Βρετανία – Τα αντιβιοτικά στο «πιάτο» μας και ο φόβος μιας νέας πανδημίας

Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η κατάχρηση των αντιβιοτικών μπορεί να οδηγήσει σε μια εφιαλτική ανθεκτικότητα των μικροβίων.

«Κρυφή πανδημία» χαρακτήρισε προ ημερών τη μικροβιακή αντοχή η Υπηρεσία Ασφάλειας Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει ότι, χωρίς τη λήψη μέτρων, οι ανθεκτικές στα φάρμακα ασθένειες θα μπορούσαν να οδηγούν στο θάνατο 10 εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο, ως το 2050.

Κι αν και το 66% των αντιβιοτικών καταναλώνονται απευθείας από τους ανθρώπους, ένα σημαντικό ποσοστό -περίπου το 26%- χορηγείται σε ζώα εκτροφής.

Ως εύκολη και φθηνότερη από άλλες λύση, παρέχονται σε αγροκτήματα και μεγάλες κτηνοτροφικές μονάδες εδώ και δεκαετίες με την τροφή και το νερό ακόμη και σε υγιή ζώα, σε μικρές δόσεις, για την πρόληψη ασθενειών σε περιβάλλοντα μαζικής εκτροφής, που συχνά ευνοούν την εμφάνισή τους.

Βάζοντας «φρένο» σε αυτήν την πρακτική, η Ε.Ε. αναμένεται να θέσει σε εφαρμογή από τα τέλη Ιανουαρίου νέα νομοθεσία, με την οποία θα απαγορεύει στα εδάφη της όλες τις μορφές συνήθους χρήσης αντιβιοτικών στον κλάδο της κτηνοτροφίας.

Στη Βρετανία, αντίθετα, το θέμα ακόμη διχάζει.

Ο κίνδυνος των «υπερ-μικροβίων»

Σύμφωνα με τη βρετανική Εθνική Ένωση Αγροτών, τα μέλη της έχουν ήδη μειώσει οικειοθελώς τη χρήση αντιβιοτικών κατά 52% μέσα στην τελευταία επταετία.

Ειδικοί, ακτιβιστές και στελέχη της βρετανικής αντιπολίτευσης ωστόσο προειδοποιούν ότι αυτό δεν αρκεί και καλούν το Λονδίνο να ακολουθήσει το παράδειγμα των Ευρωπαίων γειτόνων.

Εμπειρογνώμονες στον τομέα υγείας ζητούν την πλήρη απαγόρευση της χορήγησης χαμηλών δόσεων αντιβιοτικών σε υγιή ζώα εκτροφής, τονίζοντας ότι αυτή η πρακτική εμπεριέχει τον κίνδυνο εμφάνισης «υπερ-μικροβίων» και της εξάπλωσής τους στους ανθρώπους.

Οι τρόποι, τονίζουν, είναι πολλοί. Μέσω των μη μαγειρεμένων προϊόντων κρέατος, των υδάτινων οδών και των λυμάτων από τις φάρμες.

Τη διενέργεια σχετικής έρευνας στη Βρετανία εντός του νέου έτους προανήγγειλε η μη κερδοσκοπική οργάνωση Παγκόσμια Προστασία Ζώων (WAP).

Πέρυσι, κατόπιν ερευνών σε διάφορες χώρες, η οργάνωση ανέφερε ότι ήδη εντόπισε επικίνδυνα, ανθεκτικά στα αντιβιοτικά μικρόβια σε ποτάμια και λίμνες κοντά σε κτηνοτροφικές μονάδες στην Ισπανία, στις ΗΠΑ, στον Καναδά και στην Ταϊλάνδη.

Μια παλιά διαμάχη

Το θέμα της χρήσης αντιβιοτικών στην κτηνοτροφική παραγωγή δεν απασχολεί πρώτη φορά τη Βρετανία.

Σε μελέτη του 2018, πριν από την ολοκλήρωση του Brexit, αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή εξέφραζε «σοβαρές ανησυχίες» για τη χρήση αντιβιοτικών σε υγιή ζώα, τονίζοντας ότι θα πρέπει να ληφθεί μέριμνα για το θέμα στις εμπορικές συμφωνίες με την Ε.Ε.

Τώρα, η Διεύθυνση Κτηνιατρικών Φαρμάκων του βρετανικού υπουργείου Περιβάλλοντος, Τροφίμων και Αγροτικών Υποθέσεων αναφέρει ότι έχει αρχίσει διαβουλεύσεις για τη στάση που θα πρέπει να τηρήσει το Ηνωμένο Βασίλειο, ενόψει και της νέας νομοθεσίας στους κόλπους της Ε.Ε.

Σύμφωνα με τον Κρις Λόιντ, γενικό γραμματέα της Υπεύθυνης Χρήσης Φαρμάκων στη Γεωργία (Ruma) -μιας οργάνωσης που περικλείει ομάδες από όλα τα στάδια της τροφικής αλυσίδας στη Βρετανία, από το «αγρόκτημα ως το πιρούνι»- υποστηρίζει ότι στο Ηνωμένο Βασίλειο έχει κάνει ήδη αρκετά.

«Έχουμε ήδη καταφέρει πολλά από αυτά που επιδιώκει η Ε.Ε.», ανέφερε και «δεν θεωρώ ότι μια απόφαση στη βάση άσπρο/μαύρο είναι η σωστή, όταν η πραγματικότητα είναι συχνά πολύ πιο περίπλοκη».

«Χρειαζόμαστε περισσότερους περιορισμούς στον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούνται τα αντιβιοτικά, όταν έχουμε ήδη μειώσει τόσο πολύ τη χρήση τους;», διερωτήθηκε.

Κατά την Λίντσεϊ Ντάνκαν, πάντως, στέλεχος του βρετανικού παραρτήματος της WAP, η απάντηση είναι προφανής.

Εάν μας δίδαξε κάτι η πανδημία του κοροναϊού, τόνισε, είναι ότι ανάλογα προβλήματα που ανακύπτουν σε μία χώρα κάθε άλλο παρά περιορίζονται εντός συνόρων.

Ο κίνδυνος της ανθεκτικότητας των μικροβίων στα αντιβιοτικά μπορεί να αποδειχθεί «πολύ μεγαλύτερος από αυτόν της Covid-19», υπογράμμισε, κι «εάν συνεχίσει να αυξάνεται με τους σημερινούς ρυθμούς, θα χάσουμε από τα πιο ισχυρά φάρμακα που έχουμε στη διάθεσή μας».