Ραδιοτηλεοπτική ακμή και παρακμή

Στο σημερινό μου κείμενο δεν υπάρχει η παραμικρότερη διάθεση να υποβαθμιστούν οι ικανότητες αρκετών σημερινών, πραγματικά αξιέπαινων συντακτών, παρουσιαστών, ή τεχνικών της ιδιωτικής και κρατικής ραδιοτηλεόρασης. Στόχος του κειμένου μου είναι το βαβυλωνιακό πρωτευόντως τηλεοπτικό και εν συνεχεία ραδιοφωνικό πρόγραμμα, στα αμέτρητα ραδιοτηλεοπτικά κανάλια, για το οποίο φέρουν ακέραια την ευθύνη της λειτουργίας τους οι διευθυντές.

Τα αρνητικά σημεία, που συχνά κατακλύζουν τα προγράμματα, είναι πρωτίστως η καταρράκωση της ελληνικής γλώσσας, από ένα ποσοστό συντακτών, παρουσιαστών και ρεπόρτερς, που χωρίς την παραμικρότερη καθοδήγηση των διευθυντών προγράμματος (αν βέβαια και αυτοί δεν διακρίνονται για τη γλωσσική απαιδευσία), σε κάνουν να φρίττεις από τα γλωσσικά γκροτέσκα, αλλά και αμέτρητες ασάφειες.

Με λίγα λόγια, ο ναρκισσισμός της εικόνας έχει μετατρέψει όχι μόνον αρκετούς παρουσιαστές, αλλά και πλήθος άλλων προσκεκλημένων, στα πάνελ, στις τηλεοπτικές συναντήσεις, αμέτρητες και αμέτρητους τηλεμανείς, σε παραδείγματα προς αποφυγήν για κάθε στοιχειωδώς καλλιεργημένον άνθρωπο. Από τα πρωϊνάδικα και τα μεταμεσημβρινά, μέχρι και κάποια σοβαροφανή βραδινά και νυχτερινά ή μεταμεσονύχτια προγράμματα…

Το πιο παράδοξο όμως είναι, ιδίως στις μεταμεσημβρινές μασκαράτες, παρουσιαστές και παρουσιάστριες, ώριμης ηλικίας, μετέρχονται καμώματα απαίδευτων ατόμων παιδικής ηλικίας, ή το ορθότερο διαγωνίζονται σε καμώματα κακομαθημένων ανηλίκων, με γκριμάτσες, κραυγές, πηδήματα, ακόμα και μαξιλαροπόλεμο, με πτερόεντα πούπουλα. Και μάλιστα υπό τους ήχους ισπανικού pasodoble, ρεζιλεύοντας έτσι επίλεκτα δείγματα της ιβιρικής μουσικής παράδοσης. Και το χειρότερο, ξεκαρδίζονται στα γέλια με τις ανοησίες τους. Και το χείριστο, συντάκτες σε στήλες τηλεκριτικής διαφόρων εντύπων κατατάσσουν τους «πρωταγωνιστές» αυτούς, σε επίλεκτες θέσεις ακροαματικότητας και τηλεθέασης. Έτσι, διαιωνίζεται ο φαύλος κύκλος εκείνων που προξενούν τις άθλιες φαρσοκωμωδίες και εκείνων που τους μιμούνται, για να μη πω το χειρότερο, έτσι διαπλάθεται ένα μοντέλο μορφωτικά κενού και κοινωνικά απόκοσμου χαρακτήρα…

Αναπολώντας την μαυρόασπρη T.V.

Δυστυχώς, έτσι έχουμε φτάσει σε σημείο ν’ αναπολούμε τη μαυρόασπρη τηλεόραση, με τους πελώριους καθοδικούς σωλήνες, στις ασήκωτες από το βάρος ογκωδέστατες και βαριές συσκευές. Για τον απλούστατο λόγο, ότι η εποχή εκείνη είχε στοιχειώδεις αξιοκρατικούς κανόνες, τόσο στα προγράμματα, όσο και στα πρόσωπα, που στελέχωναν το δυναμικό των παρουσιαστών, τηλεσκηνοθετών, ραδιοσκηνοθετών αλλά και διοικητικών υπευθύνων. Κάποιες ανάλογες αναμνήσεις μας συνδέουν και με τους θρυλικούς ραδιοθαλάμους του Ζαππείου, που άφησαν εποχή σαν υποδειγματική σχολή ραδιοφωνικής ενημέρωσης, επιμόρφωσης και ψυχαγωγίας.

Όσο για το δημοσιογραφικό δυναμικό, θα μου μείνουν αξέχαστες οι ώρες, που μέσα στο παγερό καταχείμωνο, στη μεγάλη ημιυπόγεια αίθουσα σύνταξης του Ζαππείου, από τις πέντε τα χαράματα, ίσαμε τις μεταμεσονύχτιες ώρες, έβγαιναν υποδειγματικά δελτία ειδήσεων. Τα τηλέτυπα στο κρεσέντο της λειτουργίας τους, έβγαζαν ρολά διεθνείς ειδήσεις του Associated Press, του Γαλλικού Πρακτορείου Ειδήσεων, του ιταλικού ANSA και βάλε.

Οι συντάκτες, σε χρόνο μηδέν, ήταν υποχρεωμένοι ν’ ανασυνθέτουν τις ειδήσεις αυτές εκφραστικά και προσαρμοσμένες στη διεθνή αλλά και ντόπια επικαιρότητα, για όλα τα ωριαία δελτία ειδήσεων. Αχώριστες συνεργάτες των δημοσιογράφων οι πεπειραμένες συνάδελφοι δακτυλογράφοι. Πραγματικά πολυβόλα τα δάκτυλά τους, που πληκτρολογούσαν τα καθ’ υπαγόρευση δημοσιογραφικά κείμενα. Και από εκεί κατευθείαν στους ραδιοθαλάμους, στα χέρια των εκφωνητών, που ήταν διαλεγμένοι «στην πένα στο καντίνι».

Αυτό ήταν εν ολίγοις το θρυλικό Ε.Ι.Ρ. (Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας), που μετεξελίχτηκε σε Ε.Ι.Ρ.Τ. και ΕΡΤ στα κατοπινά χρόνια. Υποδειγματικοί γραφείς και χρήστες του ελληνικού λόγου, άψογοι εκφωνήτριες και εκφωνητές, ρυθμιστές ήχου άντρες και γυναίκες που έπιαναν πουλιά στον αέρα!

Με κέφι για δουλειά, αλλά με σοβαρότητα και ευθύνη…

____________________________________________________

Στο επόμενο: Ραδιοτηλεοπτική, ακμή και παρακμή (2)