Νέο τόξο επιρροής αναζητεί τώρα η Άγκυρα

«Εξομάλυνση» και «επιρροή» είναι ο νέος στόχος της τουρκικής διπλωματίας. Εξομάλυνση κατ’ αρχάς με τις χώρες του Κόλπου, το Ισραήλ, την Αρμενία αλλά και ενίσχυση των δεσμών της με χώρες των Βαλκανίων και της επιρροής που ασκεί σε αυτές θα επιδιώξει η Αγκυρα, χωρίς να βγάζει εκτός του σχεδιασμού της τις σχέσεις με τις ΗΠΑ.

Ο σχεδιασμός είναι επίσημος και η εντολή για προσπάθειες ώστε η Αγκυρα να δημιουργήσει έναν «κύκλο χωρίς προβλήματα», κυρίως με τα κράτη γύρω από αυτήν, συνδέεται και με την προσπάθεια για επιτυχή αντιμετώπιση των προβλημάτων στο εσωτερικό της χώρας, όπως τονίστηκε σε σχετική σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στην τουρκική προεδρία.

Σύμφωνα δε με δημοσιεύματα («Χουριέτ»), αυτή «η δημιουργία ενός «κύκλου χωρίς προβλήματα» γύρω από την Τουρκία και η εξομάλυνση των διπλωματικών σχέσεων με την Αρμενία και το Ισραήλ, καθώς και με άλλες χώρες της περιοχής, έχουν αναφερθεί ως αναγκαία».

Ιδιαίτερη έμφαση φαίνεται να δίνει η Αγκυρα στις σχέσεις της με το Ισραήλ, με τις πληροφορίες να υποστηρίζουν ότι η γλώσσα της Τουρκίας θα «μαλακώσει περαιτέρω», θα υπάρξει σειρά τηλεφωνικών επικοινωνιών, μετά και τα τηλεφωνήματα μεταξύ των προέδρων των δύο χωρών και των υπουργών Εξωτερικών, με την Αγκυρα να επιδιώκει στο επόμενο στάδιο τον αμοιβαίο διορισμό πρεσβευτών, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές. Για την Τουρκία άλλωστε ιδιαίτερα σημαντική ήταν η εξέλιξη και γύρω από τον EastMed, δεδομένου και του αμερικανικού non paper που θεωρήθηκε από την Αγκυρα ως «νίκη».

Σημαντική για την Τουρκία είναι και η εξομάλυνση των σχέσεων με την Αίγυπτο, έστω και αν αναγνωρίζουν ότι αυτό θα χρειαστεί περισσότερο χρόνο και σίγουρα θα αργήσει, παρά το γεγονός ότι η Αγκυρα συνεχίζει να επιχειρεί να δελεάσει το Κάιρο όσον αφορά τις παραχωρήσεις στο ζήτημα των θαλάσσιων ζωνών. Ψηλά στην τουρκική ατζέντα και η εξομάλυνση με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, που έχει ξεκινήσει με όχημα την οικονομία και η οποία εκτιμάται ότι θα πρέπει να επεκταθεί και με τη Σαουδική Αραβία.

Πρόοδο θέλει η Αγκυρα και με τις ΗΠΑ, χρησιμοποιώντας όλα τα κανάλια της επιρροής της προκειμένου να δικαιώσει και να επαναβεβαιώσει την πάγια θέση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ περί της σημασίας της Τουρκίας στην περιοχή και την ανάγκη να μην παραδοθεί η χώρα στη Ρωσία. Με το Ουκρανικό να είναι ένα ακόμα σκαλοπάτι, αλλά και το κλείσιμο των μετώπων με τις γειτονικές της χώρες – πλην της Ελλάδας και της Κύπρου – η Τουρκία επιδιώκει να αποδείξει ότι δεν είναι πηγή προβλημάτων, αλλά ένας χρήσιμος σύμμαχος στην περιοχή. Στόχος, όπως υπογραμμίζουν αναλυτές, και μέσω της ουκρανικής κρίσης, είναι η πάγια προσπάθεια του Ερντογάν καταστήσει τη χώρα του περιφερειακή δύναμη, που θα ασκεί επιρροή στις χώρες των Βαλκανίων, του Καυκάσου και της Μέσης Ανατολής.

Στα Βαλκάνια

Η πρόσφατη επίσκεψη Ερντογάν στην Αλβανία να τονίζεται ως στρατηγικής σημασίας, ενώ αντίστοιχα η Αγκυρα δηλώνει έτοιμη να αναλάβει «πρωτοβουλίες» και ρόλο στην επίλυση της κρίσης στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη. Ο τούρκος πρόεδρος θέλησε να τονίσει και τις σχέσεις του με τη Σερβία, κατά την επίσκεψη του προέδρου της χώρας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, στην Αγκυρα, με τον Ερντογάν να δηλώνει εμφατικά παρών στα Βαλκάνια και να θέλει ενίσχυση της επιρροής του.

Η αλλαγή στη διπλωματία της Αγκυρας διαλύει μεταξύ άλλων και τους ισχυρισμούς περί διεθνούς απομόνωσής της, με τις κινήσεις της να προσελκύουν και το ενδιαφέρον της Αθήνας που παρακολουθεί ποια θα είναι η αντίδραση των συμμάχων της στην προσέγγιση της Τουρκίας και αν αυτό θα επηρεάσει τη στάση τους απέναντι στην Ελλάδα.

Φροντίζει δε να καθιστά σαφές προς όλους, ότι παρά τη φαινομενική «ηρεμία» σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο, η Αγκυρα δεν έχει αλλάξει στάση, αντίθετα συνεχίζει την επιθετική ρητορική της και την ευθεία αμφισβήτηση της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας. Με την Αθήνα και τη Λευκωσία να είναι τελικά οι μόνοι δύο γείτονες που η Αγκυρα σταθερά δεν δείχνει να επιδιώκει επί της ουσίας εξομάλυνση των σχέσεων, αλλά κλιμάκωση της έντασης, δημιουργώντας και νέες αφορμές προκλήσεων.