Ελλάδα – Ισραήλ – Τουρκία: Προς νέες ισορροπίες με αργά βήματα

Εντονο φλερτ στο Ισραήλ έχει αρχίσει εδώ και αρκετό καιρό η Τουρκία, με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να εστιάζει σε μια επικείμενη επίσκεψη του ισραηλινού προέδρου Ισαάκ Χέρτσογκ, «πιθανότατα στα μέσα Μαρτίου». Μια επίσκεψη που, με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, θα ακολουθήσει επίσημη επίσκεψη του ισραηλινού προέδρου στην Αθήνα, στις 24 Φεβρουαρίου, με τους χρόνους να έχουν τη δική τους σημασία στους πολιτικούς συμβολισμούς.

Η προσπάθεια Ερντογάν για επαναπροσέγγιση και ομαλοποίηση των σχέσεων της Τουρκίας και με το Ισραήλ δεν αφήνει αδιάφορη την Αθήνα – ούτε τη Λευκωσία -, σε μια περίοδο μάλιστα που η Αγκυρα επιχειρεί να κλείσει όλα τα ανοιχτά μέτωπα με τους γείτονές της και να προχωρήσει σε πολιτική μηδενικών προβλημάτων με όλους, εκτός από την Ελλάδα και την Κυπριακή Δημοκρατία. Με την Αθήνα να παρακολουθεί προσεκτικά τα μηνύματα και από τις τηλεφωνικές επαφές Ερντογάν – Χέρτσογκ, καθώς και Τσαβούσογλου – Λαπίντ.

Δεδομένου μάλιστα ότι οι εν λόγω προσπάθειες πραγματοποιούνται και σε ένα περιβάλλον που υπάρχει ως δεδομένο το αμερικανικό non paper για τον EastMed, γεγονός που η Αγκυρα επιχειρεί να εκμεταλλευθεί σε σχέση με τα ενεργειακά ζητήματα της Ανατολικής Μεσογείου και θα βάλει στο τραπέζι των συνομιλιών με την ισραηλινή πλευρά. Τα ενεργειακά και η προσπάθεια της Τουρκίας να μπει ως απαραίτητος παίκτης στην εξίσωση των ενεργειακών οδεύσεων είναι στην τουρκική ατζέντα.

Διπλωματικές πηγές μιλώντας στα «ΝΕΑ» τόνιζαν ότι αποφασιστικό ρόλο στις εξελίξεις εκτιμάται πως θα έχει η συμφωνία που θα κάνει η Αγκυρα με το Ισραήλ σε σχέση με τη Χαμάς, κάτι που όπως ανέφεραν δεν θα δημοσιοποιηθεί, ωστόσο θα αποδειχθεί από το πώς θα προχωρήσουν τα γεγονότα και θα καθορίσει και τις σχέσεις των δύο χωρών.

Ο ρόλος της Ελλάδας

Χωρίς να δημιουργείται η αίσθηση ότι οι συνομιλίες Τουρκίας – Ισραήλ μπορούν να αμφισβητήσουν τις σχέσεις Ελλάδας – Ισραήλ, οι οποίες τα τελευταία χρονιά εκτιμάται ότι ισχυροποιούνται και διευρύνονται διαρκώς, αποκτώντας χαρακτήρα στρατηγικής συνεργασίας σε σειρά τομέων. Ιδιαίτερος είναι και ο ρόλος της Ελλάδας στις πολυμερείς συνεργασίες, όπου συμμετέχει και το Ισραήλ, και δη το σχήμα 3+1, Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ και ΗΠΑ, που χαρακτηρίζεται ενεργό, ενώ στόχος είναι η συμμετοχή του Ισραήλ και σε άλλες τριμερείς.

Ο ρόλος της Αθήνας στην ΕΕ είναι επίσης κάτι στο οποίο το Ισραήλ επενδύει και αποτελεί έναν ακόμα ισχυρό συνδετικό κρίκο μεταξύ των δύο πλευρών. Με τους διπλωμάτες να τονίζουν για όλες τις πλευρές τη ρήση του βρετανού πρωθυπουργού, λόρδου Πάλμερστον, δύο αιώνες πριν, ότι «τα έθνη δεν έχουν σταθερούς φίλους ή εχθρούς. Εχουν μόνο σταθερά συμφέροντα».

Μπροστά στην προσπάθεια της Αγκυρας να ξαναστήσει ένα συμμαχικό δίκτυο, ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, σχολίασε στα «ΝΕΑ Σαββατοκύριακο» ότι «δεν έχουμε λόγο να μας προκαλεί ανασφάλεια το ότι συζητά η Τουρκία με εταίρους μας» και πως η ελληνική πλευρά επιθυμεί και εύχεται «να συνομιλεί η Τουρκία με αυτές τις χώρες που πιστεύουν, όπως εμείς, ότι το Διεθνές Δίκαιο είναι η βάση πάνω στην οποία πρέπει να επιλύονται οι διαφορές μεταξύ των κρατών».