Τέχνη η θεραπευτική

Ο ιός SARS-CoV-2 άλλαξε άρδην τις ζωές μας εδώ και δύο χρόνια, όμως ούτε η ελπίδα για καλύτερες ημέρες χάθηκε ούτε η επιστημονική πρόοδος πάτησε φρένο. Οπως θα διαβάσετε στη σημερινή μας έκδοση, νέα εμβόλια και θεραπείες εναντίον του είναι καθ’ οδόν, φιλόδοξες διαστημικές αποστολές ξεκίνησαν ή προγραμματίζονται, ενώ μια καινούργια πραγματικότητα αναδύεται από τη σύγκλιση του πραγματικού, του ψηφιακού και του ιδεατού κόσμου. Πρόκειται για ένα νέο Σύμπαν το οποίο είναι στα σκαριά και στο οποίο θα κληθούν να ζήσουν (ελπίζουμε καλύτερα) οι επόμενες γενιές.

Δυστυχώς, μέχρι να έλθει το ελπιδοφόρο αύριο θα χρειαστεί να αντιμετωπίσουμε το ζοφερό σήμερα: οι προβλέψεις για την παραλλαγή Ομικρον του ιού, παγκοσμίως αλλά και εντός των συνόρων, δεν αφήνουν καμιά αμφιβολία ότι μας περιμένουν τουλάχιστον τρεις δύσκολοι μήνες. Πού θα βρούμε όμως το ψυχικό σθένος για να αντέξουμε μία ακόμη περίοδο με μάσκες και περιορισμούς; Η απάντηση στο ερώτημα αυτό μπορεί να είναι διαφορετική για τον καθένα. Ας μου επιτραπεί ωστόσο να θυμίσω εδώ τις (ψυχο)θεραπευτικές ιδιότητες της τέχνης.

Προσωπικά, λογαριάζω στις πλέον θωπευτικές για την ψυχή μου στιγμές της χρονιάς που πέρασε εκείνες τις μυσταγωγικές στιγμές που μόνο η καλλιτεχνική δημιουργία μπορεί να προσφέρει. Νιώθω βαθύτατη ευγνωμοσύνη για τη δωρική Μαρία Φαραντούρη της οποίας η φωνή μάς ταξίδεψε στην ελληνική ποίηση μια βραδιά του Οκτώβρη στο Μέγαρο Μουσικής, για τον εξαιρετικό Αιμίλιο Χειλάκη του οποίου οι σιωπές και οι χειρουργικής ακρίβειας κινήσεις είναι άκρως ομιλητικές στην «Προδοσία» του Χάρολντ Πίντερ (παίζεται ακόμη στο Θέατρο Βρετάνια), για τον κορυφαίο και τόσο αφοπλιστικά ανθρώπινο Γιώργο Ρόρρη, ο οποίος καθοδήγησε ένα απόγευμα του Ιουλίου τα βήματά μας στην αναδρομική έκθεσή του στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή στην Ανδρο.

Η πείρα των δύο περασμένων ετών έδειξε ότι η τέχνη δέχεται ισχυρότατο πλήγμα κάθε φορά που ο ιός επελαύνει. Και αν το κλείσιμο των θεάτρων, των μουσικών σκηνών, των γκαλερί και των μουσείων κρινόταν αναγκαίο στην προ εμβολίων περίοδο της πανδημίας, σήμερα δεν είναι. Με την τήρηση των γνωστών πια σε όλους μέτρων, οι ναοί της τέχνης μπορούν και πρέπει να παραμείνουν ανοιχτοί: όχι μόνο επειδή τίθεται ζήτημα επιβίωσης για τους καλλιτέχνες, αλλά επειδή τίθεται ζήτημα ψυχικής επιβίωσης για εμάς τους κοινούς θνητούς. Καλή Χρονιά!

Έντυπη έκδοση Το Βήμα