Πανδημία κοροναϊού – Η ανέλπιστη εμβολιαστική πρωτιά της Νότιας Αμερικής

Μέχρι και τις αρχές του 2021, η περιοχή ήταν συνώνυμη μιας πανδημικής καταστροφής.

Τα νοσοκομεία στις περισσότερες χώρες της ήταν ασφυκτικά γεμάτα ασθενείς με COVID-19, με το οξυγόνο να τελειώνει.

Οι αριθμοί των θανάτων από κοροναϊό ήταν ιλιγγιώδεις, είτε σε απόλυτους αριθμούς (Βραζιλία), είτε κατά κεφαλήν (Αργεντινή, Περού).

Στην εκπνοή του έτους, ωστόσο, η Νότια Αμερική -ως σύνολο χωρών τουλάχιστον- προβάλλει ανέλπιστα στην κορυφή των περιοχών με τη μεγαλύτερη εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού έναντι του κοροναϊού παγκοσμίως.

Κι αν και υπό τη βαριά «σκιά» της παραλλαγής Όμικρον, που τώρα πια σαρώνει, ξεπερνά σε ποσοστά εμβολιασμού ακόμη και την Ευρώπη ή τη Βόρεια Αμερική.

Μεμονωμένα μάλιστα, η Χιλή βρίσκεται σταθερά πια στις πρώτες πέντε θέσεις της παγκόσμιας κατάταξης των χωρών με τα υψηλότερα ποσοστά εμβολιασμού κατά της COVID-19.

Είτε με μια δόση εμβολίου (91% του πληθυσμού), είτε με δύο δόσεις (87%), ενώ ως προς την τρίτη δόση βρίσκεται πια -μαζί με την Ισλανδία- στην κορυφή, με ποσοστό 55%.

Κι αυτό, ενόσω οι χιλιανές αρχές έχουν επεκτείνει την εμβολιαστική εκστρατεία κατά της COVID-19 και στα παιδιά ηλικίας 3-5 ετών.

Πηγή: New York Times

Πατώντας «γκάζι»

Δεδομένων των δυσκολιών και ελλείψεων που αντιμετώπισαν αρχικά πολλές εθνικές εμβολιαστικές εκστρατείες στη Νότια Αμερική, τα ποσοστά εμβολιασμού είναι εντυπωσιακά εν γένει στην περιοχή.

Στην Αργεντινή έχει λάβει τουλάχιστον μία δόση το 85% του επιλέξιμου πληθυσμού, πλήρως εμβολιασμένο είναι το 72%, ενώ στο 11% έχει χορηγηθεί και η αναμνηστική δόση.

Τα ποσοστά των πλήρως εμβολιασμένων είναι στο 72% στον

Ισημερινό (όπου από την περασμένη εβδομάδα ο εμβολιασμός έγινε υποχρεωτικός για τον επιλέξιμο πληθυσμό, με ελάχιστες εξαιρέσεις).

Στην Ουρουγουάη, το 77% των πολιτών έχει κάνει και τις δύο δόσεις εμβολίου, με ένα εντυπωσιακό 44% να έχει λάβει και την αναμνηστική δόση.

Ακόμη και στη Βραζιλία -παρά την παρελκυστική πολιτική του ακροδεξιού, αντιεμβολιαστή προέδρου Μπολσονάρο- το 79% των πολιτών έχει πια λάβει μία δόση εμβολίου κατά του κοροναϊού, το 68% είναι πλήρως εμβολιασμένο και το 12% έχει κάνει και την αναμνηστική δόση.

Μια επιτυχία, που δικαίως αποδίδεται στους αποκαλούμενους «επαναστάτες με αιτία» δημάρχους και κυβερνήτες πολιτειών, οι οποίοι πήγαν κόντρα στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση και κατάφεραν, με μεμονωμένες πρωτοβουλίες και επιμέρους συμφωνίες προμήθειας εμβολίων, να ενισχύσουν τα ποσοστά ανοσοποίησης του πληθυσμού.

Σε ορισμένες μεγάλες πόλεις, μάλιστα -συμπεριλαμβανομένων του Ρίο ντε Τζανέιρο και του Σάο Πάολο- το ποσοστό του ενήλικου πληθυσμού που έχει λάβει τουλάχιστον μία δόση εμβολίου αγγίζει σήμερα το 100%.

Ακόμη και το Περού -όπου η πυκνότητα του πληθυσμού, το διαλυμένο σύστημα υγείας και η προ μηνών διάχυτη δυσπιστία απέναντι στα εμβόλια είχαν ως αποτέλεσμα το υψηλότερο κατά κεφαλήν ποσοστό θνησιμότητας από κοροναϊό παγκοσμίως- το 65% του επιλέξιμου πληθυσμού είναι πλέον πλήρως εμβολιασμένο.

Σήμερα, η χώρα κατατάσσεται στο top 10 της εμβολιαστικής κάλυψης στη Λατινική Αμερική.

«Συνταγή» επιτυχίας, με πιθανές… παρενέργειες

Στην εμβολιαστική αυτή μεταστροφή της Νότιας Αμερικής εκτιμάται ότι συνέβαλαν διάφοροι παράγοντες.

Σίγουρα συνέβαλε η πικρή εμπειρία από τα φονικά προηγούμενα κύματα της πανδημίας, καθώς και η μακρά ιστορία της περιοχές σε μαζικές αποστρατείες εμβολιασμών κατά σοβαρών ασθενειών, όπως της πολιομυελίτιδας.

Ειδικά δε στην περίπτωση του κοροναϊού, η Νότια Αμερική κατάφερε -λόγω και της γεωπολιτικής αντιπαλότητας στα εδάφη της- να εφοδιαστεί με μία πληθώρα (τουλάχιστον δέκα διαφορετικών) εμβολίων αμερικανικής, ευρωπαϊκής, ρωσικής, κινεζικής, αλλά πλέον και εγχώριας παρασκευής.

Μόλις προ ημερών, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έδωσε την πρώτη έγκρισή του σε εμβόλιο κατά της COVID-19 που παράγεται στη Λατινική Αμερική, εν προκειμένω της AstraZeneca σε συμπαραγωγή μεταξύ της Αργεντινής και του Μεξικού.

«Πρόκειται για ένα σημαντικό ορόσημο», υπογράμμισε η διευθύντρια του Παναμερικανικού Οργανισμού Υγείας (PAHO), Καρίσα Ετιέν, «και υπογραμμίζει τη σημασία της μεταφοράς τεχνολογίας για την αύξηση της διαθεσιμότητας ποιοτικών εμβολίων COVID-19 στην περιοχή» της Λατινικής Αμερικής.

Μέσα στην εβδομάδα, εν τω μεταξύ, το Μεξικό έδωσε άδεια επείγουσας χρήσης στο εμβόλιο Abdala: ένα από τα τρία που έχει παρασκευάσει η Κούβα κατά της COVID-19, έχοντας υποβάλει αίτημα για έγκριση από τον ΠΟΥ.

Παρά την εμβολιαστική επιτυχία της Νότιας Αμερικής ως σύνολο, ωστόσο, αρκετές χώρες της περιοχής παραμένουν οριακά κοντά στον μετριοπαθή στόχο που έχει θέση ο PAHO για ανοσοποίηση τουλάχιστον του 40% του πληθυσμού.

Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται η Βενεζουέλα, η Βολιβία και το μικρό Σουρινάμ.

Καθώς μάλιστα η παραλλαγή Όμικρον έχει αρχίσει πια να εξαπλώνεται και σε αυτή τη μεριά του πλανήτη, ο προβληματισμός περισσεύει για τον πραγματικό βαθμό προστασίας που παρέχουν ορισμένα από τα εμβόλια που χορηγούνται στη Νότια Αμερική.

Τη δε συνολική στην περιοχή εικόνα κάνουν ακόμη πιο ανισομερή οι διαφορετικές ταχύτητες, με τις οποίες εξελίσσονται ο εθνικές εμβολιαστικές εκστρατείες ως προς τη χορήγηση της τρίτης δόσης, καθώς και οι μεγάλες αποκλίσεις που υφίστανται στην στρατηγική εμβολιασμού των ανηλίκων.