Αντιμετωπίζαμε πριν από λίγα χρόνια στη γειτονιά μου ένα σοβαρότατο πρόβλημα. Τόσο σοβαρό, ακανθώδες, επώδυνο, ώστε μαζευτήκαμε κυριακάτικα στο γήπεδο μπάσκετ, να το κουβεντιάσουμε όλοι μαζί. Τριακόσιοι πολίτες, κομματικά ανένταχτοι πλην εξαιρέσεων, με μόνη έγνοιά μας να υπερασπιστούμε την καθημερινότητά μας. Είχα δείξει πολύ μεγάλο ζήλο, μου ζήτησαν λοιπόν να διευθύνω τη συζήτηση. Μου έδωσαν και μια ντουντούκα, μικροφωνική εγκατάσταση δεν είχαμε. Αμέτρητα χέρια σηκώθηκαν. «Αξίζει να μιλήσουν όλοι» είπα. «Για να προφτάσουμε όμως, θα έχει ο καθένας τρία ακριβώς λεπτά στη διάθεσή του. Αυστηρά». Συμφώνησαν διά βοής.

Μετά από κανά μισάωρο, νάσου τον. Δήμαρχος από άλλη περιοχή, τηλεοπτική διασημότης, στασίδι έπιανε για να καβγαδίσει στα πάνελ. «Θέλει να παρέμβει» μου είπε ένας παρατρεχάμενός του. «Βιάζεται όμως, σε λίγο έχει αλλού υποχρέωση…». Του έδωσα, ως μη όφειλα, εκτός σειράς τον λόγο.

Ξεκίνησε με μια γενικόλογη εισαγωγή. «Εχετε δυο λεπτά» του επεσήμανα. Ούτε που με άκουσε. «Σας μένει ένα λεπτό». Αγρόν ηγόρασε, συνέχισε να φλυαρεί. «Ο χρόνος σας έληξε. «Μα ακόμα δεν μπήκα στο θέμα!». «Λυπάμαι…». Μόρφασε ενοχλημένα. Αποφάσισε να με αγνοήσει. «Πού είχα μείνει;» αναρωτήθηκε απλώς. Τότε του τράβηξα την ντουντούκα. Πήγε να αντισταθεί μα το σωματικό μου εκτόπισμα με ευνοοούσε, του έριχνα ενάμισι κεφάλι. Τι να ‘κανε; Να διέταζε τη συνοδεία του να παρέμβει; «Με φιμώνετε!». «Λυπάμαι, έχουμε κανόνες…». Δεν έκανα τον μάγκα, έτσι και υποχωρούσα, θα έχανα ακαριαία την εμπιστοσύνη των συγκεντρωμένων. «Τι παριστάνετε, κύριε;» μου πέταξε, αποχωρώντας θεατρικά. «Εγώ είμαι αιρετός άρχοντας!».

Τους ξέρετε αυτούς τους αιρετούς άρχοντες. Νταραβεριτζήδες ολκής. Ψημένοι από τα πρώτα νιάτα τους στο λακριντί. Εάν ανήκουν στη λαϊκή Δεξιά, κοστουμάτοι, μαντιλάκι στο πέτο, μαλλί βαμμένο μετά τα πενήντα, με εντέχνως γκριζαρισμένους κροτάφους, «για τη γοητεία»… Εάν είναι της «προοδευτικής παράταξης» ή της λαϊκίστικης Αριστεράς, ακούρευτοι, αξύριστοι, με φωνή βεληγκέκα, έτοιμοι να σηκώσουν τη γροθιά. Κυκλοφορούν και σε γυναικεία εκδοχή, αεικίνητες γλωσσοκοπάνες, με ένα σφυράκι – λες – που σου καρφώνει το κρανίο.

Πανταχού παρόντες. Σε διαδρόμους υπουργείων, συνεδριάσεις, συλλαλητήρια και σε ιερές λιτανείες. Σε γάμους και βαφτίσια και κηδείες (ένας τους είχε παρατσούκλι «ο φίλος του νεκρού»), σέρνουν τον χορό στα γλέντια, διαγκωνίζονται για να δώσουν πρώτοι-πρώτοι τα συλλυπητήρια. «Στο κοπή τη πίτα» – κόβουν αβέρτα πίτες στην εκλογική τους περιφέρεια, σχεδόν μέχρι την Καθαρή Δευτέρα, βγάζουν ανυπερθέτως κομμάτι στον ηγέτη τους, νυν ή μελλοντικό πρωθυπουργό. Στη χαρά σου και στη λύπη η μορφή τους δεν θα λείπει…

Ρουσφετολόγοι πρώτης. Ακολουθούνται πάντοτε από τον διευθυντή του πολιτικού τους γραφείου. Ο αιρετός άρχων μοιράζει χαμόγελα, προ πανδημίας και σφιχτές αγκαλιές και σβουριχτά φιλιά. Ο διευθυντής του μαζεύει σημειώματα. Χαρτάκια με αιτήματα. Θυμίζει επίσης, ψιθυρίζοντας στο αφτί του αφεντικού του, ποιος είναι ποιος. Αν και συνήθως οι αιρετοί άρχοντες διαθέτουν μνήμη ελέφαντα, συγκρατούν φάτσες, ονόματα, οικογενειακές ιστορίες. Από την άποψη αυτή, αποτελούν τα ζωντανά αρχεία του κάθε τόπου.

Λαμβάνεις σμς. «Το αίτημά σας προωθήθηκε». «Το αίτημά σας ικανοποιήθηκε». Στη γιορτή σου, ο αιρετός άρχων θα σου ευχηθεί αυτοπροσώπως, τηλεφωνικώς. Συνήθως θα σε πάρει βράδυ – γιατί; Αφενός για να είσαι με την οικογένεια, να το ακούσει και η σύζυγος και η πεθερά και τα παιδιά σου ότι ο άνθρωπός σας στη Βουλή ή στο Δημαρχείο δεν σας ξεχνά. Αφετέρου για να υποδηλώσει ότι δουλεύει μέχρι αργά, άοκνος υπηρέτης του λαού.

Στην προεκλογική περίοδο, η κατάσταση φορτσάρει. Βομβαρδίζεσαι με μηνύματα, ο άνθρωπός σου θα μιλήσει εδώ κι εκεί και παραπέρα, δεν θα του ξεπληρώσεις με την παρουσία σου το ρουσφέτι; – θα φανείς αγνώμων; – και με τι μούτρα θα ζητήσεις την επόμενη εξυπηρέτηση; Στρατηγικές, λυκοφιλίες, συμμαχίες υποψηφίων σε περιφέρειες με πολυσταυρία, αφανείς χρηματοδότες, διακριτική υποστήριξη από την εκκλησία ή από τα κεντρικά του κόμματος…

Σε έσχατη ανάγκη, για να γυρίσουν το παιχνίδι, θα μοιράσουν και σακκούλες με λεφτά.

Εποποιία…

Headlines