Μέσω υλοποίησης μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων η κυβέρνηση θέλει να διοχετεύσει τους πόρους που ανέρχονται σε 32 δισ. μέχρι το 2026, ενώ στόχος του σχεδίου είναι να ενισχυθούν οι ιδιωτικές επενδύσεις και οι συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για την κινητοποίηση επενδυτικών πόρων ύψους 57 δισ. Κυρίαρχοι άξονες στους οποίους πέφτει το βάρος είναι η πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, η ενίσχυση της απασχόλησης και των δεξιοτήτων και η ισχυροποίηση της κοινωνικής συνοχής. Και ήδη ο χρόνος μετρά αντίστροφα για να καταθέσει η χώρα (από μέρα σε μέρα) το αίτημα για την πρώτη δόση ύψους 3,7 δισ., η εκταμίευση της οποίας αναμένεται μέσα στους επόμενους τρεις μήνες.

Η διπλωματία

Στο πεδίο της διπλωματίας η κυβέρνηση επιχειρεί μια συνολική εξωστρέφεια για την προβολή της χώρας ως πυλώνα σταθερότητας και ως «παίκτη» με αναβαθμισμένο ρόλο στις συζητήσεις της εποχής (κλίμα, ανθρώπινα δικαιώματα κ.ο.κ.). Τους προηγούμενους μήνες το βάρος έπεσε στο θέμα των συμμαχιών (διμερών και πολυμερών σχημάτων), στην οικονομική συνεργασία (ενέργεια, εμπόριο κ.λπ.) ακόμα και στη «διπλωματία των εμβολίων» ιδίως προς την υποσαχάρια Αφρική και την Ασία, ενώ το γεωπολιτικό σκηνικό παραμένει βασική πρόκληση για το 2022. Πρώτο θέμα στην ατζέντα παραμένει η Τουρκία. Το «αδιανόητο casus belli» βρίσκεται πλέον στις πρωθυπουργικές δηλώσεις, ενώ μετά το ήρεμο καλοκαίρι η Αγκυρα περνά ξανά στην επίθεση αναδεικνύοντας τις διεκδικήσεις της περί αποστρατιωτικοποίησης των νησιών του Αιγαίου, την οποία επιχειρεί να συνδέσει με την ελληνική κυριαρχία. Οι επιστολές στον ΟΗΕ διαδέχονται η μία την άλλη, ενώ η Αθήνα έχει στραμμένο το βλέμμα και στην Κύπρο. Κρίσιμη για την ελληνική διπλωματία και η εργαλειοποίηση του Μεταναστευτικού, εξού και οι διαρκείς προσπάθειες ανάδειξης του θέματος σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η σχέση Ελλάδας – ΗΠΑ εκτιμάται ότι έχει αναβαθμιστεί σημαντικά και η Ουάσιγκτον, που στρέφει το βλέμμα σε Κίνα και Ρωσία, θέλει η Ελλάδα να λειτουργήσει ως τοποτηρητής των συμφερόντων της σε Ανατολική Μεσόγειο και Βαλκάνια, απέναντι και στη Μόσχα, διαμορφώνοντας λεπτές ισορροπίες για τις ελληνορωσικές σχέσεις. Στα θέματα που παρακολουθεί στενά η Αθήνα είναι και οι εξελίξεις στα Βαλκάνια, τονίζοντας την ανάγκη για συνέχιση της ευρωπαϊκής τους πορείας.