Πώς θα κερδίσουν από την ηλιακή ενέργεια οι αγρότες της Ηλείας

H προωθούμενη μεγάλη επένδυση των Ενεργειακών Κοινοτήτων από την Ένωση Αγρινίου, με σημαντικά οφέλη για τους κατοίκους της Ήλιδας και της Ηλείας, καθώς και της τοπικής γεωργίας και κτηνοτροφίας  απαχόλησαν το τελευταίο Δημοτικό Συμβούλιο Ήλιδας. Μια επένδυση της τάξης των 170 εκατομμυρίων ευρώ, που αφορά στην εγκατάσταση πολλών μικρών διεσπαρμένων φωτοβολταϊκών σταθμών περίμετρο 20 χλμ, συνολικής ισχύος 218 MW. Μια επένδυση στην οποία μετέχουν 3.000 μέλη, με προτεραιότητα στους κατοίκους της Ήλιδας και της Ηλείας γενικότερα.

Μάλιστα, όπως γνωστοποιήθηκε στο Δημοτικό Συμβούλιο και δια αυτού στην τοπική κοινωνία, οι κάτοικοι της Ηλείας μπορούν καθημερινά και μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου να συνεχίσουν να εγγράφονται στις Ενεργειακές Κοινότητες, αφού, όπως με έμφαση επισημάνθηκε, η όλη επένδυση αφορά πρωτίστως αυτούς, αφορά στην τοπική οικονομία, στην τοπική κοινωνία.

Τα χαρακτηριστικά του έργου

Όπως σωστά επεσήμανε ο δήμαρχος Ήλιδος κ. Γιάννης Λυμπέρης στη σχετική του εισήγηση, αν και επιτρέπεται η κάλυψη με φωτοβολταϊκά (φ/β) πλαίσια έως και 60% του κάθε γηπέδου, ο μέσος όρος κάλυψης των αγροτεμαχίων της συγκεκριμένης επένδυσης ανέρχεται σε 30%. Αν ληφθεί υπόψιν το γεγονός ότι δεν πρόκειται για έναν μεμονωμένο φ/β σταθμό, αλλά για πολλούς διεσπαρμένους που απλώνονται σε μία περιοχή με περίμετρο 20 χιλιομέτρων, η κάλυψη της περιοχής από φ/β πλαίσια είναι μόλις 6%.

Επίσης, ακόμα και το τμήμα των αγροτεμαχίων που καλύπτεται από φ/β πλαίσια, παραμένει ελεύθερο και μπορεί να συνυπάρξει με την γεωργία και την κτηνοτροφία. Τα φωτοβολταϊκά συστήματα πρόκειται να τοποθετηθούν ακολουθώντας το ανάγλυφο του εδάφους, ενώ δεν θα υπερβαίνουν τα 2,5 μέτρα από τη στάθμη του εδάφους. Από τα προηγούμενα προκύπτει ότι η συγκεκριμένη επένδυση δεν προκαλεί σημαντική οπτική όχληση, ούτε αλλοιώνει τον αγροτικό χαρακτήρα της ευρύτερης περιοχής.

Άλλωστε, οι φ/β μονάδες συμβαδίζουν με την γεωργία και την κτηνοτροφία και μπορούν να συνυπάρξουν ακόμα και στην ίδια έκταση. Τα φ/β πλαίσια έχουν απόσταση από το έδαφος περίπου 0,5 μέτρο στη χαμηλή πλευρά και έως 2,5 μέτρα στην ψηλή πλευρά. Επομένως, υπάρχει αρκετός χώρος για την βοσκή ζώων και για την καλλιέργεια φυτών, για κηπουρική ή για λόγους ενίσχυσης της βιοποικιλότητας.

Βιώσιμη λύση για τον ΓΟΕΒ

Η συμμετοχή του οικείου ΓΟΕΒ καθιστά το συνολικό έργο ιδιαίτερα σημαντικό για την περιοχή μας, αφού διασφαλίζει τη λειτουργία του Οργανισμού, άρα και την ίδια την παραγωγή. Ο ΓΟΕΒ, όπως και οι περισσότεροι Οργανισμοί σε όλη τη χώρα, αδυνατεί σήμερα να καλύψει το ενεργειακό του κόστος. Με την ολοκλήρωση και λειτουργία των φ/β, καθίσταται βιώσιμος και επιπλέον κερδοφόρος, ώστε να δρομολογήσει παράλληλες δράσεις  υπέρ των αγροτών.

Η εθνική στόχευση

Η επένδυση υπηρετεί την εθνική στόχευση της ενεργειακής μετάβασης. Πρόκειται για έργα ΑΠΕ, που η Ευρώπη και η Διεθνής Κοινότητα δεικνύουν ως μονόδρομο για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και τον περιορισμό των επιπτώσεών της, που τόσο έντονα βιώνει και η περιοχή της Ήλιδος, όπως άλλωστε συνολικά η χώρα, η σε κατάσταση κλιματικής έκτακτης ανάγκης Ευρώπη, ο αντιμέτωπος με την ενεργειακή και κλιματική κρίση πλανήτης.

Θεσμική διαβούλευση με όλους τους φορείς

Στο πλαίσιο της διαβούλευσης, ο πρόεδρος της Ένωσης Αγρινίου κ. Θωμάς Κουτσουπιάς έδωσε σαφείς απαντήσεις σε όλα τα ερωτήματα που ετέθησαν κατά τη διαδικασία, αλλά και σε εκείνα που το προηγούμενο διάστημα είχαν διατυπωθεί.

Σε ότι αφορά τα επιμέρους εύλογα ερωτήματα που είχε διατυπώσει το οικείο παράρτημα του ΤΕΕ, αυτά απαντήθηκαν και εγγράφως, με απόλυτη διασαφήνιση της ευλαβικής τήρησης της κείμενης νομοθεσίας, σε όλα τα στάδια εξέλιξης της επένδυσης.

Αποφασίστηκε και ανακοινώθηκε, μάλιστα, η κοινή συνεδρίαση ΤΕΕ – τεχνοκρατών της Ένωσης Αγρινίου, ώστε εκεί να γίνει η συνολική και αναλυτική παρουσίαση των έργων και να αποσαφηνιστούν οι όποιες πρόσθετες απορίες υπάρχουν.

Αγροφωτοβολταϊκά

Σχετικά με τις ανησυχίες που έχουν εκφραστεί για τη γεωργία/κτηνοτροφία, ο κ. Κουτσουπιάς, επικαλούμενος τόσο τις επιστημονικές μελέτες όσο και την ίδια την εμπειρία της λειτουργίας των αγροφωτοβολταϊκών στην Αιτωλοακαρνανία, εξήγησε και έδειξε στο Σώμα ότι όχι μόνο αρνητικές επιδράσεις δεν υπάρχουν, αλλά η παρουσία τέτοιων συστημάτων μπορεί ευεργετικά να λειτουργήσει.

Όπως επεσήμανε ο κ. Κουτσουπιάς, η παραγωγή καθαρής ενέργειας μέσω φωτοβολταϊκών είναι ζωτικής σημασίας για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής: Για την αύξηση της διείσδυσης και την ενίσχυση της βιωσιμότητάς τους, αναζητούνται τρόποι συνέργειας με τη γεωργία και την κτηνοτροφία, τα λεγόμενα αγροφωτοβολταϊκά. Τα αγροφωτοβολταϊκά είναι προσεγγίσεις για τη χρήση γεωργικών εκτάσεων ώστε να επιτυγχάνεται ταυτόχρονα η παραγωγή καλλιεργειών και ηλεκτρισμού από φ/β.

Με αυτόν τον τρόπο, τα αγροφωτοβολταϊκά αυξάνουν την απόδοση της χρήσης γης και επιτρέπουν την επέκταση της ισχύος των φωτοβολταϊκών λύνοντας το πρόβλημα της ενεργειακής φτώχειας στον αγροτικό τομέα, διατηρώντας παράλληλα γόνιμες εκτάσεις για τη γεωργία. Η βοσκή είναι η πιο διαδεδομένη μορφή συμπληρωματικής χρήσης γης για φ/β μονάδες μεγάλης κλίμακας. Αναδυόμενες μορφές μικρότερης, προς το παρόν, κλίμακας είναι η κηπουρική, αμπελουργία, υδατοκαλλιέργεια, μελισσοκομία, καθώς και καλλιέργειες ενίσχυσης της βιοποικιλότητας.

Για την ενίσχυση της κτηνοτροφίας ανακοινώθηκε, μάλιστα, ότι θα υπάρξουν συμφωνητικά με όλους τους κτηνοτρόφους που το επιθυμούν, τα οποία και θα τους επιτρέπουν να χρησιμοποιούν την αξιοποιούμενη έκταση για τη βόσκηση των κοπαδιών τους.

Τουρισμός

Όσο για το θέμα της τουριστικής ανάπτυξης και τα όσα έχουν ειπωθεί το προηγούμενο διάστημα, ακόμη και από ανθρώπους που για διαδοχικές θητείες και επί δέκα συναπτά έτη είχαν την ευκαιρία να κάνουν το ελάχιστο έστω, αλλά δεν έκαναν ούτε αυτό, ο κ. Κουτσουπιάς εξήγησε πως στην αξιοποιούμενη έκταση ο νόμος απαγορεύει κάθε μόνιμη εγκατάσταση, άρα απλά παραπλανούν όσοι μιλάνε για «τουριστική ανάπτυξη». Συμπλήρωσε δε ότι η διεθνής πρακτική δείχνει ότι τα φ/β πάρκα δύνανται να συμβάλουν εκ της φύσεως τους στην τουριστική ανάπτυξη, είτε ως επισκέψιμοι χώροι, για εκπαιδευτικούς και όχι μόνο σκοπούς, είτε, κυρίως, ενισχύοντας το «πράσινο» προφίλ της περιοχής συνολικά και των όποιων επενδύσεων υλοποιηθούν ….σε παρακείμενη έκταση, εκεί όπου ο νόμος το επιτρέπει.

Επιπρόσθετα, παρουσιάστηκαν συγκεκριμένα άκρως επιτυχημένα παραδείγματα, που αποδεικνύουν το πώς τα φωτοβολταϊκά μπορούν αισθητά να ενισχύσουν τον τουρισμό, ιδιαίτερα σήμερα που ο παγκόσμιος τουρισμός αναζητά «πράσινες» επιλογές.

Μονόδρομος τα έργα ΑΠΕ

Με την ολοκλήρωση και των επόμενων βημάτων της δημόσιας θεσμικής διαβούλευσης, η επένδυση θα μπει σε τροχιά υλοποίησης, στη βάση του σχεδιασμού που λεπτομερώς παρουσιάστηκε στο Σώμα. Άλλωστε, όπως εύστοχα τονίστηκε κατά κόρον στη διαδικασία, η στροφή σε ένα βιώσιμο μοντέλο παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές αποτελεί πλέον μονόδρομο για τον πλανήτη και για τη χώρα μας. Το μόνο ερώτημα που μπορεί να τεθεί είναι «αν θα είμαστε οι πολίτες, οι αγρότες, η αυτοδιοίκηση που θα επενδύσουμε στις ΑΠΕ ή αν θα αφήσουμε τα έργα αυτά σε 3-4 εταιρείες, που αυτές θα μοιράζονται τον παραγόμενο πλούτο και εμείς, ως πελάτες θα αγωνιούμε για τα τιμολόγια που θα πρέπει ες αεί να πληρώνουμε».

Εισόδημα για την περιοχή

Σημειώνουμε, τέλος, ότι και στο κατασκευαστικό στάδιο θα υπάρξουν οφέλη για την περιοχή, καθώς θα δημιουργηθούν πολλές θέσεις εργασίας (μηχανικοί, τοπογράφοι, ηλεκτρολόγοι, εργάτες, συντηρητές κτλ), στις οποίες επίσης θα απορροφηθεί ικανό δυναμικό απ’ την περιοχή όπου θα κατασκευαστούν τα έργα. Το δε μόνιμο προσωπικό, μετά την ολοκλήρωση των έργων, θα είναι κατ’ ελάχιστο 45 εργαζόμενοι.

Το σημαντικότερο, όμως, είναι πως με την ολοκλήρωση της επένδυσης, η ενεργειακή ένδεια θα αποτελέσει μόνιμα παρελθόν για την περιοχή, οι δε συμμετέχοντες θα έχουν διασφαλίσει πρόσθετο εισόδημα, που θα ανακυκλώνεται στην ίδια την περιοχή.