Στη διάρκεια του 2020, αναφέρει το CNN, τα μηνύματα του Black Lives Matter ακτινοβόλησαν από τις ΗΠΑ στον επόμενο πλανήτη. Το 2021, η Αμερική μοιράστηκε και πάλι τις ιδέες της με τον πλανήτη. Όμως αυτή τη φορά, εντάσσονταν στο λεγόμενο «πόλεμο κατά των αφυπνισμένων», που όπως λέει το αμερικανικό μέσο πλέον μαίνεται και στην Ευρώπη, απειλώντας τη δημοκρατία.

Αρχικά, η λέξη «αφυπνισμένος» (woke) αναφερόταν σε άτομα που βρίσκονταν σε εγρήγορση γύρω από κοινωνικά ζητήματα. Προέρχεται από τη διάλεκτο των μαύρων και βρέθηκε στο επίκεντρο των «πολιτιστικών πολέμων» της Δύσης. Πλέον, χρησιμοποιείται υποτιμητικά από βουλευτές και τρολ, επικρίνοντας τις υποτιθέμενες υπερβολές των κινημάτων κοινωνικής και φυλετικής δικαιοσύνης.

Η πολιτικοποίηση της λέξης, παρατηρεί το CNN, έχει οδηγήσει σε πολιτικές αντιστάσεις στις εκκλήσεις για περισσότερη ισότητα στην Ευρώπη. Το αόριστο νόημα του όρου, επιτρέπει πλήθος ερμηνειών, ανάλογα με το άτομο που τη χρησιμοποιεί κάθε φορά.

Από το πολιτικά ορθό στο αφυπνισμένο

Στη Βρετανία, η λέξη χρησιμοποιείται «για να περιγράψει οτιδήποτε που παλιότερα θα μπορούσε να περιγραφεί ως πολιτικά ορθό», εξηγεί στο CNN ο Έβαν Σμιθ, επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Flinders της Αυστραλίας. Ο όρος «χρησιμοποιείται για να περιγράψει ένα ευρύ φάσμα ιδεών και κινημάτων που σχετίζονται με την κοινωνική δικαιοσύνη», συμπεριλαμβανομένου του αντιρατσισμού, του διαθεματικού φεμινισμού, των τρανς δικαιωμάτων και της κριτικής ιστοριογραφίας της βρετανικής αυτοκρατορίας.

Πολιτιστικά ιδρύματα και ακαδημαϊκοί γίνονται στόχοι μελών του Συντηρητικού Κόμματος επειδή υποστηρίζουν αυτού του είδους τα κινήματα. Τον Σεπτέμβριο, ο εκπρόσωπος του πρωθυπουργού της χώρας, Μπόρις Τζόνσον, κατηγόρησε μια φιλανθρωπική οργάνωση που χρησιμοποιεί το όνομα του Ουίνστον Τσόρτσιλ ότι προσπαθεί να «σβήσει» τα «τεράστια κατορθώματα» του ιστορικού ηγέτη της Βρετανίας.

Τι είχε κάνει η οργάνωση; Κατηγορήθηκε από ακροδεξιές φυλλάδες ότι ήταν… αφυπνισμένη, επειδή άλλαξε το όνομά της από Κληροδότημα Ουίνστον Τσόρτσιλ σε Υποτροφίες Τσόρτσιλ και αναγνώρισε ότι οι απόψεις του Τσόρτσιλ για τη φυλή δεν θα ήταν αποδεκτές στη σύγχρονη εποχή.

«Ο πρωθυπουργός ήταν πάντα ξεκάθαρος ότι ενώ είναι σωστό να εξετάζουμε τη βρετανική ιστορία και θα πρέπει να στοχεύουμε στην εκπαίδευση των ανθρώπων για όλες τις πτυχές του περίπλοκου παρελθόντος μας, καλές και κακές, και να μην τις εξαλείφουμε, θα πρέπει επίσης να εστιάζουμε στο παρόν και να μην προσπαθούμε να ξαναγράψουμε το παρελθόν και να βουλιάξουμε σε ατέλειωτες διαφωνίες για το ποιες γνωστές ιστορικές φιγούρες είναι αρκετά καθαρές ή πολιτικά ορθές για να παραμείνουν στη δημόσια θέα», σημείωσε.

Ισχυρά μηνύματα

Αυτού του είδους οι παρεμβάσεις της κυβέρνησης… κατά των αφυπνισμένων, στέλνουν ισχυρά μηνύματα, προειδοποιεί το CNN. «Οξύνουν την αίσθηση του κοινού ότι υπάρχει ένας κοινός ηθικός στόχος και βοηθούν στο μπετονάρισμα των ψηφοφόρων που πιστεύουν ότι η χώρα τους βρίσκεται σε πολιορκία», παρατήρησε ο Νεσρίν Μαλίκ γράφοντας τον Οκτώβριο στον Guardian. «Αυτό επηρεάζει τη χρηματοδότηση σε ακαδημαϊκά ιδρύματα και μουσεία, αλλά ακόμη και το διορισμό των επικεφαλής του BBC».

Μεγάλο μέρος του γαλλικού κατεστημένου αντιμετωπίζει τους «αφυπνισμένους» ως αποτρόπαια εισαγωγή αμερικανικών ιδεών για τη φυλή, την αποικιοκρατία και το φύλο, θεωρώντας τες επικίνδυνες για τις γαλλικές αξίες και τη γαλλική ταυτότητα, σημειώνει στο CNN ο Σάμιουελ Χαγιάτ, ερευνητής πολιτικών επιστημών στο Γαλλικό Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών (CNRS).

Κυβερνητικά πυρά

Ο όρος έγινε δημοφιλής στους γάλλους πολιτικούς και στον γαλλικό Τύπο στη διάρκεια του 2021, σύμφωνα με γάλλους ειδικούς. Τον Μάιο, η Ελιζεμπέθ Μορενό, υπουργός διαφορετικότητας από το κόμμα του Μακρόν, δήλωσε στο Bloomberg ότι η «κουλτούρα της αφύπνισης είναι κάτι πολύ επικίνδυνο που δεν θα πρέπει να έρθει στη Γαλλία». Όταν ερωτήθηκε τον Αύγουστο αν «τα αιτήματα αφύπνισης αποτελούν δίκαιους στόχους» από το πολιτικό περιοδικό Le Point, η δήμαρχος του Παρισιού, Αν Χινταλγκό, υποψήφια με τους Σοσιαλιστές στις επερχόμενες εκλογές, σημείωσε: «είναι πολύ σημαντικό οι δημοσιογράφοι να ρίξουν φως σε αυτά τα αναδυόμενα κινήματα, όμως εγώ δεν πρόκειται να στηρίξω την εκστρατεία μου σε αυτά».

Όταν ένα γαλλικό λεξικό συμπεριέλαβε μια ουδέτερη αντωνυμία στη διαδικτυακή του έκδοση το Νοέμβριο, ο γάλλος βουλευτής Φρανσουά Ζολιβέτ, του κόμματος του Μακρόν, αποκάλεσε τους συγγραφείς «στρατιώτες ενός πολέμου που δεν έχει καμία σχέση με τη Γαλλία» στο Twitter, συνοδεύοντας την ανάρτηση με το hashtag #wokisme.

Ξένες αξίες

«Οι αφυπνισμένοι αντιμετωπίζονται ως απειλή που προέρχεται από μια κοινωνία που θεωρείται πολυπολιτισμική και βίαιη και δεν έχει τις ίδιες αξίες κοσμικότητας με τη Γαλλία», εξηγεί ο Χαγιάτ.
Η λέξη αντιπαρατίθεται στην κουλτούρα ισότητας των Γάλλων, σημειώνει, και χρησιμοποιείται ως ομπρέλα στην οποία χωράει κάθε θεωρία που ίσως είναι δυσνόητη στην πρώτη ανάγνωση, όπως ο διαθεματικός φεμινισμός, παρουσιάζοντάς την ως «ένα μοναδικό φαινόμενο που ήρθε από κάπου εκτός Γαλλίας».

Τη στιγμή που οι γαλλοαμερικανικές σχέσεις έχουν επιδεινωθεί εξαιρετικά μετά το Aukus, ο γάλλος υπουργός παιδείας, Ζαν-Μισέλ Μπλανκέρ, δημιούργησε δεξαμενή σκέψης με στόχο τη διαφύλαξη των γαλλικών αξιών ενάντια σε αυτό που χαρακτηρίζει ως «wokeism».

Μιλώντας στη Le Monde για τη δεξαμενή σκέψης του, ο Μπλανκέρ δήλωσε ότι το wokeism είναι μια ιδεολογία «που σπάει σε θραύσματα και διαιρεί και έχει κατακτήσει συγκεκριμένους πολιτικούς, δημοσιογραφικούς και ακαδημαϊκούς κύκλους». Επιπλέον πρόσθεσε ότι η αντίδραση στους «αφυπνισμένους» έφερε τον Τραμπ στην εξουσία, όμως «η Γαλλία και η νεολαία της θα πρέπει να το αποφύγει αυτό».

Ισλαμοαριστερά: ένας ανύπαρκτος κίνδυνος

Σύμφωνα με τη Ριμ-Σάρα Αλουάν, μια γαλλίδα νομικό από το Πανεπιστήμιο Toulouse Capitole, η είσοδος των «αφυπνισμένων» στους πολιτιστικούς πολέμους της Γαλλίας είναι μέρος μιας ευρύτερης αντίδρασης των μελών του κυβερνώντος κόμματος του Μακρόν, La République en Marche (LREM), στις αριστερές και προοδευτικές απόψεις, μετά και από τη φρικιαστική δολοφονία του δασκάλου Σαμιουέλ Πατί τον Οκτώβριο του 2020.

Ο θάνατος του Πατί ήρθε μετά από πολλαπλές ισλαμιστικές τρομοκρατικές επιθέσεις σε γαλλικό έδαφος. Όμως η αντίδραση της γαλλικής κυβέρνησης στον αποκεφαλισμό του, ήταν που άνοιξε έναν ανελέητο πολιτισμικό πόλεμο γύρω από την κοσμικότητα του κράτους, την ελευθερία του λόγου και την ισλαμοφοβία, καθώς ο υπουργός εσωτερικών της χώρας αποφάσισε να απαγορεύσει τη λειτουργία μιας οργάνωσης που λειτουργούσε ως παρατηρητήριο ρατσιστικών εγκλημάτων εις βάρος μουσουλμάνων.

Την ίδια περίοδο εμφανίστηκε και ο όρος «ισλαμοαριστερά», αμφιλεγόμενος όσο και κενός νοήματος, τον οποίο χρησιμοποίησαν ακροδεξιοί για να κατηγορήσουν τους ακαδημαϊκούς και τους ακτιβιστές ότι αφήνουν χώρο στον ισλαμικό εξτρεμισμό και την τρομοκρατία. Τον όρο χρησιμοποίησε μεταξύ άλλων και ο υπουργός Μπλανκέρ, υποστηρίζοντας ότι «έχει δημιουργήσει χάος» στα πανεπιστήμια.

Απαγόρευση της γνώσης;

Η άποψή του στηρίχτηκε και από 100 ακαδημαϊκούς, οι οποίοι με ανοιχτή επιστολή τους στη Le Monde κατηγόρησαν τις εισαγόμενες «αυτοχθονιστικές [sic], φυλετικές και αποαποικιακές ιδεολογίες» ότι «εκτρέφουν το μίσος για τους λευκούς και τη Γαλλία».

Μάλιστα, ο γάλλος υπουργός ανώτατης εκπαίδευσης, Φρεντερίκ Βιντάλ ανακοίνωσε τη διενέργεια έρευνας στη γαλλική ακαδημαϊκή έρευνα μέσω του CNews, ενός καναλιού που έχει χαρακτηριστεί «γαλλικό Fox News». Η έρευνα αυτή θα εξέταζε «τα πάντα μέσα από το πρίσμα του θρυμματισμού και της διαίρεσης», ενώ παράλληλα θα επικεντρωνόταν στις σπουδές για την αποικιοκρατία και τη φυλή, σύμφωνα με το AFP.

Ο γαλλικός οργανισμός στον οποίο ο Βιντάλ ανέθεσε την έρευνα συμφώνησε μεν στην πραγματοποίησή της, όμως τόνισε ότι η «ισλαμοαριστερά» δεν είναι επιστημονικός όρος και καταδίκασε «τις προσπάθειες απονομιμοποίησης συγκεκριμένων ερευνητικών πεδίων όπως οι μεταποικιακές και οι διαθεματικές σπουδές», σύμφωνα με ανακοίνωση του CRNS.

Κυνήγι μαγισσών

Η ταύτιση πανεπιστημιακών και ερευνητών με τον ισλαμικό εξτρεμισμό είναι ένα είδος σύγχρονου Μακαρθισμού, προειδοποιεί μέσω του CNN η Αλουάν, αναφερόμενη στην αντικομμουνιστική εκστρατεία των αρχών της δεκαετίας του ’50.

Η χρήση της λέξης «αφύπνιση» ως όπλο είναι άλλος ένας τρόπος φίμωσης των ακαδημαϊκών, των ερευνητών και των ακτιβιστών, τονίζουν οι επικριτές της γαλλικής στρατηγικής.

«Πρόκειται για ένα κυνήγι μαγισσών εις βάρος ανθρώπων που αμφισβητούν το status quo», προσθέτει η Αλουάν. «Αντί να προσπαθούμε να βελτιώσουμε τα πράγματα, να αντιμετωπίσουμε ζητήματα που σχετίζονται με τις διακρίσεις, τη στοχοποίηση βάσει της φυλής και την ιστορία της γαλλικής αποικιοκρατίας… αυτοί οι ακαδημαϊκοί και οι ερευνητές θεωρούνται απειλή στις λεγόμενες ρεπουμπλικανικές αξίες».

Ρατσισμός από την πίσω πόρτα

Ταυτόχρονα, το ζήτημα εγείρει ερωτήματα για τις ακαδημαϊκές ελευθερίες, τόνισε στο CNN ο Χαγιάτ. Αρκεί η Γαλλία να εξετάσει τον τρόπο που οι ούγγροι ηγέτες επενέβησαν στην εκπαίδευση, απαγορεύοντας τις σπουδές φύλου στα κολέγια και απαιτώντας την έξοδο του Κεντροευρωπαϊκού Πανεπιστημίου (CEU) από τη χώρα επειδή δεν συμμορφώθηκε με την εθνικιστική ιδεολογία τους.

Αν και τα φυλετικά στερεότυπα καταδικάζονται στον δημόσιο λόγο, όροι όπως οι «αφυπνισμένοι» και η «ισλαμοαριστερά» επιτρέπουν την επάνοδό τους από την πίσω πόρτα – για παράδειγμα, μέσω εκφράσεων όπως «δεν ανήκουν στην κουλτούρα μας. Δεν συμμορφώνονται στις χριστιανικές αξίες μας», σημείωσε η Αλουάν στο CNN. «Πρόκειται απλώς για νέο-ρατσισμό».

Μπούμερανγκ

Οι λόγοι κατά των αφυπνισμένων έρχονται μόνο λίγους μήνες πριν τις γαλλικές προεδρικές εκλογές, με τις κύριες απειλές για την επανεκλογή του Μακρόν να προέρχονται από τα δεξιά και τα ακροδεξιά – και όχι την υποτιθέμενη αφυπνισμένη αριστερά, παρατηρεί η Αλουάν.

Σύμφωνα με ορισμένες δημοσκοπήσεις, ο Μακρόν θα καταλήξει να παλεύει για την επανεκλογή του είτε απέναντι στο ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπο της Μαρίν Λεπέν είτε απέναντι στην δεξιά υποψήφια των Ρεπουμπλικάνων, Βαλερί Πεκρές, στον δεύτερο γύρο των εκλογών.

Η ρητορική κατά των αφυπνισμένων ενδέχεται να εντάσσεται σε μια απόπειρα του Μακρόν να εξουδετερώσει τους ακροδεξιούς του αντιπάλους. Πρόκειται για μια προσπάθεια που η Αλουάν αντιμετωπίζει ως τραγική ειρωνεία. «Το αστείο είναι ότι αν μια ακροδεξιά υποψήφια καταφέρει να περάσει στον δεύτερο γύρο, θα μας πουν να προστατεύσουμε τη Δημοκρατία από την άκρα δεξιά – παρά το γεγονός ότι σε όλο αυτό το διάστημα η κυβέρνηση αξιοποιεί ακροδεξιές ιδεολογίες», παρατηρεί.

Διαίρει και βασίλευε

Όπως και στη Γαλλία, έτσι και στη Βρετανία, η σταυροφορία κατά των «αφυπνισμένων» έχει στόχο τα εκλογικά οφέλη.

Με την υποστήριξη δεξιών δημοσιογράφων, η κυβέρνηση Τζόνσον χρησιμοποιεί τον «πόλεμο κατά των αφυπνισμένων» ως μια ευκαιρία να αποκτήσει την υποστήιρξη των – κατά βάση Άγγλων – υποστηρικτών του Brexit, ορισμένοι εκ των οποίων εγκατέλειψαν το κόμμα του το 2019 για τα μάτια των Εργατικών.

«Πρόκειται για γόνιμο έδαφος για τους Συντηρητικούς, καθώς πιέζουν τα κουμπιά που αξιοποιούν εδώ και δεκαετίες, με αντίπαλο την πολιτική ορθότητα», σημειώνει ο Τιμ Μπέιλ, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Κουίν Μέρι, μιλώντας στο CNN.

Ταυτόχρονα φέρνει σε δύσκολη θέση τους Εργατικούς καθώς ο ηγέτης τους, Κιρ Στάρμερ, επιχειρεί να «αποτινάξει την ταμπέλα της ακροαριστεράς» που κόλλησαν στο κόμμα του στη διάρκεια της ηγεσίας του Τζέρεμι Κόρμπιν, σύμφωνα με τον συγγραφέα Έβαν Σμιθ.

Ο πολιτισμικός πόλεμος του Τζόνσον επιχειρεί να αξιοποιήσει τον διχασμό στο εσωτερικό των Εργατικών, που περιλαμβάνουν και κοινωνικά συντηρητικά μέλη, τα οποία θεωρούν ότι οι πολιτικές της ταυτότητας απομακρύνουν το κόμμα από τις ταξικές πολιτικές, αλλά και μια νεότερη, διαφοροποιημένη εκλογική βάση, που θα ήθελε να δει περισσότερες προοδευτικές θέσεις από τον Στάρμερ, επισημαίνουν οι ειδικοί.

Ξεπλένοντας τη σκλαβιά

Η ιστορία είναι το βασικότερο πεδίο μάχης. Οι Συντηρητικοί προβάλλουν τον πατριωτισμό κόντρα σε κάθε προσπάθεια ανάλυσης του αποικιοκρατικού παρελθόντος της χώρας.

Πρόκειται για ένα αφήγημα που έχει καταφέρει να εισβάλει στον τομέα της εκπαίδευσης, με μια επιτροπή που επελέγη από την κυβέρνηση να εκδίδει έκθεση για τη φυλή κόντρα στις εκκλήσεις για «αποαποικιοποίηση» της βρετανικής σχολικής ύλης. Αντί για αυτό, η έκθεση κάλεσε σε «μια νέα ιστορία για την εμπειρία της Καραϊβικής, που να μιλά για την περίοδο της δουλείας όχι μόνο από τη σκοπιά του κέρδους και του πόνου, αλλά και του πώς οι άνθρωποι από αφρικανικές κουλτούρες μεταμορφώθηκαν σε ένα νέο μοντέλο Αφροβρετανού».

«Η βρετανική ιστορία δεν είναι μόνο αυτή της αυτοκρατορικής επιβολής. Η ιστορία και η λογοτεχνία της Κοινοπολιτείας αποκαλύπτει μια πιο περίπλοκη εικόνα, στην οποία οι ιδέες ταξίδευαν προς πολλαπλές κατευθύνσεις, οι κουλτούρες αναμειγνύονταν και σχηματίζονταν θετικές σχέσεις που σήμερα χαρακτηρίζουν τη διασπορά σε όλο τον κόσμο και της οποίας μέρος αισθάνονται πολλά παιδιά από μειονότητες που ζουν στη Βρετανία», ανέφερε η έκθεση. Οι επικριτές της κατηγόρησαν την έκθεση ότι προσπαθεί να ξεπλύνει τη σκλαβιά, δίνοντάς της ένα… θετικό χρώμα.

Περιβάλλον φόβου

Μιλώντας στη Βουλή των Κοινοτήτων στη διάρκεια της περσινής χρονιάς, ο υπουργός Ισότητας Κέμι Μπάντενοχ δήλωσε ότι «κάθε σχολείο που διδάσκει αυτά τα στοιχεία κριτικής φυλετικής θεωρίας ως γεγονός ή προωθεί διχαστικές πολιτικές απόψεις όπως η αποχρηματοδότηση της αστυνομίας χωρίς να παρουσιάζει ισορροπημένα και τον αντίλογο, παραβιάζει τη νομοθεσία».

Η κυβέρνηση δεν έχει διστάσει να απειλήσει με παρεμβάσεις τα ιδρύματα που υποστηρίζουν προοδευτικές απόψεις. Αν «αφυπνιστούν υπερβολικά, κινδυνεύουν να μείνουν άφραγκα», δήλωσε ο βουλευτής των Συντηρητικών, Όλιβερ Ντάουντεν τον Οκτώβριο, επαναλαμβάνοντας την προειδοποίησή του ότι τα ιδρύματα θα μπορούσαν να χάσουν τα κονδύλιά τους αν υποστήριζαν «υπερβολικά» τους ακτιβιστές κοινωνικής δικαιοσύνης.

Στη διάρκεια των τελευταίων 18 μηνών, η φιλανθρωπική οργάνωση National Trust αντιμετώπισε απειλές για τη χρηματοδότησή της εκ μέρους βουλευτών των Συντηρητικών. Αιτία ήταν η απόφασή της να διερευνήσει τα περιουσιακά της στοιχεία για συνδέσεις με τη δουλεία και την αποικιοκρατία. Αντιστοίχως, το Βασιλικό Μουσείο Γκρίνουιτς στο Λονδίνο βρέθηκε στο μικροσκόπιο, όταν η κυβέρνηση φέρεται να αρνήθηκε να ανανεώσει τη θητεία υπαλλήλου που υποστήριζε την αποαποικιοποίηση των σχολικών προγραμμάτων.

Η Ένωση Μουσείων, που εκπροσωπεί χιλιάδες εργαζομένους στον κλάδο, προειδοποίησε ότι επικρατεί «κλίμα φόβου» στα μουσεία και τους υπαλλήλους των μουσείων «ιδίως εκείνους που εργάζονται σε τομείς που σχετίζονται με το αυτοκρατορικό παρελθόν της Βρετανίας».

Το BBC στο στόχαστρο

Το BBC έχει επίσης βρεθεί στο στόχαστρο των Συντηρητικών βουλευτών που ζητούν τη διακοπή της χρηματοδότησης του κρατικού καναλιού.

«Σε πολλούς Συντηρητικούς δεν αρέσει η ιδέα ότι το κράτος χρηματοδοτεί μια εταιρεία ΜΜΕ και πιστεύουν ότι το BBC μειώνει την απήχηση των μέσων που τους υποστηρίζουν», υποστηρίζει ο Μπέιλ. «Όλη αυτή η ατζέντα, τουλάχιστον σε κάποιο βαθμό, δεν είναι παρά μια πρόφαση για την αλλαγή του μοντέλου λειτουργίας του BBC, από ελεύθερο σε συνδρομητικό».

Αυτή η ατμόσφαιρα μπορεί να δημιουργήσει τρόμο σε ιδρύματα που αισθάνονται αναγκασμένα να σκέφτονται προσεκτικά ποια προγράμματα θα υποστηρίξουν ή ποιους ανθρώπους θα προσλάβουν. Αυτό φέρεται να έχει συμβεί και στο BBC, όταν η αίτηση του Μάρκους Ράιντερ φέρεται να απορρίφθηκε εξαιτίας της υποστήριξής του προς αντιρατσιστικές πρωτοβουλίες. Το BBC έχει αρνηθεί ένθερμα αυτούς τους ισχυρισμούς.

Αμεροληψία και αντιρατσισμός

Η υποστήριξη σε αντιρατσιστικές πρωτοβουλίες δεν θα έπρεπε να αντιμετωπίζεται ως έλλειψη υποκειμενικότητας, δήλωσε ο Ράιντερ στο CNN. «Αυτό που πρέπει να κάνει το BBC είναι να επανεξετάσει τους όρους αμεροληψίας του και να αποφασίσει πώς ορίζει το “αμφιλεγόμενο” και κατά πόσον μπορεί να είναι ανεξάρτητο από κομματικές επιρροές», τόνισε. «Και πρέπει να δει πώς αυτά τα πλαίσια λειτουργούν σε περιπτώσεις ανθρώπων που η ίδια τους η ύπαρξη μένει εκτός των κανονιστικών προτύπων – για το φύλο, τη φυλή, τη σεξουαλικότητα, κλπ».

Εκπρόσωπος του BBC δήλωσε στο CNN ότι «η αμεροληψία είναι κεντρική αξία του BBC και κάτι που προσπαθούμε να εφαρμόζουμε στο σύνολο της ειδησεογραφίας μας», ενώ πρόσθεσε: «Το BBC διαδραματίζει ένα σημαντικό ρόλο στην πληροφόρηση και την έναρξη διαλόγου για ζητήματα δημόσιου ενδιαφέροντος, ορισμένα εκ των οποίων διχάζουν. Ωστόσο, το BBC δεν είναι αμερόληπτο σε ζητήματα όπως ο ρατσισμός και άλλα χαρακτηριστικά που καλύπτονται από τη νομοθεσία».

Η αστυνόμευση των ιδρυμάτων από τους «πολεμιστές της κουλτούρας» εντέλει υπονομεύει τις πραγματικές, βιωμένες εμπειρίες των μειονοτήτων, τονίζει το CNN. Επιτρέπει την παρουσίαση ζητημάτων όπως ο ρατσισμός, η τρανσφοβία και η βία κατά των γυναικών ως πραγμάτων χωρίς υλικές συνέπειες, που δεν αφορούν τους καθημερινούς ανθρώπους, λέει η Νίμα Μπεγκάμ, βρετανίδα καθηγήτρια πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ. Οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις αυτής της στρατηγικής είναι η «αύξηση της πόλωσης», προειδοποιεί.

Δημογραφικές αλλαγές

Η εκστρατεία της Βρετανίας κατά της αφύπνισης ορισμένες φορές μοιάζει με φάρσα, παρατηρεί το CNN, ενώ δεν λειτουργεί πάντα υπέρ της κυβέρνησης.

Όταν η Πρίτι Πατέλ, υπουργός εσωτερικών της Βρετανίας, κατηγόρησε την εθνική ομάδα ότι εμπλέκεται σε «πολιτική των χειρονομιών», επειδή γονατίζει πριν τους αγώνες ως διαμαρτυρία κατά του ρατσισμού, η χώρα υποστήριξε τους παίκτες, ορισμένοι εκ των οποίων έπεσαν θύματα ρατσιστικών επιθέσεων, μετά την ήττα της Αγγλίας στον τελικό του Euro 2020. Μέχρι την ολοκλήρωση του Euro, οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι οι περισσότεροι φίλαθλοι ήταν με το μέρος των παικτών.

«Δεν μπορείτε να ρίχνετε λάδι στη φωτιά στην αρχή του τουρνουά χαρακτηρίζοντας πολιτική των χειρονομιών το αντιρατσιστικό μας μήνυμα και μετά να υποκρίνεστε ότι αηδιάζετε όταν συμβαίνει ακριβώς αυτό για το οποίο διαμαρτυρόμασταν», είχε γράψει στο Twitter ο Ταϊρόν Μινγκς, απαντώντας σε ανάρτηση της Πατέλ στην οποία καταδίκαζε τον ρατσιμό.

«Είναι ξεκάθαρο ότι οι Βρετανοί ενδιαφέρονται πολύ για την ατζέντα της ισότητας και είναι αρκετά εύκολο αυτού του είδους η εκστρατεία της κυβέρνησης να γυρίσει μπούμερανγκ», τονίζει στο CNN ο Κρίστοφερ Μπέρτραμ, επίτιμος καθηγητής κοινωνικής και πολιτικής φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ.

Μακροπρόθεσμοι κίνδυνοι

Ταυτόχρονα, αυτό αποδεικνύει ότι όσο κι αν τα μηνύματα κατά των αφυπνισμένων λειτουργούν στη βάση του κόμματος, η βρετανική κοινωνία γίνεται πιο πολυεθνική, ανεκτική και αφυπνισμένη, εξηγεί ο Μπέιλ.

«Οι Συντηρητικοί θα αναγκαστούν να πάρουν μια απόφαση για το αν θα συνεχίσουν να πηγαίνουν στην αντίθετη κατεύθυνση από την κοινωνία», επισημαίνει. «Μακροπρόθεσμα κινδυνεύουν να αποξενώσουν τους μελλοντικούς ψηφοφόρους που επιθυμούν να πάρουν με το μέρος τους. Ο αριθμός των γκρινιάρηδων, ηλικιωμένων λευκών ανδρών που ενθουσιάζονται με αυτά είναι πεπερασμένος».

Ακόμη και ο 73χρονος εγγονός του Ουίνστον Τσόρτσιλ, ο Νίκολας Σόουμς, αποκάλεσε στους Times «θλιβερή και απογοητευτική» τη μανία απέναντι στο ίδρυμα που είχε ονομαστεί προς τιμήν του παππού του.

«Από ό,τι φαίνεται, όποιος τολμήσει να εκσυγχρονίσει το οτιδήποτε ή να κάνει οτιδήποτε για να το φέρει στο σήμερα, είναι “αφυπνισμένος”. Μιλάμε για απόλυτες μαλ*κίες», δήλωσε.