Αλμπέρ Καμύ – Ο χαμός του ανένταχτου ανακινητή ιδεών

Σαν σήμερα, στις 4 Ιανουαρίου 1960, σκοτώθηκε σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα ο σπουδαίος, βραβευμένος με Νόμπελ, γάλλος συγγραφέας και φιλόσοφος, Αλμπέρ Καμύ.

«ΤΟ ΒΗΜΑ», 5.1.1960, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

«Ο Γάλλος συγγραφεύς  Αλμπέρ Καμύ εφονεύθη σήμερον εις αυτοκινητιστικόν δυστύχημα 60 μίλια νοτίως της πόλεως των Παρισίων εις το Σαπέλ Σαμπινύ.

(…)

»Ως διεπιστώθη, το αυτοκινητιστικόν δυστύχημα προήλθε συνεπεία ρήξεως αεροθαλάμου του οχήματος.

»Το αυτοκίνητον είχεν αναπτύξει μεγάλην ταχύτηταν, επιστρέφον εις Παρισίους, όταν συνεπεία της ρήξεως του αεροθαλάμου, παρεξέκλινε της πορείας και προσέκρουσεν επί πλατάνου, θρυματισθέν».

Βιογραφία

«Ο Αλμπέρ Καμύ είχε γεννηθή εις την Αλγερίαν από πατέρα Γάλλον καταγόμενον εκ Βρεττάνης και μητέρα Ισπανίδα. Κατά την διάρκειαν του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου εν συνεργασία μετά του γαλλικού κινήματος αντιστάσεως ηγωνίσθη εναντίον των Ναζί.

(…)

»Το 1942 αποτελεί ένα εξαιρετικώς σημαντικόν έτος της ζωής του Καμύ, το έτος όπου δημοσιεύεται η νουβέλλα του ο «Ξένος» και όπου το όνομά του γίνεται γνωστόν εις το ευρύτερον κοινόν.

»Διά πρώτην φοράν εις αυτό το βιβλίον εμφανίζεται ο άνθρωπος, ο οποίος έχων συναίσθησιν του “παραλόγου” της ζωής, είναι, ακριβώς “ξένος” έναντι του κόσμου και του εαυτού του.

»Μετά το τέλος του πολέμου υπήρξεν ένας εκ των ιδρυτών και εκ των κυριωτέρων συντακτών της αριστεράς παρισινής εφημερίδος «Κομπά», από την οποίαν αργότερον απεχώρησε.

Βραβείο Νόμπελ

Το 1957, τρία χρόνια περίπου πριν τον θάνατό του, όταν είχε ανακοινωθεί η βράβευση του Αλμπέρ Καμύ με το Νόμπελ Λογοτεχνίας, για το έργο του «Πανούκλα», «ΤΟ ΒΗΜΑ» σημείωνε:

«Ακριβώς όμως αυτή είναι η σημασία του έργου του Καμύ: Ότι ο άνθρωπος αυτός , ο οποίος έχει με το έργο και την προσωπικότητά του καθρεφτίσει τόσο πολύ τα προβλήματα και τις αγωνίες του καιρού του, ο οποίος υπήρξε μάλιστα πολιτικός, αρθρογράφος και σχολιαστής, δεν δεσμεύθηκε ποτέ από κανένα κόμμα και καμμιά παράταξι, αρνούμενος κάθε “ένταξι” στερητική της ανεξαρτησίας του και κρίνοντας το σύνολο των προβλημάτων που επεξεργάζετο και των πτυχών που άγγιζε με τα κριτήρια και την προοπτική του ανθρωπισμού.

«ΤΟ ΒΗΜΑ», 18.10.1957, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

»Ο ανθρωπισμός αυτός δεν είναι ο κάπως απλοϊκός ανθρωπισμός του δέκατου ένατου αιώνα, ούτε και πιστεύει με την ίδια αβασάνιστη πίστι στα απόλυτα αγαθά της παιδείας της προόδου και της δημοκρατίας.

»Το έργο του Καμύ διέπεται από τα ίδια ίσως ιδανικά, αλλά και από την συνείδησι της τραγωδίας μια εποχής της οποίας τα πρόβλημα είναι, κατά βάθος, πολύ πιο αγωνιώδη και δύσκολο να λυθούν απ’ ό,τι είχε πιστεύσει το παρελθόν, έστω και το πιο πρόσφατο.

»Απ’ αυτήν την άποψι ο Καμύ είναι αναμφισβήτητα ένα παιδί του καιρού του και η παιδεία του, παρά τις ελληνικές πηγές της, έχει για εφόδιά της και τον Κίρκεγκααρντ και όλο το κίνημα του σύγχρονου υπαρξισμού».

Διαβάστε επίσης: Οδυσσέας Ελύτης – Το Νόμπελ στον «ποιητή του Αρχιπελάγους»

Απώλεια

Με τον αιφνίδιον θάνατον του Αλμπέρ Καμύ εκλείπει ένας από τους υποδειγματικώτερους πνευματικούς ανθρώπους της εποχής μας, ένας δυσαναπλήρωτος ανακινητής ιδεών.

Πιστός εις την γνησίαν γαλλικήν παράδοσιν, η οποία δεν περιορίζει το έργον του συγγραφέως εις την καθαρώς λογοτεχνικήν δημιουργίαν, αλλά απαιτεί μίαν ηθικήν αντιμετώπισιν των ανθρωπίνων προβλημάτων, ο Καμύ, εφρόντισε να συνδυάση από την αρχήν του πνευματικού βίου του, την αισθητικήν τελειότητα του ύφους με την αυστηράν επιταγήν του φιλοσοφικού στοχασμού.

«ΤΟ ΒΗΜΑ», 18.10.1957, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

(…)

»Ο Καμύ ήτο θερμός φίλος της χώρας μας, την οποίαν είχε επανειλημμένως επισκεφθή και είχε μετάσχει εις την αίθουσαν του Γαλλικού Ινστιτούτου συζητήσεως με συνομιλητάς από ελληνικής πλευράς τον κ. Παπανούτσον και άλλους.

»Εις κρισίμους περιστάσεις η έγκυρος φωνή του είχε συχνά υψωθή διά να υποστηρίξη τα ελληνικά δίκαια. “H Ευρώπη θα σωθή, είχεν ειπεί, από δύο μεγάλους λαούς: τον ισπανικό και τον ελληνικό”.

»Ήτο όμως και φίλος μαχητικός κάθε ανθρώπινης αξίας, πράγμα που τον ωδήγησεν εις αληθή εκστρατείαν διά την κατάργησιν της θανατικής ποινής.

»Δεν έχω γράψει ποτέ μου μία γραμμή – έλεγε- που να μην έχη έμμεσην ή άμεση σχέσι με την θανατικήν ποινή».

Το κείμενο βασίστηκε σε υλικό του Ιστορικού Αρχείου των εφημερίδων «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»