Κλεισούρα – Η ανδρεία και η ευψυχία των Ελλήνων

Στις 10 Ιανουαρίου 1941, ημέρα Παρασκευή, τα ελληνικά στρατεύματα που πολεμούσαν στο Αλβανικό Μέτωπο έγραψαν μια ακόμα ένδοξη σελίδα της ελληνικής στρατιωτικής ιστορίας καταλαμβάνοντας την Κλεισούρα.

Το σχετικό πολεμικό ανακοινωθέν (υπ’ αριθμόν 76) που εξέδωσε το Ελληνικό Γενικό Στρατηγείο τη νύχτα της 10ης Ιανουαρίου 1941 ήταν το ακόλουθο:

«Αι σημεριναί επιτυχείς επιχειρήσεις απέφερον την κατάληψιν της Κλεισούρας. Αύτη ευρέθη έρημος κατοίκων, λεηλατημένη και πυρπολημένη. Συνελήφθησαν περί τους 600 αιχμάλωτοι, μεταξύ των οποίων 20 αξιωματικοί, και περιήλθον εις χείρας μας μία πολεμική σημαία, 4 πυροβόλα, άρματα μάχης, πολλοί όλμοι, πολλά αυτόματα όπλα και παντοειδή υλικά.

»Η αεροπορία μας έδρασε λίαν επιτυχώς επί του πεδίου της μάχης, βομβαρδίσασα και πυροβολήσασα εχθρικούς στόχους. Άπαντα τα αεροπλάνα μας επέστρεψαν εις τας βάσεις των».

Στο πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «Ελεύθερο Βήμα» που είχε κυκλοφορήσει το Σάββατο 11 Ιανουαρίου 1941 αναφέρονταν, μεταξύ πολλών άλλων, τα εξής (διατηρούνται οι ορθογραφικές ιδιομορφίες του πρωτοτύπου):

Ο ελληνικός λαός δοκιμάζει μεγάλην χαράν επί τω αγγέλματι της καταλήψεως της Κλεισούρας, εις τον κεντρικόν τομέα του αλβανικού μετώπου, υπό του στρατού μας. Και η σκέψις όλων στρέφεται προς τους ήρωας της μεγάλης αυτής νίκης, η οποία προσθέτει μίαν ακόμη φωτεινήν σελίδα εις την ελληνικήν ιστορίαν του σημερινού πολέμου. Ένα πραγματικόν έπος είνε η κατάληψις της οχυράς αυτής θέσεως. Εις τον όγκον των οχυρών και το πλήθος του εχθρού ο στρατός μας αντέταξε την ανδρείαν του και την ευψυχίαν του. Δεν τον επτόησαν αι σκληραί καιρικαί συνθήκαι και δεν υπεχώρησε προ της λυσσώδους αντιστάσεως του εχθρού. Η λόγχη του άστραψε και πάλιν νικηφόρος και η ευθυβολία του πυροβολικού του έκαμψε τον όγκον του εχθρικού σιδήρου και των οχυρών της Κλεισούρας. Με την απόφασίν του να νικήση τον ύπουλον επιδρομέα και με την πίστιν του εις την νίκην αυτήν αντιμετώπισε όλας τας δυσχερείας μιας τόσον επιπόνου και τολμηράς επιχειρήσεως. […] Η Κλεισούρα έπεσε. Και με την πτώσιν της Κλεισούρας ολόκληρος η προσπάθεια την οποίαν είχε καταβάλει ο στρατηγός Σόντου, διά να σταθεροποιήση την άμυνάν του, εκλονίσθη επίσης. Πρόκειται περί ελληνικής νίκης μεγάλης στρατηγικής σημασίας, την οποίαν ανέμενεν ο ελληνικός λαός και την οποίαν δικαιούται ήδη να πανηγυρίση με τον μεγαλείτερον ενθουσιασμόν.

[…]

Η κωμόπολις της Κλεισούρας, η οποία από τής χθες, με όλην της την περιοχήν, κατελήφθη υπό του στρατού μας, ανήκει εις την περιφέρειαν της Πρεμετής. Λέγεται ότι είνε κτισμένη επί των ερειπίων της αρχαίας πόλεως «Πύρρου Στρατόπεδον». Ευρίσκεται περίπου εις το μέσον τής μεταξύ της Πρεμετής και Τεπελενίου οδού και η θέσις της είνε εξαιρετικώς επίκαιρος, διότι δεσπόζει της χαράδρας διά της οποίας διέρχεται ο Αώος. Εις την μεταξύ Κλεισούρας και Δραγότης πεδιάδα κατά το 198 π.Χ. συνήφθη κρίσιμος μάχη μεταξύ του βασιλέως της Μακεδονίας Φιλίππου του Γ’ και και του Ρωμαίου υπάτου Κοΐντου Φλαμνινίου, κατά την οποίαν ηττήθη ο πρώτος, διότι εντόπιοι ποιμένες ωδήγησαν διά νυκτός εις τα νώτα του τους Ρωμαίους. Διά την στρατηγικήν της αξίαν η Κλεισούρα είχεν οχυρωθή με ισχυρά φρούρια από των μεσαιωνικών χρόνων.  […]

[…] Η είσοδος των στρατευμάτων εις την ιστορικήν κωμόπολιν, πέραν της εθνικής σημασίας του γεγονότος, δέον να θεωρηθή ως εν των κυριωτέρων στρατηγικών και πολεμικών γεγονότων του αλβανικού πολέμου, διότι υπήρξε το επιστέγασμα σκληρών αγώνων και εξαιρετικών στρατηγικών ελιγμών, χάρις εις τους οποίους τα στρατεύματά μας κατέλαβον σημαντικωτάτας θέσεις της όλης περιοχής, την οποίαν οι Ιταλοί ωνόμαζαν «Αλκαζάρ της Αλβανίας». Η όλη ορεινή περιοχή με τα περίφημα «στενά της Κλεισούρας», τα διήκοντα επί εκτάσεως 15 χιλιομέτρων, ενισχυθείσα από καιρού υπό του εχθρού με πάσης φύσεως ισχυρά οχυρωματικά έργα, τελευταίως δε και με νέας δυνάμεις αποσταλείσας εξ Ιταλίας, εθεωρείτο γενικώς ως απόρθητος, εκυριεύθη δε υπό των στρατευμάτων μας, τα οποία επραγματοποίησαν τα σχέδια του στρατηγείου μας με ηρωισμόν ο οποίος δεν είνε δυνατόν να εξαρθή αρκούντως.