Πρoς υποχρεωτική διατροφική επισήμανση στο εμπρόσθιο μέρος της συσκευασίας στην ΕΕ

Τα προβλήματα που προκαλεί σε δεκάδες ελληνικά τρόφιμα το σύστημα  διατροφικής σήμανσης Νutriscore,  έφερε ενώπιον της Κομισιόν η ευρωβουλευτής της ΝΔ-ΕΛΚ, Μαρία Σπυράκη, ζητώντας τη λήψη μέτρων για  να διορθωθούν στρεβλώσεις που αφορούν τη διατροφική αξία σημαντικών προϊόντων της μεσογειακής διατροφής, όπως είναι το ελαιόλαδο και το μέλι.

Απαντώντας στην κ. Σπυράκη η Επίτροπος Υγείας, Στέλλα Κυριακίδου τόνισε ότι :«Η Επιτροπή θα εκπονήσει πρόταση για εναρμονισμένη υποχρεωτική διατροφική επισήμανση στο εμπρόσθιο μέρος της συσκευασίας σε επίπεδο ΕΕ έως το τέλος του 2022» αφήνοντας σαφώς να εννοηθεί ότι υπάρχουν περιθώρια σοβαρών αλλαγών στο σύστημα διατροφικής επισήμανσης.

Το σύστημα Νutriscore  το οποίο  βασίζεται σε αλγόριθμο, εμφανίζει σήμανση στο μπροστινό μέρος της συσκευασίας των τροφίμων με στόχο να καταταγούν τα συσκευασμένα  τρόφιμα, ανάλογα με τη διατροφική τους αξία.

Το Nutriscore μέχρι στιγμής δεν είναι ούτε υποχρεωτικό, ούτε συνολικά εναρμονισμένο στο σύνολο της ΕΕ.

Ωστόσο το συγκεκριμένο σύστημα εφαρμόζεται σε ευρεία κλίμακα σε πολλές χώρες. Εφαρμόζεται στο Βέλγιο,  εθελοντικά στη Γαλλία, στην Ολλανδία, στη Γερμανία, στην  Πορτογαλία, στη Δανία και στο Λουξεμβούργο, ενώ  το εφαρμόζουν και οι μεγάλοι «παίκτες»  της αγοράς των τροφίμων, όπως είναι η Νestle και  η Danone.

Σύμφωνα με το Nutriscore, θεσπίζεται  η θετική και η αρνητική βαθμολογία που παίρνει ένα τρόφιμο, αφαιρούνται οι αρνητικοί από τους θετικούς βαθμούς και με βάση τον αλγόριθμο του συστήματος  το τρόφιμο κατατάσσεται  από το Α έως το Ε με την ανάλογη σήμανση και συγχρόνως με το ανάλογο χρώμα.  Λόγω των ελλιπών κριτηρίων στον αλγόριθμο συχνά παρατηρείται το γεγονός να λαμβάνουν  χαμηλή βαθμολογία προϊόντα  υψηλής διατροφικής αξίας.

Λαμβάνοντας υπόψη τα σχετικά προβλήματα η Επίτροπος Στέλλα Κυριακίδου, στην απάντηση της στην κ. Σπυράκη υπογράμμισε ότι στην Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) γίνεται συστηματική δουλειά για την επιλογή θρεπτικών ουσιών και άλλων μη θρεπτικών συστατικών των τροφίμων για την κατάρτιση προφίλ θρεπτικών συστατικών. Οι επιστημονικές συμβουλές της EFSA ,σύμφωνα με την Επίτροπο, θα τροφοδοτήσουν τις εργασίες της Επιτροπής σχετικά με την εναρμονισμένη διατροφική επισήμανση στο εμπρόσθιο μέρος της συσκευασίας.

Το πλήρες κείμενο της ερώτησης της ευρωβουλευτή Μαρίας Σπυράκη έχει ως εξής:

Θέμα:  Σύστημα Nutriscore και μεσογειακή διατροφή

Το προωθημένο σε ευρωπαϊκές χώρες σύστημα εμπρόσθιας επισήμανσης Nutriscore παρουσιάζει στρεβλώσεις όσον αφορά στη διατροφική αξία σημαντικών προϊόντων της μεσογειακής διατροφής, όπως για παράδειγμα το ελαιόλαδο, που βάσει αυτής θα κατατασσόταν στα λιπαρά χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η διατροφική του αξία και οι ευεργετικές για την ανθρώπινη υγεία ιδιότητές του.

Λόγω της αναγκαιότητας υιοθέτησης ενός ενιαίου ευρωπαϊκού συστήματος διατροφικής επισήμανσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πλαίσιο της στρατηγικής «Από το αγρόκτημα στο πιάτο», έχει προτείνει την εφαρμογή ενός ενοποιημένου συστήματος επισήμανσης, ενώ έχει ζητήσει γνωμοδότηση επί του θέματος από την EFSA.

Λαμβανομένων υπόψη των ανωτέρω, ερωτάται η Επιτροπή:

1.         Σε ποια φάση βρίσκεται η υλοποίηση του ενοποιημένου ευρωπαϊκού συστήματος που θα συμπληρώσει το Nutriscore και πότε πρόκειται να ολοκληρωθεί;

2.         Με ποιον τρόπο θα προβληθεί η αξία των μεσογειακών προϊόντων διατροφής, η οποία είναι επιστημονικά επιβεβαιωμένη διεθνώς, και θα διαχωριστούν τα εν λόγω προϊόντα στην κατάταξη από τα τυποποιημένα-επεξεργασμένα τρόφιμα, με τα οποία προφανώς δεν χωρεί καμία σύγκριση;

3.         Πώς κρίνει την εφαρμογή ενός συμπληρωματικού σήματος στη βάση της στρατηγικής «Από το αγρόκτημα στο πιάτο», ειδικά για τα προϊόντα της μεσογειακής διατροφής;

Το πλήρες κείμενο της απάντησης της Επιτρόπου Υγείας Στέλλας Κυριακίδου έχει ως εξής:

Η στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» ανακοινώνει ότι η Επιτροπή θα εκπονήσει πρόταση για εναρμονισμένη υποχρεωτική διατροφική επισήμανση στο εμπρόσθιο μέρος της συσκευασίας σε επίπεδο ΕΕ έως το τέλος του 2022.

Όπως ορίζεται στη στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο», η Επιτροπή επιθυμεί να δώσει τη δυνατότητα στους καταναλωτές να προβαίνουν σε ενημερωμένες και υγιεινές επιλογές τροφίμων. Η στρατηγική δεν συνιστά συγκεκριμένο τύπο διατροφικής επισήμανσης στο εμπρόσθιο μέρος της συσκευασίας και, στο παρόν στάδιο, δεν έχει γίνει καμία επιλογή.

Η Επιτροπή θα εκπονήσει την πρότασή της λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα εκτίμησης επιπτώσεων, η οποία θα περιλαμβάνει τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις των επιλογών πολιτικής, τη διαβούλευση με τα κράτη μέλη και τα ενδιαφερόμενα μέρη, καθώς και επιστημονικές συμβουλές.

Το Κοινό Κέντρο Ερευνών της Επιτροπής επί του παρόντος επικαιροποιεί την προηγούμενή του βιβλιογραφική ανασκόπηση. Επιπλέον, η Επιτροπή ανέθεσε στην Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) την παροχή επιστημονικών συμβουλών σχετικά με: θρεπτικές ουσίες σημαντικές για τη δημόσια υγεία για τους ευρωπαϊκούς πληθυσμούς, συμπεριλαμβανομένων των μη θρεπτικών συστατικών των τροφίμων· ομάδες τροφίμων που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη διατροφή των ευρωπαϊκών πληθυσμών και υποομάδων, συμπεριλαμβανομένης, αλλά όχι μόνο, της μεσογειακής διατροφής στην οποία αναφέρεται η κ. βουλεύτρια· και κριτήρια που να καθοδηγούν την επιλογή θρεπτικών ουσιών και άλλων μη θρεπτικών συστατικών των τροφίμων για την κατάρτιση προφίλ θρεπτικών συστατικών.

Όπως ανακοινώθηκε από την EFSA, οι εμπειρογνώμονες θα αξιολογήσουν στο πλαίσιο αυτό πρόσφατες επιστημονικές πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένων δημοσιευμένων αξιολογήσεων σχετικά με τις διατροφικές συστάσεις για υγιεινή διατροφή, το έργο της ίδιας της EFSA σχετικά με τις διατροφικές τιμές αναφοράς και τα προφίλ θρεπτικών συστατικών, καθώς και τις εθνικές διατροφικές κατευθυντήριες γραμμές στις ευρωπαϊκές χώρες με βάση τα τρόφιμα. Οι επιστημονικές συμβουλές της EFSA θα τροφοδοτήσουν τις εργασίες της Επιτροπής σχετικά με την εναρμονισμένη διατροφική επισήμανση στο εμπρόσθιο μέρος της συσκευασίας.