Σας τσίμπησε κουνούπι; Ίσως φταίνε τα ρούχα σας

Τα χρώματα των ρούχων που φοράτε ίσως καθορίσουν πόσα τσιμπήματα κουνουπιών θα συγκεντρώσετε το φετινό καλοκαίρι.

Μελέτη που δημοσιεύεται στο Nature Communications αποκαλύπτει ότι τα αιμοδιψή έντομα έλκονται από ορισμένα χρώματα ενώ αδιαφορούν για άλλα.

Το κόκκινο, το πορτοκαλί, το μαύρο και το κυανό είναι τα χρώματα που καθιστούν πιθανότερο το δάγκωμα από το ευρέως διαδεδομένου κουνούπι Aedes aegypti, αναφέρουν εντομολόγοι του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον.

Τα εργαστηριακά πειράματα έδειξαν ότι τα θηλυκά κουνούπια (τα οποία τρέφονται με αίμα αντί με νέκταρ λουλουδιών όπως τα αρσενικά) κανονικά δείχνουν σχεδόν πλήρη αδιαφορία για όλα τα χρώματα γύρω τους.

Όταν όμως μυρίσουν το διοξείδιο του άνθρακα που εκπνέουμε, τα κουνούπια διεγείρονται και αρχίζουν να πετούν προς αντικείμενα που δίνουν κοκκινο-πορτοκαλί οπτικό σήμα.

«Τα κουνούπια φαίνεται πως χρησιμοποιούν οσμές για να ξεχωρίζουν τι βρίσκεται κοντά, όπως ένας ξενιστής τον οποίο μπορούν να δαγκώσουν» αναφέρει ο Τζέφρι Ρίφελ, καθηγητής Βιολογίας και τελευταίος συγγραφέας της δημοσίευσης.

«Όταν μυρίσουν συγκεκριμένες ουσίες, όπως το CO2 στην αναπνοή μας, η οσμή αυτή διεγείρει τα μάτια ώστε να αρχίσουν να αναζητούν συγκεκριμένα χρώματα και άλλα οπτικά μοτίβα που συνδέονται με τους ξενιστές» εξηγεί.

Ο καθηγητής Τζέφρι Ρίφελ περιεργάζεται ένα από τα πειραματόζωά του (Kiley Riffell)

Η μελέτη ουσιαστικά δείχνει ότι τα οσφρητικά ερεθίσματα επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο αντιδρούν τα κουνούπια σε οπτικά ερεθίσματα.

Κάτι παρόμοιο συμβαίνει εξάλλου και με τους ανθρώπους, όταν μυρίσουν κάτι ευχάριστο. «Φανταστείτε ότι περπατάτε στο πεζοδρόμιο και μυρίσετε ψημένη ζύμη και κανέλα» λέει ο δρ Ρίφελ. «Πιθανότατα πρόκειται για σημάδι ότι υπάρχει φούρνος κοντά, οπότε μπορεί να αρχίσετε να κοιτάτε γύρω σας για να τον βρείτε. Με τη μελέτη μας αρχίσουμε να μαθαίνουμε ποια οπτικά μοτίβα αναζητούν τα κουνούπια όταν μυρίσουν τη δική τους βερσιόν ενός φούρνου».

Οι ερευνητές διευκρινίζουν πως μέχρι σήμερα παραμένει άγνωστο το εάν τα κουνούπια διαθέτουν έγχρωμη όραση όπως η ανθρώπινη. Ωστόσο τα χρώματα που δείχνουν να προτιμούν αντιστοιχούν σε φως με μεγάλο μήκος κύματος.

Το ανθρώπινο δέρμα, επισημαίνουν, δίνει πάντα σήμα μεγάλου μήκους κύματος, στο φάσμα του κόκκινου και του πορτοκαλί, ανεξάρτητα από τη φυλή.

Τα κουνούπια του πειράματος κλείστηκαν σε ένα διαφανές κουτί, μέσα στο οποίο υπήρχε μια χρωματιστή κουκίδα. Πετούσαν προς την κουκίδα μόνο όταν είχαν πρώτα εκτεθεί σε διοξείδιο του άνθρακα και μόνο αν η κουκίδα είχε το σωστό χρώμα.

Τα κουνούπια τοποθετήθηκαν σε έναν διαφανή θάλαμο με μια χρωματιστή βούλα (Kiley Riffell)

Το ίδιο συνέβαινε όταν οι ερευνητές έβαζαν μέσα το χέρι τους, όχι όμως όταν το χέρι είχε καλυφθεί με φίλτρα που μπλοκάρουν τα μεγάλα μήκη κύματος.

Επιπλέον, τα κουνούπια που έφεραν μεταλλάξεις σε ένα γονίδιο που απαιτείται για την οσφρητική αντίληψη του CO2 δεν έδειξαν χρωματικές προτιμήσεις. Το ίδιο συνέβαινε και σε κουνούπια που έφεραν μια μετάλλαξη που εμποδίζει την ανίχνευση φωτός σε μεγάλα μήκη κύματος.

Παραμένει βέβαια ασαφές αν τα αποτελέσματα των πειραμάτων στο A.aegypti ισχύουν και για άλλα είδη κουνουπιών.

Εφόσον όλα τα είδη αποδειχθεί ότι έχουν τις ίδιες χρωματικές προτιμήσεις, τα ευρήματα θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για την ανάπτυξη νέων εντομοαπωθητικών και εντομοπαγίδων, λένε οι ερευνητές.

Στο μεταξύ, προσέξτε τα χρώματα της γκαρνταρόμπας σας.