Παύλος Παλαιολόγος – Μάθημα ύφους και ήθους

Εξέχον μέλος της ελληνικής δημοσιογραφικής οικογένειας του προηγούμενου αιώνα, ο Παύλος Παλαιολόγος υπήρξε επί πολλές δεκαετίες σταθερός και εκλεκτός συνεργάτης των εφημερίδων του Δημοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη «Ελεύθερον Βήμα» και «Το Βήμα».

Γεννημένος το 1895 στην Κωνσταντινούπολη, ο Παλαιολόγος ήλθε σε νεαρή ηλικία στην Αθήνα.

Σπούδασε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και δημοσιογραφία στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης.

Υπήρξε συντάκτης αθηναϊκών εφημερίδων από το 1915, ενώ η μακρόχρονη συνεργασία του με το Δημοσιογραφικό Οργανισμό Λαμπράκη, αρχής γενομένης από το 1928, έμελλε να αφήσει το στίγμα της στην υψηλού επιπέδου ελληνική δημοσιογραφία.

Το πεδίο στο οποίο κατεξοχήν διακρίθηκε ―μάλλον αρίστευσε― ο Παλαιολόγος υπήρξε το ιδιαίτερα απαιτητικό χρονογράφημα, γι’ αυτό και χαρακτηρίστηκε πρύτανης του χρονογραφήματος.

Γράφοντας με ήρεμες, κοφτές φράσεις ―όπως διαβάζουμε στο φύλλο του «Βήματος» που είχε κυκλοφορήσει στις 15 Δεκεμβρίου 1984, την επαύριον του θανάτου του Παλαιολόγου―, κατάφερνε να μαστιγώνει τους αναγνώστες του με πατρικό χέρι πραγματικού παιδαγωγού και να τους στρέφει την προσοχή σε αξίες που εκείνοι, χαμένοι συχνά στην τύρβη του τεχνικού πολιτισμού, έτειναν να λησμονούν ή να υποτιμούν.

Ήταν ένας δάσκαλος ―επισημαίνεται στο ίδιο άρθρο― που δεν καμάρωσε ποτέ γι’ αυτό, αλλά που ίσως δεν έγραψε ποτέ κείμενο χωρίς παράδειγμα, χωρίς μάθημα ύφους και ήθους.

«ΤΟ ΒΗΜΑ», 15.12.1984, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Ο Κώστας Μητρόπουλος, με τη σειρά του, έγραφε μεταξύ πολλών άλλων τα εξής την ίδια εκείνη ημέρα στο «Βήμα», σε άρθρο του που έφερε τον τίτλο «Έφυγε μια εποχή»:

«Το γράψιμο του Παλαιολόγου ―πέρα απ’ όλα τα άλλα― είχε μια ευγένεια. Επέμενε να πλησιάζει το θέμα όπως μια πεταλούδα πλησιάζει ένα γιασεμί!»

Όμως, το άρθρο που κατά τη γνώμη μου ξεχωρίζει στο τιμητικό αυτό αφιέρωμα του «Βήματος» είναι εκείνο του Κώστα Γεωργουσόπουλου. Κι ο λόγος είναι η ―μεστή νοημάτων και μηνυμάτων― σύνδεση της γραφής, της γλώσσας, με τον άνθρωπο, με την ίδια τη ζωή.

Ιδού το έξοχο κείμενο του Γεωργουσόπουλου: