Ο Αναπτυξιακός Νόμος, ένα σημαντικό χρηματοδοτικό εργαλείο, είναι πια γεγονός

Γράφει ο Ιωάννης Γ. Ρουκάς 

Από την περασμένη Τετάρτη 2.2.22 ο Νέος Αναπτυξιακός Νόμος είναι Νόμος του Κράτους. Με την έκδοση και του σχετικού ΦΕΚ τις επόμενες μέρες θα πάρει και αυτός τον «αριθμό» του, όπως και οι προηγούμενοι του (4399, 3908, 3299, 2601, 1892 …). Και μάλιστα θα έχει και το δικό του πληροφοριακό σύστημα, το Π.Σ.Α.Ν. (Πληροφοριακό Σύστημα Αναπτυξιακού Νόμου). Το γνωστό σε όλους μας Π.Σ.Κ.Ε. θα συνεχίσει να λειτουργεί για τα υπόλοιπα Επιδοτούμενα Προγράμματα.

«Αναπτυξιακός Νόμος – Ελλάδα Ισχυρή Ανάπτυξη». Αυτός ήταν ο τίτλος του Νομοσχεδίου όταν κατατέθηκε τον Ιανουάριο προς συζήτηση και τελικά προς ψήφιση. Πώς όμως θα έρθει αυτή η ισχυρή ανάπτυξη που όλοι μας θέλουμε; Και το κυριότερο, πώς θα φτάσει αυτή η ανάπτυξη μέσω των επενδύσεων στους πολίτες της χώρας μας που έχουν ταλαιπωρηθεί από Χρηματοπιστωτική Κρίση, Μνημόνια και Πανδημία;

Το μοντέλο ανάπτυξης της χώρας, είναι συγκεκριμένο για την Ελληνική Κυβέρνηση. Η ανάπτυξη θα έρθει μόνο, μέσα από την ενίσχυση του Ιδιωτικού Τομέα και την προσέλκυση νέων επενδύσεων.

Πώς επιτυγχάνεται αυτό; Με τη βελτίωση της εικόνας της Ελλάδας στο εξωτερικό (και στο εσωτερικό).

Αυτό επιτεύχθηκε από την πρώτη κιόλας στιγμή της κυβερνητικής αλλαγής το καλοκαίρι του 2019. Και το σημαντικότερο είναι ότι παρά τις απανωτές κρίσεις που κλήθηκε να διαχειριστεί η σημερινή ηγεσία, οι Επενδυτές και οι Αγορές, συνεχίζουν να στηρίζουν τη χώρα μας, διότι βλέπουν ότι αυτή ακριβώς η Κυβέρνηση πιστεύει στις μεταρρυθμίσεις, προχωρά σε αυτές παρά τις δυσκολίες και συνεχίζει σε ακόμα περισσότερες.

Μία ακόμα ουσιαστική μεταρρύθμιση αποτελεί και ο Αναπτυξιακός Νόμος.

Η Ελληνική Πολιτεία, αφουγκραζόμενη τις ανάγκες τις αγοράς για ένα σύγχρονο και ευέλικτο χρηματοδοτικό εργαλείο, προσπάθησε και κατάφερε να συνδυάσει σε ένα νομοθέτημα, την απλότητα, τη διαφάνεια, την ταχύτητα και φυσικά τα υψηλά χρηματοδοτικά κίνητρα για όποιον θέλει, σχεδιάζει να ιδρύσει ή να επεκτείνει την επιχειρηματική του δραστηριότητα στη χώρα μας.

Ανέκαθεν, για εμάς τους Οικονομικούς Συμβούλους και φυσικά τους Επιχειρηματίες, ένα μεγάλο πρόβλημα, ήταν πάντα ο χρόνος ανταπόκρισης των Υπηρεσιών είτε κατά το στάδιο της υποβολής – αξιολόγησης μιας επενδυτικής πρότασης, είτε κατά το στάδιο μετά την έγκριση, στην υλοποίηση της.

Αλλαγές σε Υποβολές και Αξιολόγηση

Στο κομμάτι των υποβολών, ο Αν. Υπουργός Ανάπτυξης κ. Ν. Παπαθανάσης έχει αναφέρει ότι το 2019 παρέλαβε ένα μηχανισμό όπου ένα έργο για να υπαχθεί έπαιρνε περίπου 600 με 670 ημέρες. Σύμφωνα με τα στοιχεία, σήμερα έχουμε φτάσει σε κεντρικό επίπεδο τις 100 ημέρες, όχι όμως και σε περιφερειακό επίπεδο, όπου υπάρχει ακόμη μια καθυστέρηση. Με το νέο Νόμο μάλιστα αλλάζει η διαδικασία αξιολόγησης. Εισάγεται ένα όριο 45 ημερών και ορίζεται ότι εάν δεν έχει ολοκληρωθεί η υπαγωγή σε 45 ημέρες, τότε η αξιολόγηση προωθείται σε ορκωτό ελεγκτή που θα πρέπει να την ολοκληρώσει αντίστοιχα το αργότερο σε 10 ημέρες.

Έως σήμερα, στο στάδιο της υλοποίησης και ειδικά στο τελικό, όταν ολοκληρωνόταν μια επένδυση, χρειαζόταν έως και 1,5 με 2 χρόνια για να αποδοθεί η επιχορήγηση στον επενδυτή. Με το νέο Νόμο, η υλοποίηση θα γίνεται σε ένα στάδιο, με κατάθεση σε ορκωτό λογιστή της έκθεσης. Στη συνέχεια το Κράτος δικαιούται να κάνει ένα στατιστικό έλεγχο σε ποσοστό 30% πάνω σε αυτά τα επενδυτικά σχέδια.

Μία ακόμη καινοτομία του Νέου Αναπτυξιακού Νόμου είναι η αξιολόγηση των προτάσεων του κάθε Κλάδου ξεχωριστά, μέσω της Προκήρυξης 13 θεματικών, καθεστώτων. Από το Ψηφιακό και Τεχνολογικό Μετασχηματισμό Επιχειρήσεων, έως την Πράσινη Μετάβαση – Περιβαλλοντική Αναβάθμιση Επιχειρήσεων. Από το Νέο Επιχειρείν, με κύριο σκοπό την υποστήριξη νέων επιχειρηματιών που θέλουν να υλοποιήσουν τις επενδυτικές τους πρωτοβουλίες έως το Καθεστώς Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης. Και φυσικά από την Έρευνα και Εφαρμοσμένη Καινοτομία έως Αγροδιατροφή, την Πρωτογενής Παραγωγή και Μεταποίηση Γεωργικών Προϊόντων – Αλιεία, τη Μεταποίηση – Εφοδιαστική Αλυσίδα, την Επιχειρηματική Εξωστρέφεια, τον Τουρισμό και τις Ευρωπαϊκές Αλυσίδες Αξίας, τις Μεγάλες Επενδύσεις

Με αυτό τον τρόπο, η αξιολόγηση θα γίνεται εντός των ίδιων Κλάδων και έτσι ο Τουρισμός δεν θα «ανταγωνίζεται» τη Μεταποίηση, ή τα Logistics την Καινοτομία κλπ. Ο κάθε Τομέας θα αξιολογείται ξεχωριστά και με διαφάνεια.

Οικονομικά Κίνητρα

Και ερχόμαστε τώρα στο πιο ελκυστικό κομμάτι του Νόμου, αυτό φυσικά των οικονομικών κινήτρων.

Ο νέος Χάρτης Περιφερειακών Ενισχύσεων 2022-2027 που εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προβλέπει υψηλά ποσοστά ενίσχυσης στην πλειοψηφία των Περιφερειών της χώρας (30-50% για τις μεγάλες επιχειρήσεις, 40-60% για τις μεσαίες και 50-70% για τις μικρές επιχειρήσεις) με επιπλέον προσαύξηση 10% για τις περιοχές Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης. Και το ειδικό καθεστώς για τη Θράκη για τις Μεσαίες Επιχειρήσεις.

Σημειώνεται ότι για πρώτη φορά αξιοποιούνται δυνατότητες που παρέχει ο Γενικός Απαλλακτικός Κανονισμός 651/2014 και αφορούν στην υπαγωγή επενδυτικών σχεδίων αυτοτελώς, πέραν των ενισχύσεων Περιφερειακού χαρακτήρα. Με τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία, οι ενισχύσεις σε τομείς όπως η έρευνα και η καινοτομία, η προστασία του περιβάλλοντος, καθώς και οι κοινωνικού πρόσημου ενισχύσεις (πχ επαγγελματική κατάρτιση εργαζόμενων σε μειονεκτική θέση ή με αναπηρία), μπορούν πλέον να αποτελούν ολοκληρωμένα επενδυτικά σχέδια.

Ο περιφερειακός χάρτης της Ελλάδας καθορίζει τις ελληνικές περιφέρειες που είναι επιλέξιμες για περιφερειακές επενδυτικές ενισχύσεις. Ο χάρτης καθορίζει επίσης τις μέγιστες εντάσεις ενίσχυσης στις επιλέξιμες περιφέρειες και ισχύει από 1.1.2022 έως 31.12.2027.

Τα ποσοστά ενισχύσεων με βάση τον παραπάνω πίνακα έχουν ως εξής :

· για τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, χορηγείται το ογδόντα τοις εκατό (80%) του κινήτρου της επιχορήγησης του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων ή το εκατό τοις εκατό (100%), εφόσον συντρέχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις (πχ. Θράκη)

· για τις μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις, η ενίσχυση περιλαμβάνει όλα τα κίνητρα πλην της επιχορήγησης (με την εξαίρεση της Θράκης), στο ογδόντα τοις εκατό (80%) του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων ή στο εκατό τοις εκατό (100%), εφόσον συντρέχουν ειδικές προϋποθέσεις:

Ως προς το ελάχιστο επιλέξιμο ύψος της επένδυσης για την υπαγωγή επενδυτικών σχεδίων ενίσχυσης αυτό καθορίζεται ανά κατηγορία μεγέθους επιχείρησης: για μεγάλες επιχειρήσεις, το ελάχιστο ύψος ορίζεται στο ποσό του ενός εκατομμυρίου (1.000.000) ευρώ, για μεσαίες επιχειρήσεις και συνεταιρισμούς στο ποσό των πεντακοσίων χιλιάδων (500.000) ευρώ, για μικρές επιχειρήσεις, στο ποσό των διακοσίων πενήντα χιλιάδων (250.000) ευρώ, για πολύ μικρές επιχειρήσεις, στο ποσό των εκατό χιλιάδων (100.000) ευρώ, για συνεταιρισμούς, στο ποσό των πενήντα χιλιάδων (50.000) ευρώ.

Επίσης, τα επενδυτικά σχέδια αφορούν συγκεκριμένα σε: α) Δημιουργία νέας μονάδας, β) Επέκταση δυναμικότητας υφιστάμενης μονάδας, γ) Διαφοροποίηση της παραγωγής μιας μονάδας σε προϊόντα ή υπηρεσίες που δεν έχουν παραχθεί ποτέ σε αυτή, δ) Θεμελιώδη αλλαγή του συνόλου της παραγωγικής διαδικασίας.

Τι μπορεί να εντάξει στο Νόμο μία επιχείρηση; Ποιες είναι οι επιλέξιμες δαπάνες; Κατασκευή, επέκταση, εκσυγχρονισμό κτιριακών εγκαταστάσεων, Αγορά του συνόλου ή και μέρους των υφιστάμενων παγίων στοιχείων ενεργητικού, όπως κτίρια, μηχανήματα και λοιπός εξοπλισμός, επιχειρηματικής εγκατάστασης, υπό προϋποθέσεις. Αγορά και εγκατάσταση καινούργιων σύγχρονων μηχανημάτων και λοιπού εξοπλισμού. Μεταφορά τεχνολογίας και άλλα.

Τα είδη ενισχύσεων περιλαμβάνουν Φορολογική απαλλαγή, Επιχορήγηση, Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης, Επιδότηση κόστους δημιουργούμενης απασχόλησης, Χρηματοδότηση επιχειρηματικού κινδύνου για το καθεστώς Νέο Επιχειρείν.

Φυσικά, ο κάθε ενδιαφερόμενος, θα πρέπει να μελετήσει ενδελεχώς το Νόμο μαζί με τους συνεργάτες του για να καταλήξει σε πιο καθεστώς υπάγεται και ποιο είναι το μείγμα δαπανών, ποιο το ποσοστό, ύψος και είδος επιδότησης που δικαιούται, πριν υποβάλει το φάκελό του προς έγκριση.

Ποιο το όφελος για τον πολίτη;

Μία επένδυση λοιπόν, είτε προερχόμενη από το εξωτερικό είτε από το εσωτερικό, δημιουργεί μια αλυσίδα αξίας και ταυτόχρονα ένα δικό της οικοσύστημα γύρω της.

Σκεφτείτε, τους προμηθευτές αυτών των εταιριών που θα υλοποιήσουν επενδύσεις, το τζίρο που θα εμφανίσουν, το ΦΠΑ που θα αποδώσουν, το Φόρο εισοδήματος και φυσικά, τις αμοιβές των εργαζομένων τους, τις εισφορές τους, τη πρόσληψη νέων εργαζόμενων και την αφαίρεσή τους από την ανεργία.

Οι ίδιες οι εταιρείες – επενδυτές, πόσους εργαζόμενους θα προσελκύσουν από το εσωτερικό της χώρας μας, αλλά ακόμα – ακόμα και από το εξωτερικό (παράδειγμα οι PFIZER, CISCO κλπ. που προσέλαβαν Έλληνες που γύρισαν από το εξωτερικό). Τι αξία θα δημιουργήσουν από τη λειτουργία τους, τους φόρους που θα πληρώνουν, τις εισφορές των εργαζομένων και αυτές με τη σειρά τους.

Τέλος, οι εργαζόμενοι και οι επαγγελματίες που είναι μέσα σε αυτό το οικοσύστημα της μίας αυτής επένδυσης, από το εισόδημα που θα αποκτήσουν από αυτή τη σχέση, τι θετικό αποτύπωμα θα προσφέρουν στην κατανάλωση, στη χρήση υπηρεσιών, στην εξόφληση ενδεχομένως, παλαιών οφειλών κλπ.

Όλα τα παραπάνω, δεν ανήκουν στη σφαίρα της φαντασίας, αλλά προφανώς, στον οικονομικό κύκλο. Σε ένα κύκλο που μόνο στο πλαίσιο της Ιδιωτικής Οικονομίας μπορεί να λειτουργήσει και να δώσει σε όλους τους πολύτιμους καρπούς της πολυπόθητης Ανάπτυξης που έχει τόσο ανάγκη η Ελλάδα και οι πολίτες της.

Αναμένουμε λοιπόν, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον την προκήρυξη των πρώτων καθεστώτων του Νέου Αναπτυξιακού το συντομότερο δυνατό. Το κλίμα για τη χώρα είναι θετικό. Οι επιχειρηματίες ήδη ετοιμάζουν τα επενδυτικά τους σχέδια.

*Ο Ιωάννης Γ. Ρουκάς είναι Οικονομολόγος, Managing Partner της ZKP CONSULTANTS, Μέλος του ΔΣ της ΕΡΓΟΣΕ Α.Ε. και Περιφερειακός Συντονιστής της Γραμματείας Παραγωγικών Τομέων της Νέας Δημοκρατίας.